Shahada: ashhadu anna Muhammadan a’bduhu va Rosuluh. Namoz, ro’za va Haj ruknlari

ibodat deb ko’rsatgan, aytgan bo’lsalar, ularni ibodat deb qabul qilishlik
.
Mana shularning barchasi Rosululloh sollallohu a’layhi va sallamga guvohlik 
berishlikning haqiqati bo’ladi. Agar kimda kim 
”ashhadu anna Muhammadan 
a’bduhu va Rosuluh”
,
desayu, Rosululloh sollallohu a’layhi va sallamning keltirgan 
buyruqlariga itoat qilmasa, Rosululloh sollallohu a’layhi va sallam keltirgan 
buyruqlari bu shari’at edi, demak shari’atga itoat qilmasa, ya’ni, 
”ashhadu anna 
Muhammadan a’bduhu va Rosuluh”
desada, namozni qoim qilmasa, kazob 
bo’ladi. O’zining guvohligida, o’zining shahodatida sodiq bo’lmaydi, chunki, 
shahodat bu qalb bilan iqror bo’lishlik, til bilan aytishlik va a’zolar bilan amal 
qilishlikdir. Bu joyda birinchi vojib 
”Ashhadu alla la ilaha illalloh ashhadu anna 
Muhammadan a’bduhu va Rosuluh”
nimaga dalolat qilayapti? Iymonimizni 
hammaga e’lon qilishligimizga e’tirof etayapti. Biz iymonimizni, ya’ni Islomga 
birinchi bo’lib Allohga iymon keltirishligimizni da’vo qilishligimiz, payg’ambarga 

---

iymon keltirishligimizni da’vo qilishligimiz bilan Islomga kirar ekanmiz. Islom 
bilan Iymonning ruknlaridagi birinchi rukn Allohga iymon keltirish, paygäambarga 
iymon keltirish. Islomda ham shu 
”Ashhadu alla la ilaha illalloh”
, iymonning 
ruknlarida ham shu.
Demak, mana shu iymonni da’vo qilar ekanmiz, iymonni iymon qiladigan 
narsa, tilimiz bilan gapirayotgan gapimizga aqlan, o’zimizning aqlimiz ro’y-
rost 
o’zida 
bo’lgan 
holatida, 
gapirayotgan 
gapimizning