Say d u lla m irzayev



Download 9,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet187/296
Sana12.07.2022
Hajmi9,12 Mb.
#782854
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   296
Bog'liq
xx asr o\'zbek adabiyoti. mirzayev s

78 
Sharafiddinov Ozod.
U ch cho'qqining biri. — « 0 ‘zA S» gazetasi, 2001-
yil, 23-noyabr.
79 «Y oshlik» jurnali, 1994, 1-son, 4-bet.
256


M. Shayxzoda 1955-yilda bu tragediyani yozishga kirishadi 
va uni 1960-yilda yozib tugatadi. A sar besh pardadan iborat. 
U n d a XV asrdagi tarixiy sh aro it b u tu n m urakkabligi bilan 
to ‘g‘ri k o ‘rsatilgan. A jdodlarim izning ajoyib qadriyatlari, ezgu 
a n ’analari, ilm-fan sohasidagi buyuk kashfiyotlari u lu g ia n ib , 
feodal tuzum ning fojiali tom onlari ochib tashlangan, zulm va 
istibdod, xurofiy b id ’at keskin qoralangan.
«M irzo U lug ‘bek» tragediyasi adolatli podshoh va buyuk 
a s tro n o m olim U lu g ‘b ek b o sh c h ilig id a g i ilg ‘o r z iy o lila r, 
taraqqiyparvar kuchlar bilan qora niyatli guruhlar o ‘rtasidagi 
keskin kurash asosiga qurilgan. A sarda M irzo U lug‘bek, Ali 
qushchi, Sakkokiy, A bdurazzoq Sam arqandiy, X o ‘ja A hror, 
G avharshodbegim , A bdullatif kabi tarixiy shaxslar obrazlari 
yaratilgan. Shu bilan birga, Piri Zindoniy, Bobo Kayfiy, Feruza, 
Otam urod, Shayxul Islom singari badiiy to'qim a obrazlar ham 
tasvirlangan. D ram aturg ana shu obrazlarning xatti-harakati, 
o ‘zaro m unosabati, kurashi va fe’l-atvoridan kelib chiqqan holda 
uzoq o ‘tmishdagi tarixiy haqiqatni yorqin badiiy shakllarda qayta 
tik la g a n . 0 ‘sh a d a v rd a g i m u ra k k a b h a y o tn i, XV a s rd a
M o v a ro u n n a h rd a ta x t-to j u ch u n b o ‘lgan keskin k u ra sh n i 
hayajonlanarli va ta ’sirli qilib k o ‘rsatgan.
M . S h ay x zo d a U lu g ‘b ek o b ra z in i k a tta m a h o ra t b ila n
y a ra tg an . B u nd a u o ‘sha d a v r u ch u n xos b o ‘lgan h ayotiy 
z id d iy a tla rn i, t o ‘q n a sh u v la rn i u sta lik b ilan och ib bergan. 
N atijada, asarda M irzo U lug‘bek hayot va koinot hodisalari 
h a q id a te ra n m u lo h aza y u ritu v ch i, ilm -fanni, a d a b iy o t va 
s a n ’a tn i y u k s a k q a d rlo v c h i d o n is h m a n d in so n , s a b rli 
su h b a td o sh , a d o la tli d av lat arb o b i, b u y u k astro n o m olim, 
m ehribon oila boshlig‘i va jonkuyar ota qiyofasida nam oyon 
bo 'lg an .
D ram aturg U lug‘bekning donoligini, aql-zakovatini, shaxsiy 
fazilatlarini, bashariyat oldidagi buyuk xizmatlarini o ‘sha davrda 
toj-taxt uchun olib borilgan tarafkashlik janglari, m a’rifat va 
jaholat, fan va din o ‘rtasidagi kurash zam inida ochib bergan. 
Shunga ko ‘ra tragediyada o ‘sha davr ruhi, davr haqiqati yaqqol 
gavdalanadi. Asarda k o ‘rsatilishicha, Ulug‘bek podshohlik qilish 
bilan birga ilm-ma’rifat ishlari, xususan, falakiyot ilmi bilan jiddiy
257


shug‘ullanadi, ilmda buyuk kashfiyotlar yaratadi. Ali qushchi va 
boshqa shogirdlari bilan birga rasadxonada yulduzlar harakatini 
kuzatib, koinot sirlarini ochadi.
U lug‘bek ilmni ham m a narsadan — behisob boylikdan ham, 
podshohlik davri davronidan ham ustun q o ‘yadi. Shunga k o ‘ra 
u d o ‘stlari va shogirdlariga nasihat qilib, deydi:

Download 9,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish