Shaharsozuk tarixi

Toshkent. Hasti Imom majmuasi, XVI asr. Ta’mirdan kegingi holati.
136

---

sanaladi. U XV asrda Yunusxon o‘limidan keyin uning o ‘g‘li Ahmadxon 
Olachaxon tomonidan qurilgan.
Kompozisiya markazi baland qo‘shaloq gumbaz bilan yopilgan 
marka-ziy xona hisoblanadi, ichki qubba bir-biri bilan kesishgan ikki 
juft arkning nafis tuzilmasini tashkil etadi. Moviy koshin bilan qop- 
langan tashqi qubba XX asming 70—80-yillarda qayta tiklangan (qis- 
man) va asosan barcha bezak unsurlari, gumbazlarning muqamaslari, 
yog‘och va ganch panjaralar bilan birgalikda mustaqillik yillarida 
ta’mirlangan.
«Eski» Toshkentning Sebzor qismidagi hazrati Im om majmui 
arxitekturasining saqlanib qolgan yodgorliklari orasida Qaffol Shoshiy 
maqbarasi va Barakxon madrasasi qiziqish uyg‘otadi.
Toshkent islom universiteti
^
v
Baroqxon
^ 
madrasasi
Hazrati Imom arxitekturaviy majmuasi xududida joylashgan
tarixiy va zamonaviy binolar sxemasi (2008-yildagi holati.
A. Ziyayev talqini bo‘yicha).

---

M o£’tabar ruhoniy shaxslardan biri, lohiyshunos va shoir hazrat 
Kaffol Shoshiy maqbarasi XVI asrda uncha katta boim agan X asr 
qabristoni o ‘rnida qad ko‘targan. Baland peshtoqli old devor shimolga 
qaragan. Yodgorlik kompozisiyasi tobora ko'tarilib boruvchi hajmda 
hal etilgan — u ko'tarm a supadan boshlanib, rejaviy tuzilmadagi 
kubsimon bino — qo'shaloq qubba bilan yopilgan va burchaklarida 
ziyoratchilar uchun uch qavatli hujralari bo'lgan markaziy zal bilan 
nihoyasiga etadi. Muhtasham ravoqlar imom qabrini qurshab olgan.
Baroqxon (haqiqiy ismi Navro‘z Ahmadxon) madrasasi — Toshkent­
dagi XVI asrga oid arxitektorlik yodgorliklari ichida eng salobatlilaridan 
biri. Toshkentdagi Shayboniylar o'zbek sulolasining birinchi hukmdori 
Suyunchxon maqbarasining ulug'vor binosi majmua asosi bo'lib xizmat 
qilgan va unga tutashtirib qurilgan Baroqxon madrasasi hovlisi kompo- 
zisiyasida markaziy o'rinni egallagan. Uning qo'shaloq gumbazi bir- 
biri bilan kesishgan arklami ushlab turadi. Koshin bilan muzayyan 
etilgan muhtasham peshtoqdan hovliga chiqiladi. Peshtoq tokchasidagi 
noyob to'rsim on gumbaz xalq arxitektori Usta Shirin Murodov tomoni- 
dan qayta tiklangan, mustaqillik yillarida esa to'la ta ’mirdan chiqarilgan.
Mustaqillik yillarida Toshkent yaqinidagi Zangiota arxitekturaviy 
majmuasi, Shayx Zayniddin buva maqbarasi, Tillo Shayx masjidi va 
Toshkent shahri va Toshkent viloyati arxitekturasining boshqa ko'plab 
yodgorliklari qayta tiklandi, ta ’mir qilindi.