Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 213
REFERENCES 
1.
Мунис ва Огаҳий. Фирдавс ул
- 
иқбол. Мазкур қўлёзма фонди. Инв. No 5364/. 
160-161 
бб.
 
2.
Огаҳий. Жомиъ ул
-
воқеоти султоний. Мазкур қўлёзма фонди. Инв. № 9786
.
 
3.
Неъматов Т. Хива ва Россия муносабатлари тарихидан. 
- 
Тошкент.: 1959.
4.
Саидов Ш. Марказий Осиё халқлари тарихи. –
Т.
: 
ТДШИ, 2010. –
140 б.
5.
Топилдиев Н. Қўқон хонлигининг Россия билан дипломатик
алоқалари 
тарихидан.
–
Т.:
Фан,
2007. 
6.
Ғуломов
Ҳ.Ғ.
Ўрта
Осиё
ва
Россия
(XVIII 
аср
бошида
давлатлараро
муносабатларнинг
шаклланиши).
–
Т.:
Университет,
2007. 
7.
Atadjan
ov Sh., Ilhomov Z., Ishquvvatov V., Allayeva N. O‘zbek xonliklari
tarixshunosligi. 
–
Toshkent, 2011. 
–
B. 26. (Atadjanov Sh., Ilhomov Z., Ishquvvatov V., 
Allayeva N. Historiography of Uzbek khanates. 
–
Tashkent, 2011. 
–Р
. 26.) 
8.
Bobobekov H. 
Qo‘qon
tarixi. 
–
Toshkent: Fan, 1996. 
–
B. 27. (Bobobekov H. History 
of Kokand. 
–
Tashkent: Fan, 1996. 
–
B. 27).
 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 
ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 214
SHIFOBAX
SH O’SIMLIK NOMLARINING LINGVISTIK XUSUSIYATLARI
 
Nosir Numonovich Mirjonov 
Buxoro davlat universiteti 
O’zbek tilshunosligi kafedrasi magistranti
ANNOTATSIYA 
Maqolada o’zbek tilida qo’llanadigan bangidevona, bargizub, isiriq, kavrak va
kuchala kabi shifobaxsh (dorivor) o’simliklarning nomlari, ularning tilimizda 
qo’llanilishi, kelib chiqish asoslari, leksik va morfologik xususiyatlari haqida atroflicha 
so’z y
uritiladi. Shu 
bilan birga shifobaxsh o’simlik nomlarini tadqiq etish zarurati 
haqida bir qator dalillar keltirilgan. 
Kalit so’zlar: 
dorivor, dorivor o’simliklar, bangidevona, bargizub, bargizo’t, 
isiriq, isiriqdon, kavrak, kuchala, “O’zbekiston Respublikasida Xalq tabobati sohasini 
tartibga 
solish 
chora-
tadbirlari to’g’risida” gi PQ
-3968-
sonli, “O’zbekiston 
Respublikasida Xalq tabobatini rivojlantirishga doir qo’shimcha chora
-tadbirlari 
to’g’risida” gi PQ
-4668-sonli qarorlar. 
Yer yuzida 
dorivor oʻsimliklar
ning 10
—
12 ming turi borligi aniqlangan. 1000 dan 
ortiq oʻsimlik turining kimyoviy, farmakologik va dorivorlik xossalari tekshirilgan. 
Oʻzbekistonda dorivor oʻsimliklar
ning 700 dan ortiq turi mavjud. Shulardan tabiiy 
sharoitda oʻsadigan va madaniylashtirilgan 120 ga yaqin oʻsimlik turlaridan ilmiy va 
xalq tabobatida foydalaniladi. Hozirgi davrda tibbiyotda qoʻllaniladigan dori
-
darmonlarning deyarli 40
—47% i oʻsimlik xom ashyolaridan olinadi. 
Dorivor
1
-
[f. 
-
shifobaxsh, dori bo’ladigan], sifat. Turli kasall
iklarga dori 
bo’ladigan yoki dori olinadigan. Ishlatilishi: dorivor moddalar, dorivor o’simliklar.
Adabiyotda:
1) U dorivor giyohlarni tog’ma
-
tog’ yurib topib kelar, quritar, katta
-
kichik honchalarda yanchib tuyar
—
dori tayyorlar edi. (K.Yashin, Hamza) 2) Ular 
(savdogarlar) Rossiya bozorlariga Hindiston dorivorlari, Samarqand, Buxoro kosiblar 
to’qiganshoyi, atlas, zarbof, kimxob, baxmal olib borardilar. (M.Osim, Elchilar)