Say d u lla m irzayev

« Y o 'q ! M en sa lta n a td a n
ayrilishdan qo 'rqmayman. Faqat bu elga qirq y il rahnamolik qilib
orttirgan boyligim
— 
madrasayu rasadxonam, nodir xazinam
— 
to ‘plagan kutubxonam va nihoyat, yaratgan asarlarim
— 
barchasi
poym o l bo ‘lishidan qo ‘rqaman. Ha, fa q a t shundan qo ‘rqadurman»,
— deydi Ulug‘bek.
Ana shu m ulohazalarga k o ‘ra, U lug'bek o ‘zining sodiq 
shogirdi, taniqli koinotshunos olim mavlono Ali Qushchini 
o ‘z h u zu rig a c h o rla b , unga ilm -fan x azin asin i jo h il 
gumrohlardan, mahdud mutaassiblardan asrab qolish va uni 
kelajak avlodlarga yetkazish choralarini k o ‘rish vazifasini 
topshiradi. Ulug‘bek Ali Qushchiga: 
«Q ircfyil saltanat tebratib,
orttirgan butkul boyligim, rasadxona va kutubxonam, bitilgan va
hali nihoyasiga yetm agan risolayu kitoblarim
— 
barchasi sening
qo ‘lingdadir. Alqissa, bu xazinani jo h il gumrohlardan, mahdud
mutaassiblardan asrab qolmoq... yo lg 'iz sening ixtiyoringdadir...
A m m o esingda bo ‘Isin: ко ‘p xatarli yumush bu!»
— deydi.
Romanda Ali Qushchi boshliq sofdil ilm ahlining Ulug‘belf 
topshirig‘ini bajarish — ilm xazinasini saqlab qolish borasidagi 
jonbozliklari g ‘oyat qiziqarli va t a ’sirli qilib ifodalangan. 
Rom anda Ali Qushchi tolibi ilm M iram Chalabiyga qarab: 
«Shu bukungacha ne ish qilgan bo ‘Isak shu yumushni qilamiz,
bolam! Ustod, jannatm akon M irzo Ulug ‘bek hazratlari yoqqan
ilm shamini о ‘chirmoq gunohi azim bo'lur... Zero, ilm ahlining
g ‘animlari bo ‘Imish m ustabid shohlar kelib keta berar, ammo bu
maskan, bu zahm atkash xalq abadu l-abad hayotdir. Shu yu rt