Ш. Шоабдураҳмонов, М. Асқарова, А. ҲОжиев, И. Расулов, X. Дониёров



Download 0,65 Mb.
bet112/202
Sana21.02.2022
Hajmi0,65 Mb.
#40041
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   202
Bog'liq
2 5194979698626528277

мепдан бир царич ҳам жилмасди. (С. Аҳм.)

  1. ёш ҳисоби учун қўлланадиган сўзлар.

Ёш ҳисоби учун ишлатиладиган ҳйсоб сўзлари асосан ки- шиларга нисбатан, баъзан ҳайвон ва дарахтларга нисбатан ншлатилади. ёш ҳисоби учун ишлатиладиган ёш сўзи одатда аффикслар билан ёки бошқа сўзлар билан бирикма ҳолида қўлланади. Уларнинг қўлланиши қуйидагича:
-ар аффиксини олгаи ёш сўзи яшар шаклида ишлатилади: ...Звенога етмиш бир яшар Тўхтабуви Саримсоқова сайланди. (А. Қ.)
Баъзан яшар сўзи -ли аффиксини олиб ҳам келади: Ун бир яшарли қиз боланинг кўнглини чўктирмасангиз бўларди. (А. Қ.)
-даги аффиксн ёш сўзига қўшилиб келади: Уруш бошлсш- ган йили Шамсиддиним йигирма икки ёшдаги, Фазлиддиним зса ўн тўққиз ёшдаги йигитчалар эди. (С. Аҳм.) Ун тўрт ёш- даги Кифоятхон ҳаётнинг аччиқ-чучугияи тотиб кўрди. (А. Қ.)
-даги аффикси олдидан -лар аффикси қўшилиб ишлатил- ганда, тахминий ёш ҳисоби маъкоси ифодаланади: Эллик ёш- лардаги эшон бола эмас, кўса экан. (А. Қ.)
-ли (к) аффиксн ҳам ёш сўзига қўшилиб келади: Саккиз. ёшли ўғли ва ўн бир ёшли қизини олиб уйдан чиқиб кетди. (Ойдин.) Уттиз икки ёшли эшон мана шу Қифоятхонга уч- рабди. (А. Қ.)
Булардан ташқари, ёш ҳисоби учун қуйидаги бирикмалар ишлатилади: ёш + га кирган (бориб қолган). Бир юз уч ёш- га кирган табаррук кампир... (А. Қ.) Баззоз ўн етти ёшгабориб цолган қизга оғиз солган экан. (А. Қ.) Бу гапни олтмиш ёшга йориб цолган бир чолдан эшитганлиги унга ниҲоятда наша цилди. (А. Қ.)
Айрим вақтда ёш сўзшшнг иштирокисиз ҳам ёш ҳисоби англашилади. Бундай конструкцияларда сондан кейин макон келишиклари аффикслари ва айрим сўзлар қўшиб ишлати- лади: Уи учга кирган ёшгина попукдай қиз эди. (0.) Уттизга кирибсан, лекин «ҳе»ни билмайсан. (0.) Болаларимизнинг каттаси ўн олтига қадам қўйди. Раис элликка яқинлаишб қол- ган бўлса ҳам ҳали окуда бақувват эди. (А. Қ.)
Бир ёшгача бўлган давр учун ойлик, кунлик сўзлари ҳисоб сўзи ўрнида ишлатилади: Қўлида 10—15 кунлик чақа-




Download 0,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish