Yaponiyada sertifikatlastırıw iskerligi. Yaponiyada tiykarınan qálegen sertifikatlastırıw jumısları ámeldegi bolıp, házirgi bazar ekonomikası talaplarınan kelip shıǵıp, báseki sebepli májburiy sertifikatlastırıwǵa aynalǵan. Ónimlerdi qálegen sertifikatlastırıw menen birge olardıń túrli tekseriwlerde alıp barıladı. Ónim yamasa xızmetlerdi sertifikatlastırıw boyınsha 25 tenn artıq nızamlar ámeldegi bolıp, bulardıń geyparaları tek ónimlerdiń tekseriwlerin aparıw iskerligine qaratılǵan. Bul nızamlar ishinde sanaat qawipsizligi, tutınıw tovarları qawipsizligihaqqında, dárilewdi baqlaw haqqında, islep shıǵarıw hám awıl xojalıǵında ximiyalıq zatlardan paydalanıw haqqında, ósimliklerdi qorǵaw haqqında, farmacevti kahaqqında, avtotransportlar haqqında, telekommunikatsiya hám basqalar haqqında nızamlar bar.
Import da jergilikli ónim sıyaqlı sonday qadaǵalaw etiledi. Ámeliyatda barlıq sanaat hám awıl xojalıǵı ónimleri mámleket yamasa tarmaq kóleminde tekseriledi. Húkimet import etiwshiler ushın sınaw laboratoriyaları hám sertifikatlastırıw sisteması haqqında maǵlıwmatlar, qısqasha nızamlı aktlarni ‘‘Yaponiya standartlar hám sertifikatlastırıw’‘ kompleksinde paydalı maǵlıwmatlardı tayarlab baspadan shıǵaradı.
Standartlarǵa muwapıqlıǵın kepillikleytuǵın hám de sertifikatlastırıw máseleleri boyınsha eń abıraylı shólkemlerden biri Yaponiya sanaat standartları komiteti (JISC) bolıp, ol tarepten islep shıǵılǵan standartlar qatar ministrlikler tárepinen (awıl xojalıǵı, sırtqı sawda hám sanaat, toǵayshılıq, balıqchilik, qurılıs, baylanıs xızmeti hám bilimlendiriw) qabıl etilgen. Azıq-awqat, awıl xojalıq hám toǵayshılıq ónimleri ushın JAS standartları talapları tiykarında sertifikatlastırıw jumısları alıp barıladı. Yaponiyada awıl xojalıq assotsiatsiyasi tárepinen de standartlar islep shıǵılıp, ol awıl xojalıq hám toǵayshılıq ónimlerin standartlastırıw hám tamǵalawǵa mólsherlengen.
Sertifikatlastırıw sistemasına yapon standartlarınıń hámmesi de kiritilmegen. Ministrlikler sertifikatlastırıw dárejesin keńeytiwge, tarqalıwı, islep shıǵarıwdı ratsionalizatsiyalaw, olardı qollaw hám tutınıwı hám de qawipsizlik, átirap-ortalıqtı qorǵaw, energiyanı tejew boyınsha mámleket siyasatina erisiw múmkinshiligin beriwshi ónim túrlerin tańlaydı.
Ministrlikler sheshimi boyınsha 1000 standartlar saylanǵan hám olardı muwapıqlıq JISC belgisi menen tastıyıqlaw múmkin. Bunday tastıyıqlaw tek ónimlerge tiyisli bolmastan, onı tayarlaw texnologiyasında da qollanıladı.
Azıq-awqat ónimleri, awıl hám toǵay xojalıǵı ónimleri ushın Yapon awıl xojalıǵı assotsiatsiyasi islep shıqqan standartları JAS muwapıqlıq sertifikatlastırıw standartlarınan paydalanıladı. Olar awıl hám toǵay xojalıǵı ónimlerin standartlastırıw hám tamǵalaw haqqındaǵı nızamǵa tiykarlanǵan. Sertifikatlastırıw ónim gruppasınan tosınarlı tańlap alınǵan úlgini sınap kóriw,qadaǵalawiga tiykarlanǵan.
Awıl, toǵay hám balıqchilik xojalıǵı Ministrligi diziminen ótken biytarep shólkemler qadaǵalawdı ótkeredi.
JISC hám JAS belgisin qollaw huqıqın alıw shet el islep shıǵarıwshılar ushın ádewir qıyın, sebebi barlıq hújjetlerdi yapon tilinde jazıw hám júrgiziw názerde tutılǵan. Shet el shólkemler kóp jaǵdaylarda shártnama tiykarında Yaponiya Sırtqı sawda hám sanaat Ministrligi qadaǵalawı astında óziniń belgisin qoyıwı hám inspektsion qadaǵalawdı ámelge asırıw, sınaw laboratoriyalarında sapanı tekseriwden ótkeriw huqıqın alıwı múmkin.
Sırtqı sawda boyınsha ónim sapası qadaǵalawı hám qawipsizligi salasındaǵı Yaponiya usılı, tájiriybesin, ásirese, rawajlanıp atırǵan Aziya, Afrika hám Latın Amerikası mámleketlerinde hám basqa mámleketlerinde keń qollanılıwın kóriw múmkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |