Шодиев Т. Ш., Ишназаров А. И., Алимов Р. Х. ИҚтисодий ўсишнинг математик

- соф билвосита солиқлар (Tн
) – билвосита солиқлар (қўшилган қиймат 
солиғи, акцизлар, божхона божлари) ва субсидиялар ҳажмлари ўртасидаги 
фарқ; 
- 
ёлланма ишчиларнинг иш ҳақлари (W) -
хусусий ва давлат 
компанияларининг ёлланма ишчиларга ҳисоблаган барча турдаги меҳнат ҳақи 
тўловларининг номинал миқдори плюс иш берувчилар томонидан иш ҳақи 
фондига нисбатан ҳисобланиб тўланадиган ижтимоий суғурта ажратмалари; 
- 
Корпорацияларнинг
ялпи фойдаси 
+ 
нокорпоратив корхоналар 
даромади (Р). 
Нокорпоратив корхоналар - кичик ҳажмдаги, уй хўжаликларига тегишли 
корхоналар бўлиб, уларда корхона фойдаси ва корхона эгасининг иш ҳақи 
элементлари ўзаро қўшилиб кетган бўлади. Бу ҳолат аралаш даромад атамасини 
қўллашга сабаб бўлади. 
Р = 
Корпорацияларнинг соф фойдаси
 (Р1 ) 
+ нокорпоратив корхоналар соф 
даромадлари 
(Р2) 
+ амортизация
 (А); 
ЯИМни даромадлар кўринишида аниқлашда ялпи қўшилган қийматни 
кўрсатилган уч гуруҳга бўлиш мумкин:
ЯИМ = Tн 
+
 W
+
Р 
Олинган дастлабки даромадлар қайта тақсимланиши натижасида 
дивиденд, рента, тўғридан-тўғри хорижий инвестициялардан олинган 
реинвестиция кўринишидаги даромадлар пайдо бўлади. 
Шунингдек, ЯИМни даромадлар кўринишида аниқлашда, иқтисодий 
назарияда, даромадларни қуйидаги компонентларга бўлиш кўзда тутилади:
- амортизация (А);
- билвостиа солиқлар (T); 
- ёлланма ишчиларнинг иш ҳақлари (W); 
- ижара ҳақи тўлови ва рента кўринишидаги даромадлар (П
1
); 
- капитал учун олинган фоиз даромадлари (П
2
); 
- мулкдан келадиган даромад (нокорпоратив корхоналар даромади) (Р
1
); 

---

83 
- корпорация фойдаси (Р
2
). 
Корпорациялар фойдаси ўз навбатида қуйидагиларга бўлинади: 
а) корпорация фойдасидан тўланадиган солиқлар (Р1.1); 
б) ҳиссадорлар ўртасида тақсимланадиган дивидендлар (Р1.2); 
в) корпорациянинг тақсимланмаган фойдаси (Р1.3). 
Келтирилган ёндашувга кўра: