♦шарқ нашриёт-матбаа акциядорлик компанияси

180

---

О йбе гим м е н и н г
тамом миналанган. Кириш га рухсат бўлмаса-да, у бир илож 
килиб, ижозат олади. Ё кил ган киш локларни, харобага ай­
ланган шаҳарларни кўради. «Изсиз киш лок», «Эрта билан 
чикдим инимдан...<- каби шеърларини ёзади.
Ойбек жабха га кетмасидан илгари «Ёр кетди, кўзим 
булоғи колди...», «Сенинг кувончинг», «Она сўзи», «Сенда- 
дир кўзларим...» ва бош ка кўпгина шеърларини ёзган эди. 
М ен ун и н г бу шеърларига ҳарбда ёзган «Офарин», «Авто­
мат», «Салом деб колди л ар» каби ўнлаб янги шеърларини 
кўш иб, «Оловли йиллар» деган бир тўплам туздим ва нашр 
этт и рди м. О йбек эу шеърлар орасида хом нарсалар бор, 
деб унчаям рози бўлмаган эди. Л екин, менимча, улар тари­
хий давр ҳуж жатлари бўлибгина кол май, О йбекнинг жабха- 
даги кунларини, фикрларини, туйғуларини, хуллас, хаёти- 
ни кўрсатувчи шеърлар хамдир. Кейин «Ёр кетди...», «Сен- 
дадир кўзларим...» сингари шеърлар жуда хам лирик, ла- 
тиф асарлардир. М ен уларни жондан севганимдан кўпинча 
ёддан ўки б юраман. М ана, ўзингиз ҳам ўкиб кўринг, гўзал 
шеърлар эмасми, булар:
С е н да ди р к ў з л а р и м , се н д а д и р к ў н г и л ,
У з о қл а р г а ҳ а с р а т би л а н б о қа м е н .
Н а қ у ё ш , н а б а ҳ о р , н а г у л ш а н д а гул
Ю р а к н и ю п а т м а с — м ен со ги н а м е н .
Сени с о г и н г а н м е н , р у ҳ д а йўк, қ а р о р ,
О ш и б кел т о г, д о в о н ! Б у қ а д а р ҳ и ж р о н !
Д а р д и м бор, г у л и м бор, қ ў ш и қ л а р и м бор...
Сен й ў қ с е н ! Н а ҳ о т к и бу м а н г у а р м о н ? !
1 2 / V I I 1942.
* * *
Ё р ке т д и , к ў з и м б уло ги қ о л д и ,
С и й н а м д а т и р и к ф ироги қо л д и .
И ш қ х о т и р а си к а б и с о ч и м н и н г
Ё ш л и к д а к ў п а й г а н о қ и қ о л д и ...
Ҳ а р л а ҳ з а д и л у ха ё л п а р и ш о н ,
Б и р х ў р с и н и ш и м д а д а р д л а р у м м о н .
181

---

З а р и ф а С а и д н о с и р о в а
Ю л д у з к а б и т у н д а я р қ и р а р ж о н ,
Т у н д е к сочи и ш т и ё қи қо лди ...
2 6 / V I I 1942.
М ана бу шеър эса, орадан канча йиллар ўтмасин, со­
б и к совет мамлакатида яшаган халклар бошига минг хил 
офат ва фалокатлар келтирган уруш нафасини авлодларга 
аён етказса керак. Бу шеърда тасвир этилган жабха май- 
донларида О йбекнинг ўзи бўлгани, уруш «таъми»ни ўзи 
тотигани учун хам у, айникса, таъсирли чиккан:
Й и е и ке л м а й д и сира 
Ғ а з а б д а н қ а қ р а г а н к у з .
Б у й и л л а р н и н г я х и д е к  
Л а б и м д а к,отибди суз...
К о ш л а р , к и п р и к л а р к,иров,
Ю р а м е н , ҳ у ш с и з , ҳ а й р о н .
К о р н и м о ч, эсга ке л м а с 
Х а л т а м д а г и г и ш т д е к н о н ...
К у й г а н у й л а р д а у в л а р  
К и ш қ у ю н и бет иним .
Т а н ҳ о ке за м е н . Й и е л а р  
Ю р а ги м д а В а т а н и м ...
1 7 /1 1 1943.
Ойбек жабҳада ёлғиз ўзи юрган пайтларида тасодифан 
жангчи-ж урналист Рустам Абдураҳмонов билан учрашиб 
колади. Улар такдир такдим этган тасодифий учрашувдан 
суюниб, кучоклаш иб кўришадилар. Рустам Абдураҳмонов 
Ойбекни кўчма редакцияларига олиб бориб, ун и н г уст- 
бошини куритиб, корнини тўйдиради. Кейин: «Энди Тош­
кентга ж ўнанг. Ш у кўрганингиз етар, бу дўзахдан омон- 
эсон чикиш кийин», деб ж ўнатиб юборадилар.
Ойбек бадиий бригада билан биргаликда Тошкентдан 
Маскавга етиб борган куни Қозон вокзалида бир парча 
нонга ки ч и к бир блокнотни алмаштириб олган ва шу блок-