Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

 
Шошилинч ѐрдам. 
ШТЁ ходими қуйидаги босқичларни бажариши лозим: 

Нафас олиш ўтказувчанлигини таъминлаш. 

Бола оғзидаги таблеткалар, фрагментлар бўлса, олиб ташлаш, бунда ўз 
хавфсизлигини таъминлаш учун қўлқоп кийилади. 

Бош ходим консультацияси билан активланган кўмир ѐки ипекакуана сиропи 
баъзи ҳолатларда берилади.

Бола ҳушсиз бўлганда чап ѐнбошга ѐтқизиб, боши орқага ташланган ҳолатда 
бўлиши керак, қусиш натижасидаги аспирацияни олдини олиш учун.

---

236 

Ҳар қандай факт йиғилши керак. Бола томонидан ютилган заҳарли моддалар 
идентификация қилиш учун.

Кейинги ѐрдам кўрсатиш ва текшириш учун болани тиббий муассасага 
транспортировка қилинади.

Беморни қайта баҳолаш давом эттирилади. 

Заҳарланиш маркази билан боғланиши керак.

Талвасага қарши дорилар вена ичига юборилади. Қуйидагилар танланади: 
Бензадиазепаминлар (диазепам, назепам), фенитион ѐки фенобарбитал. Паральдегид 
қўллаш мумкин. Баъзи токсик моддаларни антидотлари масалан: изониазиддан 
заҳарланганда пиридоксин юборилади.

Узоқ вақт давом этган комада даволаш муҳимдир. 
Буйрак етишмочилиги
. Кўпинча этиленгликол ва яллиғланишга қарши 
ностероид дори воситаларидан заҳарланганда кузатилади. Буйрак фаолияти мониторинги 
муҳим аҳамиятга эга, баъзан гемодиализ қилинади. 
Токсик моддаларни ҳазм йўлига сўрилишини олдини олиш. Токсик моддалар кўзга ва 
терига тушганда кўп миқдорда оқиб турган сувда ювилади. Нафас йўлларига заҳарли 
модда тушганда тоза ҳавода нафас олдирилади. Ошқозон-ичак йўлига тушган бўлса,
сўрилишини олдини олиш учун охирги вақтда қуйидаги 3 та йўл қўлланилмоқда: 

Ошқозон массаларини чиқариб ташлаш. 

Адсорбирловчи моддалар одатда активланган кўмир ва кучсизлантирувчилар 
юбориш.

Ахлат билан токсик моддаларни чиқиб кетишини тезлаштириш. 
Бу усулни натижавийлиги заҳарланишдан 1 соат ўтгач пасаяди. Бундай ҳолатда 
бошқа усул қўлланади. Қусиш чақирувчи моддалар. Ипекакуана сиропи ягона қусиш 
чақирувчи модда бўлиб ошқозонни бўшатиш учун қўлланилади. Ипекакуана сиропи 0, 
14% ипекуана алкалоидини ўзида сақлайди. Қусишни стимуляция қилиш учун 
қўлланилади. 6 ойгача бўлган болаларда қўллаш мумкин эмас. 6 ойдан 1 ѐшгача бўлган 
болаларга 5-10 мл ни 10-20 мл/кг билан берилади. Агар таъсири бўлмаса 20 минутдан 
кейин қайтарилади. 1-12 ѐш болаларда 15 мл препаратни 100-200 мл ҳажмдаги сув билан 
қабул қилиш. Таъсири бўлмаганда 20 минутдан кейин қайтарилади. Ипекакуана сиропини 
бола ҳушсиз бўлганда ҳуш даражаси пасайганда коррозия таъсири кислота ва ишқорлар 
билан заҳарланишларда, нефть махсулотлари билан заҳарланишларда ѐки моддани 
ютгандан кейин 1 соат ўтгач болага буюрилмайди. Ипекуана фақат ҳушида бўлган 
болалаларга берилади. Ипекакуанани ичиш мумкин эмас. Бу ошқозон массаларини ичакка 
ўтишини тезлаштиради. Қарши кўрсатмалар. Ҳушнинг бузилиши, қусиш рефлексининг 

---

237 
йўқлиги, кислота ва ишқорлар билан заҳарланиш, тутқаноқлар ѐки тутқаноқ чақириши 
мумкин бўлган моддалар билан заҳарланиш, қусишга қарши кўрсатма бўлган 
касалликлар, номаълум модда билан заҳарланишлар. Ножўя таъсири: диарея,
уйқучанлик, йўтал, бўғилиш, депрессия ва ҳазм қилишнинг бузилиши киради. Ипекуана 
сиропи ШТЁ ходими тўғридан- тўғри кўрсатмасига қараб берилиши керак.