Семинар машғулотларининг технологик лойиҳалари

 
Mashg’ulotda qo’llaniladigan metod va texnologiyalar mohiyati
1. “Yumaloqlangan qor” metodi
mavzuni muayyan qismlarga bo’lgan holda 
o’zlashtirish imkonini beradi hamda talabalarda guruh va juftlikda ishlash 
ko’nikmalarini shakllantirishga xizmat qiladi. Metodni qo’llash jarayonida 

---

83 
talabalar juftlik, guruh yoki jamoa bo’lib ishlari mumkin. 
Ushbu metodni qo’llash quyidagi tartibda amalga oshiriladi: 1) o’rganiladigan 
mavzu yoki mavzu yuzasidan ma’lum masala tanlanadi; 2) talabalarga tanlangan 
masala va metodni qo’llash qoidalari tushuntiriladi; 3) talabalar kichik guruhlarga 
biriktiriladilar (imkon qadar guruhlarning soni juft raqamlarni tashkil etishi lozim); 
4) bajarish uchun har bir guruhga bittadan topshiriq beriladi; 5) guruhlar 
topshiriqni bajaradilar; 6) guruhlar topshiriqni bajarib bo’lishgach, tartib 
raqamlariga ko’ra ikki guruh o’zaro birlashadi (ya’ni 1- va 2-guruh; 3- va 4-
guruh); 7) yangidan shakllangan guruhlarda kichik guruhlarda bajarilgan 
topshiriqlar o’rganiladi; 8) so’ngra barcha guruhlar yagona jamoa bo’lib 
birlashadilar va katta guruhlarda o’rganilgan masalalar muhokama qilinadi; 8) 
topshiriqlar yuzasidan umumiy xulosaga kelinadi.
“Yumaloqlangan qor o’yini” metodidan muayyan bo’lim yoki boblar bo’yicha 
o’zlashtirilgan nazariy va amaliy bilimlarni mustahkamlash maqsadida foydalanish 
nihoyatda qulay.
 
2. “Nima uchun” metodi
talabalarda o’rganilayotgan muammo yoki masala 
mohiyatining yorituvchi sabablarni aniqlash yuzasidan mustaqil fikr yurita olish 
qobiliyatini shakllantirishga xizmat qiladi. Metodni qo’llash jarayonida talabalar 
muammo (masala)ning echimini topishga tizimli, ijodiy yondashishlari, shu bilan 
birga sabablarni tahlil tahlil qila olish talab etiladi. Mashg’ulotlar jarayonida 
metodni qo’llash quyidagi tartibda amalga oshiriladi: 1) o’qituvchi talabalarni 
metodning mohiyati va shartlari bilan tanishtiradi; 2) talabalar kichik guruhlarga 
biriktiriladilar; 3) o’qituvchi guruhlarga o’rganilayotgan mavzu bo’yicha ma’lum 
masalalarni topshiradi; 4) guruhlar masalaning echimini ifodalashi zarur bo’lgan 
sxemani yaratadilar; 5) sxenmada muammo (yoki masala)ning yuzaga kelish 
sabablari aks ettiriladi; 6) guruhlar ishlari jamoada muhokama qilinadi. 
Metodni qo’llash shartlari quyidagicha: 1. Sxemada aks etadigan shakllar 
(aylana, to’g’ri to’rtburchak, kvadrat yoki uchburchaklar)ni talabalarning o’zlari 
mustaqil tanlaydilar. 2. Sxemaning tarkibiy tuzilishi – mulohazalar zanjirining 
to’g’ri chiziqli yoki to’g’ri chiziqli emasligi ham talabalar tomonidan belgilanadi. 

---

84 
3. Yo’nalish ko’rsatkichlari talabalarning dastlabki holatdan echimni topishgacha 
bo’lgan faoliyatlari mazmunini ifodalaydi.