Сборник научных трудов по материалам Международной научно-практической

 
266 
XALQARO MIQYOSIDAGI ILMIY-AMALIY KONFERENTSIYA MATERIALLARI
4.
 
https://gtmarket.ru/research/PIRLS/info  
5.
 
https://fioco.ru/PIRLS  
6.
 
https://ru.wikipedia.org/wiki/PIRLS  
7.
 
https://mel.fm/issledovaniye/9058732-all_tests  
BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILАRIDА O‘QISH SАVODXONLIGINI 
TАKOMILLАSHTIRISH BO‘YICHА XORIJ TАJRIBАSI 
 
Ergasheva S.T. – o‘qituvchi, Nizomiy nomidagi TDPU, Toshkent, O‘zbekiston 
Annotatsiya. 
Mazkur maqolada hozirgi paytda eng dolzarb masalalardan biri hisoblangan 
boshlang‘ich sinf o‘quvchilаridа o‘qish sаvodxonligini tаkomillаshtirish bo‘yichа xorij tаjribаsi, 
xalqaro baholash dasturi PIRLS (progress in international reading and literacy study) haqida fikr 
yuritilgan. 
Kalit so‘zlar. 
PIRLS, PISA, TMSS, xalqaro baholash dasturi, , o‘qish savodxonligi, ta’lim 
texnologiyasi, harakatlar strategiyasi, onalar savodxonligi. 
Аннотация.
В данной статье рассмотрен зарубежный опыт повышения читательской 
грамотности учащихся начальных классов, который в настоящее время является одним из 
самых актуальных вопросов, а также международная программа оценки PIRLS (progress in 
international reading and literacy study). 
Ключевые слова. 
PIRLS, PISA, TMSS, международная программа оценки,, 
грамотность чтения, образовательные технологии, стратегия действий, грамотность матерей. 
Annotation. 
This article focuses on the foreign experience of improving reading literacy in 
primary school students, which is currently considered one of the most pressing issues, and the 
International Assessment Program PIRLS (progress in international reading and literacy study). 
Keywords.
PIRLS, PISA, TMSS, International Assessment Program,, reading literacy, 
educational technology, action strategy, maternal literacy. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoevning 2020 yil 24 yanvardagi Oliy 
Majlisga murojaatnomasida davlat va jamiyat ahamiyatiga molik dolzarb masalalar qatorida taʼlim 
sifatini oshirishga, 2021 yildagi xalqaro baholash jarayonlariga munosib tayyorgarlik ko‘rish 
masalasiga alohida eʼtibor qaratildi. 
2017–2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi 
bo‘yicha Harakatlar strategiyasini “Faol investitsiyalar va ijtimoiy rivojlanish yili”da amalga 
oshirishga oid Davlat dasturida O‘zbekistonning xalqaro tadqiqotlarda (PISA, TIMSS, PIRLS) 
ishtirokini taʼminlash maqsadida Taʼlim yutuqlarini baholash xalqaro assotsiatsiyasi (IEA) bilan 
hamkorlik aloqalarini o‘rnatish vazifasi 213 bandda qayd etilgan. 
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini matn bilan ishlashga o‘rgatish metodologiyalari asoslari 
bo‘yicha 
F.I.Buslaeva, 
V.P.Vaxterova, 
V.I.Vodovozova, 
N.А.Korfa, 
V.Ya.Stoyunina, 
K.D.Ushinskiylar o‘z ilmiy ishlarida batafsil tadqiqotlar olib borganlar. M.M.Baxtina, 
L.C.Vыgotskogo, I.R.Galьperina, N.I.Jinkina, А.А.Leontьeva, А.R.Lurilar ilmiy-tadqiqot ishlarida 
matnli masalalarini idrok va tushunishga alohida to‘xtalganlar. O‘qish ko‘nikmalarini rivojlantirish 
muammolarini M.T.Baranovыm, А.D. Deykinoy, N.А. Ippolitovoy, S.I. Lvovoy, N.А. Plenkinыm, 
L.P. Fedorenkolar o‘z ilmiy izlanishlarida yoritib berganlar. M.P.Voyushinoy, V.I.Kapinos, 
T.А.Ladыjenskoy, 
Ye.Yu.Nikitinoy, 
T.G.Ramzaevoy, 
M.S.Soloveychiklar 
savodxonlikni 
takomillashtirish, matn bilan ishlash jarayonida tahlil, sintez, taqqoslash bo‘yicha ko‘nikmalarni 
rivojlantirish bo‘yicha alohida metodika ishlab chiqqanlar. 
So‘nggi yillarda Rossiyada to‘rtinchi sinf o‘quvchilari taʼlimda bilim o‘rganish 
savodxonligining yuqori darajalarini namoyish etdilar. Bu PIRLS o‘qish savodxonligini xalqaro 
monitoring maʼlumotlari bilan o‘z tasdig‘ini topgan. 2001 yildan 2006 yilgacha Rossiya 

---

BOSHLANG‘ICH TA’LIMGA XALQARO BAHOLASH DASTURLARINI JORIY ETISHNING ISTIQBOLLARI