Щзбекистон республикаси олий ва щрта

QURILMANING TUZILISHI:


Asbob oyoqchalarga o’rnatilgan gorizontal metal trubadan iborat bo’lib, uning ichida DEMSH-1A kapsula siljib yuradi. Trubkaning ochiq ikkinchi uchida MD-201 kapsula “zaglushka” joylashgan. Kapsulalardan biriga GZ-1 ovoz generatoridan ovoz chastotasiga kuchlanish beriladi.
Bu ovoz ikkinchi kapsula tomonidan elektr signaliga aylantirilib, EO-7 tipidagi elektron oscillografga beriladi. Trubaning o’ng tomonida joylashgan 1-dastani aylantirib kapsulaning o’ng yoki chapga siljitish bilan maksimal signalni (bu signal eng katta amplitudaga mos keladi) oscillograf ekranida hosil qilamiz. (2-rasm)


ESLATMA: 2-rasmda ko’rsatilgan EO-7 tipidagi ocillograf qurilmada qo’yilmagan. Signalning eng katta amplitudasi eng baland tovushga mos kelishiga asoslanib tovush tezligini aniqlash mumkin.


ISHNI BAJARISH TARTIBI:

1. 
   O’qituvchining ruhsati bilan qurilmani 220V kuchlanishli elektr tarmog’iga ulanadi.
   
2. 
   Ovoz generatoridan ma’lum chastotali signal tanlanadi. (Masalan, 900Gc, 1000Gc, 1100Gc va hakazo)
   
3. 
   Dasta 1 yordamida (2-rasmga qarang) kapsula 2 chap yoki o’ngga siljitilib tovush tebranishlarining ikkita ketma-ket tovushning maksimal bo’lgan oralig’i  santimetrlarga bo’lingan shkalada aniqlanadi.
   
4. 
   Tajriba generatordan olingan chastotalar har xil bo’lgan hollar uchun takrorlanib, ularga mos kelgan tovushning ikki maksimal oraligi () aniqlanadi. =₁-₂
   

5. Topilgan qiymatlarni (12) formulaga qo’yib tovush tarqalish tezligining o’rtacha qiymati topiladi.
6. (3) ifodadan  aniqlanadi.

№	 Gc		t m/s			%
1.
2.
3.
4.
5.
O’rtacha qiymat