Shohjahon normurodov


So`zga so`z qo`shib ravish yasash



Download 280,49 Kb.
bet62/132
Sana03.04.2022
Hajmi280,49 Kb.
#526032
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   132
Bog'liq
ONA TILI SH NORMURODOV SUPER 2 автовосстановление

So`zga so`z qo`shib ravish yasash. Bu yo`l bilan qo`shma ravish yasaladi. Qo`shma ravish tarkibi quyidagicha bo`lishi mumkin:
1) u/bu/shu/o`sha ko`rsatish olmoshi + yer/yoq/ora/o`rta oti: u yerga, bu yerda, shu yerdan, o`sha yoqdan, bu orada, shu o`rtada.
2) shu/o`sha ko`rsatish olmoshi + kun/zamon/vaqt/on/asno oti: shu kuni, o`sha zamon, shu zamon, shu zahoti, shu onda, shu asnoda.
3) har belgilash olmoshi + bosh/o`rin kelishigidagi so`z: har kuni, har yili, har yoqqa, har yerda, har taraf, har dam, har zamonda, har gal, har yoqdan, har lahza.
4) bir soni + bosh/o`rin-payt kelishigidagi so`zlar: biryo`la, bir kuni, bir dam, bir zumda, bir nafas, birpas, bir on, bir onda, bir boshdan, bir zamon, bir tekis, biroz, birmuncha, bir talay, bir nav.
5) hamma olmoshi + yoq/vaqt/zamon/joy/yer: hamma yoq, hamma vaqt, hamma zamonda, hamma joy, hamma yer.
6) qay olmoshi + vaqt/choq/zamon/payt/mahal: qay vaqt, qay choq, qay zamon, qay payt, qay mahal.
7) alla olmoshi + mahal/nechuk/payt/zamonlar: allamahal, allanechuk, allapayt, allazamonlar.
Ravishning tuzilishiga ko`ra turlari. Ravish tuzilishiga ko`ra sodda, qo`shma, juft va takroriy bo`ladi.
Sodda ravish bir asosdan tashkil topib, yasovchi qo`shimcha olish/olmasligiga ko`ra ikki turga bo`linadi:
1) sodda tub: oz, erta, indin, bultur, kecha, avval; birdan, birga, qo`qqisdan, yaqinda, bugun, tez, sekin, sal, ko`p, kechasi;
2) sodda yasama: tiriklayin, yangicha, mardona, qahramonlarcha, ko`pincha, betinim.
Qo`shma ravish birdan ortiq asosdan tashkil topadi:
1) u/bu/shu/o`sha + yer/yoq/ora/o`rta: u yerga, bu yerda, shu yerdan, o`sha yoqdan, bu orada, shu o`rtada;
2) shu/o`sha+kun/zamon/vaqt/on/asno: shu zamon, shu zahoti, shu onda, shu kuni, shu asnoda, o`sha zamon;
3) har+bosh/o`rin kelishigidagi so`z: har dam, har zamonda, har gal, har yoqdan, har kuni, har yili, har yoqqa, har yerda, har lahza, .har taraf;
4) bir+bosh/o`rin kelishigidagi so`z: bir on, bir onda, bir boshdan, bir zamon, bir tekis, bir oz, birmuncha, bir talay, bir nav, biryo`la, bir kuni, bir dam, bir zumda, bir nafas;
5) o`zlashma so`z: baqadrihol, bajonudil, baholiqudrat.
Juft ravish ikki ravishning juftlashuvidan yuzaga keladi. Juft ravish qismlarining mustaqil ishlatilishi yoki ishlatilmasligiga ko`ra quyidagi guruhlarga bo`linadi:
1) ikki qismi ham yakka ishlatiladi: ozmi­ko`pmi, erta-yu kech, kecha­kunduz, qishin­yozin/yozin­qishin, tun­kun, erta­indin, uzil­kesil, ura­sura, unda­bunda, asta­sekin, yana­tag`in, eson­omon;
2) qismidan biri yakka ishlatilmaydi: ora­chora, ro`y­rost, sal­pal, chala­chulpa, emin­erkin, huda­behuda, oz­moz, dom­daraksiz, mo`l­ko`l, ora­sira;
3) ikki qismi ham yakka holda ishlatilmaydi: onda­sonda, eran­qaran, o`lda­jo`lda, azza­bazza, apil­tapil, imi­jimida.

Download 280,49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   132




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish