Сентябрь 2020 10-қисм

Kalit so‘zlar: 
PiSa, PirlS, TimS, 
harakatlar strategiyasi , ta’lim sifatini baholash, xalqaro tadqotlar milliy markazi , PiSa 
xalqaro baholash tadqiqot dasturi, tanqidiy fikrlash, ko‘nikmalar, kompetensiyalar, yangi davlat 
ta’lim standartlari TimSS, PirlS, haqida mamlakatimizda o‘z taraqqiyotini yangi davriga 
qadam qo‘ygan hozirgi kundao‘zbekiston respublikasini 2017-2021-yillarda rivojlantirishning 
beshta ustivor yo‘nalishi bo‘yicha harakatlar strategiyasi asosida barcha sohalarda keng ko‘lamli 
o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda .
globallashuv sharoitida shiddatlar bilan rivojlanib borayotgan davr davlat va jamiyat oldida 
dolzarb va qamrovi kun sayin ortib borayotgan zamonaviy talablar qo‘ymoqta. Bu maqsadlarga 
erishish uchun mamlakatda ilimli , tajribali va zamonaviy fikrlaydigan yuksak salohiyatli hodimlar 
, mutaxassislarning orni beqiyosdir. Bunday raqobat bardosh kadrlarga bo‘lgan ehtiyojni qondirish 
inson va uning salohiyatini kashf etish hamda uni buyuk maqsadlarga erishishga safarbar qilish 
kabi ulug‘vor vazifalar turadi. 
o‘zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasining 2018-yil 8-dekabrdagi “Xalq ta’limi 
tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida”gi 997-sonli qarori bilan o‘zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi huzuridagi 
Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi qoshida “ Ta’lim sifatini ba holash bo‘yicha 
xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish milliy markazi “ tashkil etildi. Ta’lim sifatini nazorat 
qilish davlat inspeksiyasi bilan xalqaro hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti ortasida o‘quvchilar 
savodxonligini baholash bo‘yicha xalqaro dasturida (agre ement-for participation programme 
for international student assisment -PiSa -2021) ishtirok etishga erishildi.
PiSa va TimSS o‘rtasidagi asosiy farq PiSa asosiy vazifasi 15 yoshli o‘quvchilar bilim, 
ko‘nikma va malakalarni baholashdan iborat bo‘lsa , TimSS esa muayyan yoshdagi o‘quvchilarni 
emas, balki 4 va 8-sinf o‘quvchilarining bilim va ko‘nikmalarini baholaydi. PirlS – boshlang‘ich 
4-sinf o‘quvchilarining matnni o‘qish va tushunish darajasini baholash, PiSa test tarkibi 
5 ta yo‘nalish bo‘yicha o‘tkaziladi ; o‘qish , matematik savodxonlik , Tabiiy – ilmiy fanlar 
hamkorlikda muammolarni hal qilish va moliyaviy savodxonlik yo‘ nalishlari ; o‘zbekiston 2021 
– yilda uch yo‘nalish ; o‘qish , matematik savodxonlik tabiiy ilmiy fanlar yo‘nalishlari bo‘yicha 
testlarda qatnashishni rivojlantirilgan. 
PiSa (Programme for international Student assisment o‘quvchilarning savodxonligini baholash 
xalqaro tadqiqot dasturi bo‘lib , dasturning asosiy maqsadi 15 yoshli o‘quvchi yoshlarning o‘qish 
matnni tushinish ) matematik va tabiy fanlar bo‘yicha savodxonlik darajasini hamda ijodiy 
fikrlash ko‘nikmalarini turli xil testlar yordamida baholashdan iborat. har 3 yilda bir marotaba 
o‘tkaziladigan PiSa dasturi mamlakatlarda ta’lim ti zimini yutuq va kamchiliklarni bilib olish 
va kelgusida ta’limga oid qarorlar qabul qilishni qo‘llab quvatlaydi. o‘zbekiston respublikasi 
Prezidentining farmoniga muvofiq umumiy o‘rta va maktab dan tashqari ta’limni tizimli isloh 
qilishning ustivor yo‘nalishlarini belgilash , o‘sib borayotgan yosh avlodni ma’naviy – axloqiy 
va intelektual rivojlantirishni sifat jihatdan yangi darajaga ko‘tarish , o‘quv - tarbiya jarayoniga 
ta’limning innovatsion shakllari va usullarini joriy etish maqsadida o‘zbekiston respublikasining 
2030-yilga kelib PiSa xalqaro dasturi reytingida jahonning birinchi 30 ta ilg‘or mamlakatlari 
qatoriga erishish ham da xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro 
tadqiqotlarni tashkil etish asosida o‘quvchilarning o‘qish matematika va tabiiy yo‘nalishdagi 

---

137