Sana: Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari Sinf

V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABV __

Mavzu: «Ma`naviy jasorat -eng buyuk jasorat» mavzusidagi
amaliy mashg`ulot

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`lishi, Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanishini, Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanishini ,Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olishi, Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`lishi, Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan rasmlarni tushuntirish.

Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.

Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Bilim: O`quvchilar Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`lishi, Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanishini, Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanishini ,Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olishi, Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`lishi, Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan rasmlarni bilishi

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1 Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanishini

2. «Ma`naviy jasorat -eng buyuk jasorat»

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut
Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O`tilgan mavzuni takrorlash

O`z Vatanining fuqarosi bo`lish nima uchun insonga g`urur-iftixor bag`ishlaydi?

Fuqarolik hissi deganda nimani tushunasiz?

Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilasiz?

Biz qurayotgan jamiyat nima uchun ongli fuqarolarga tayanadi?

Ongli fuqaro bo`lish uchun nima qilish zarur?

Ushbu rasmlarda tasvirlangan qaysi insonlarni ongli fuqaro dcyisli mumkin?

III. Yangi mavzuning bayoni
«Ma`naviy jasorat -eng buyuk jasorat» mavzusidagi amaliy mashg`ulot uchun adabiyotlar

1. Islom Karimov. Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch. Toshkent,
«Ma`naviyat» nashriyoti, 2008-yil, 165-169-betlar.

2. 
   Islom Karimov. Vatan va xalq mangu qoladi. Toshkent, Alisher Navoiy
   nomidagi O`zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010-yil, 84—86-betlar.
   
3. 
   Ma`naviy yuksahsh yo`lida. Toshkent, «Ma`naviyat» nashriyoti, 2008-
   yil, 16-20-betlar.
   

3. Iqbol Mirzo. Agar jannat ko`kda bo`lsa... Toshkent, «Sharq» nashriyot-

matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati, 2010-yil, 12—16-betlar.

IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:
Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`ladi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanadi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanadi?

Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olasizmi?

Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning
siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`ladi?

Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning

siymolari aks ettirilgan?


V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABV __

Mavzu: Vatanni ulug`lash

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deyishimiz,O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim ekanligi, Jahon kimni tan oladi va hurmat qilishini ,Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilishi, O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchi ekanligini, Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda ekanligini tushuntirish.

Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.

Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Bilim: O`quvchilar Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deyishimiz,O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim ekanligi, Jahon kimni tan oladi va hurmat qilishini ,Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilishi, O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchi ekanligini, Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda ekanligini bilishi

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Vatanni ulug`lash

2. Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O`tilgan mavzuni takrorlash

Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`ladi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanadi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanadi?

Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olasizmi?

Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`ladi?

Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan?

III. Yangi mavzuning bayoni
Aziz o`quvchi, shuni bilingki, hozirgi dunyoda vatanparvarlik fazilatlari ayniqsa yoshlar timsolida yaqqol namoyon bo`lmoqda. Ilm-fan, san`at, madaniyat, sport, zamonaviy kasb-hunar, harbiy soda, bir so`z bilan aytganda, hayotning barcha jabhalarida turli ya:liklarni amalga oshirib, kashfiyotlar qilib, yuksak natijalarga erishib,o`z yurtini olamga tanitmoqda. Ishonchimiz komilki, siz ham tez orad;
ana shunday yoshlar safidan joy olasiz.Yoshlar hamma zamonlarda ham millat suyanchi, xalqning tayanchi bo`lib kelgan. Shuni nazarda tutib, xalqimiz «Yoshlar — Vatan kelajagi» deydi. O`zining kelajagini o`ylagan har qanday davlat awalo yoshlar tarbiyasiga katta e`tibor beradi. Yaponiya davlatini yaxshi bilasiz. Bu davlat Ikkinchi jahon urushida mag`lubiyatga uchrab, jucla ko`p zarar ko`rgan edi. Uning Xirosima va Nagasaki degan shaharlariga tashlangan atom bombasining fojiali oqibatlari hozirgacha bu yurt odamlari taqdirida sezilib kelmoqda. Shunday og`ir va murakkab ahvolga tushib qolganiga qaramay, bu davlat urushdan keyin yoshlar tarbiyasiga katta e`tibor berdi. Birinchi galda ta`lim tizimi isloh etildi. Buning natijasida yoshlar eng zamonaviy bilimlarni egallab, o`z yurtini taraqqiyot borasida jahondagi yetakchi o`rinlarga olib chiqa boshladi. Millionlab vatanparvar yoshlarning kuch-g`ayrati va fidoyiligi bilan bugungi kunda Yaponiya dunyodagi eng qudratli davlatlardan biriga aylangan. Yoki o`z tariximizning o`tgan asr boshidagi davriga e`tibor beraylik.O`sha paytda qalbi va ongi ma`rifat bilan to`lgan yurtimiz yoshlari taraqqiyot g`oyalarini o`rtaga tashlab, gazeta-jurnallar nashr ettirish,maktablar ochish, teatr tomoshalari qo`yish, xayriya jamiyatlari tuzish kabi ezgu ishlar bilan shug`ullangan. Xususan, Mahmudxo`ja Behbudiy, Abdlllhfimid Sulaymon o`g`li Cho`lpon, Abdulla Qodiriy, Abdulla Avloniy kabi iste`dodli bobolarimiz ilk asarlarini yozib, ma`rifatchilik liioliyalini boshlaganda hali yosh o`spirin edi. Ular butun qalbi jva vujudi bilan o`z xalqini ozod, Vatanini mustaqil holda ko`rishga intilar edi. Ammo, afsuski, mustabid sho`ro tuzumi ularning oliyjanob intilishlariga yo`l bermadi. Bu zotlarning aksariyati o`sha yovuz tuzum qurboniga aylandi, lekin ulaming ibratli islilari, ezgu an`analari xalqimiz xotirasidan mustahkam o`rin oldi. Bu misollardan shunday xulosa chiqarish mumkinki, yoshlar hamisha jamiyatni yangilikka boshlaydi,
kuch-g`ayrati, bilim va iste`dodi bilan Vatanning qudratini yanada oshirishga xizmat qiladi.Tarixning ana shunday saboqlarini hisobga olgan holda, bugungi kunda mamlakatimizda yoshlar tarbiyasiga katta e`tibor berilmoqda.«Bu haqda fikr yuritganda, men Abdulla Avloniyning «Tarbiya biz uchun yo hayot — yo mamot, yo najot — yo halokat, yo saodat — yo falokat masalasidir» degan chuqur ma`noli so`zlarini eslayman. Buyuk ma`rifatparvar bobomizning bu so`zlari o`tgan asr boshida millatimiz uchun qanchalar muhim va dolzarb bo`Igan bo`lsa, hozirgi vaqtda ham biz uchun shunchalik, balki undan ham ko`ra muhim va dolzarb ahamiyat kasb etadi»<sup>1</sup>. Hozirgi vaqtda yurtimiz, xalqimiz oldida turgan yuksak maqsad larga erishish uchun mamlakatimizda yosh avlodning har tomonlama kamol topishiga xizmat qiladigan samarali tizim ishlab chiqilgan. Bu tizimning qonuniy asosini 1997-yilda qabul qilingan Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, «Ta`lim to`g`risida»gi qonun, 2004-yili qabul qilingan Maktab ta`limini rivojlantirish davlat umummilliy dasturi, sog`lom av lodni voyaga yetkazish masalalariga doir Prezidentning ko`plab farmon va qarorlari, Vazirlar Mahkamasi qarorlari, davlat dasturlari tashkil etadi. Ayniqsa, Kadrlar tayyorlash milliy dasturi haqida alohida to`xtalish lozim. Bu dasturga binoan mamlakatimizda mutlaqo yangi ta`lim tizimi joriy etildi. Bu tizim 12 yillik majburiy ta`limni ko`zda tutadi. Ya`ni, yurtimiz bolalari dastlab 9 yil umumta`lim maktablarida o`qiydi, bu bosqichni tugatganidan so`ng uch yillik o`rta maxsus ta`lim bosqichida - o`z xohishi va qiziqishiga qarab, akademik litsey yoki kasb-hun.u kollejlarida tahsil oladi. Bu esa sizdek yoshlar uchun zamonaviy bilimlar, kasb-hunarlarni, xorijiy tillarni o`rganishda katta imkoniyatlar yarat-
moqda. Yangi ta`lim tizimi bo`yicha oliy ta`lim ikki bosqichdan – bakalavriat va magistraturadan iborat bo`ldi. Mustaqillik yillarida mamlakatimizda qanday yangi universitet va o`quv markazlari tashkil etilgani haqida 5-sinfda batafsil suhbatlashgan edik. Ular ham yurtimizda shakllangan yangi ta`lim tizimi imkoniyatlaridan biridir. Eng muhimi, bu tizim sizdek yoshlarning erkin bilim olishi, sog`lom va barkamol bo`lib voyaga yetishi uchun xizmat qiladi.

IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deymiz?

O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim?

Jahon kimni tan oladi va hurmat qiladi?

Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilasiz?

O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchisiz?

Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi
Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABV __

Mavzu: «Biz hech kimdan kam bo`Imaymiz» mavzusidagi
amaliy mashg`ulot

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deyishimiz,O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim ekanligi, Jahon kimni tan oladi va hurmat qilishini ,Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilishi, O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchi ekanligini, Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda ekanligini tushuntirish.

Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.

Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Bilim: O`quvchilar Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deyishimiz,O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim ekanligi, Jahon kimni tan oladi va hurmat qilishini ,Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilishi, O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchi ekanligini, Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda ekanligini bilishi

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Jahon kimni tan oladi va hurmat qilishini

2. «Biz hech kimdan kam bo`Imaymiz»

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O`tilgan mavzuni takrorlash

Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`ladi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanadi?

Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanadi?

Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olasizmi?

Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`ladi?

Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan?

III. Yangi mavzuning bayoni

«Biz hech kimdan kam bo`Imaymiz» mavzusidagi amaliy mashg`ulot uchun adabiyotlar

1. 
   Islom Karimov. Yuksak ma`naviyat - yengilmas kuch. Toshkent
   «Ma naviyat» nashriyoti, 2008-yil, 94-96-betlar.
   
2. 
   Islom Karimov. Vatan va xalq mangu qoladi. Toshkent, Alisher Na-
   voiy nomidagi O`zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010-yil 13-16-
   betlar. `
   
3. 
   Ma`naviy yuksalish yo`lida. Toshkent, «Ma`naviyat» nashriyoti 2008-
   yil, 16-20-betlar.
   
4. 
   XXI asr: istiqbolimiz timsoUari. Toshkent, «O`zbekiston» nashrivoti
   2001-yil. `
   

3. Iqbol Mirzo. Agar jannat ko`kda bo`lsa... Toshkent, «Sharq» nashriyot-
matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati, 2010-yil, 5-8-betlar.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deymiz?

O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim?

Jahon kimni tan oladi va hurmat qiladi?

Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilasiz?

O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchisiz?

Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi
yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda?
V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABV __

Mavzu: Jismoniy va madaniy yetuklik

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Qanday odamni sog`lom deyishimiz,Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak ekanligi, Qanday odamni barkamol deyish mumkinligi, Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etishi, Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etilishi, Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qilishi, O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunishimiz, Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatganligini, Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida ,Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilganligini tushuntirish.

Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.

Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Bilim: O`quvchilar Qanday odamni sog`lom deyishimiz,Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak ekanligi, Qanday odamni barkamol deyish mumkinligi, Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etishi, Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etilishi, Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qilishi, O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunishimiz, Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatganligini, Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida ,Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilganligini bilishi

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Jismoniy va madaniy yetuklik

2Qanday odamni barkamol deyish mumkinlig

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O`tilgan mavzuni takrorlash

Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deymiz?

O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim?

Jahon kimni tan oladi va hurmat qiladi?

Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilasiz?

O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchisiz?

Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda?

III. Yangi mavzuning bayoni
Aziz o`quvchi, har qanday yurtning kuch-qudrati awalo shu ycichi yashaydigan xalq va uning farzandlari salomatligiga bevosita bog`liq.Inson tanasi o`z vazifasini to`liq ado etish quwatiga ega bo`lsa, uni sog`lom deymiz. Sog`lomlik ikki xil bo`ladi. Birinchisi — jismoniy sog`lomlik, ikkinchisi esa — ma`naviy sog`lomlik. Agar odamning jismi ham, ruhi ham sog`lom bo`lsa, to`laqonli inson hisoblanadi va u komil insonga aylanishi mumkin. Buning uchun ujlsmini ham, ma`naviyatini ham doimiy ravishda chiniqtirib, tarbiyalab borishi lozim. Bunday takomillashuv jarayoni bir umr davom etadi. Shu ma`noda o`zidan qoniqmasdan, doimo oldinga, mukammallikka intilib yashaydigan insonni barkamol deyish mumkin. Demak, komil boiaman degan inson hamisha oldinga intilib yashashi lozim. Bunda uning qanday kasb egasi, qanday dunyoqarash yoki e`tiqod sohibi ekani muhim emas. Siz oddiy cho`pon yoki quruvchi bo`laturib, o`z kasbi, halol mehnati orqali shon-shuhrat topgan yuzlab odamlarni bilsangiz kerak. Yoki dunyo miqyosida san`at, ilm-fan, sport sohasida buyuk kasbiiyotlar qilgan insonlarni bir esga olaylik. Ularning har biri turli-din va e`tiqodga mansub. Lekin bu hoi ularning insoniy kamolotiga xalal bermaydi, aksincha, yordam berishi mumkin. Ayniqsa, msonning Vatani va xalqiga bo`lgan muhabbati e`tiqod darajasiga ko`tarilsa, uning fazilatlari yanada ortadi. Komillik darajasiga yetgan insonlar qiyofasida nafaqat ular mansub bo`lgan xalq va Vatan, balki butun insoniyatga xos eng oUyjanob xususiyatlar namoyon bo`ladi. Masalan, Suqrot, Alisher Navoiy, Shekspir, Mahatma Gandi
kabi daho zotlar ham o`z xalqining, ham butun insoniyatning buyuk farzandlari hisoblanadi. Chunki ularning siymosida butun bashariyat ahli o`zi orzu qilgan fazilatlami ko`radi. Demak, inson el-yurtiga, odamzodga qancha ko`p foyda keltirsa, shuncha mukammal bo`lib boraveradi. Buni bilib oling. Komillik kamolotga yetish, ya`ni mukammal bo`lishdir. Insonning jismi va rubiyati bir-biri bilan shunchalik bog`liqki, jismdagi kamchilik ruhiyatga, ruhiyatdagi kamchilik esa jismga ta`sir etib turadi. Shuning uchun ota-bobolarimiz duo qilganda, «Tan-u joning sog` bo`lsin», deya tilak bildirganlar.

Jism va running uyg`unligi ta`lim bilan tarbiya ishini bir butun holda uyg`un olib borishni talab etadi. «Har qaysi ota-ona, ustoz va murabbiy har bir bola timsolida awalo shaxsni ko`rishi zarur. Ana shu oddiy talabdan kelib chiqqan holda, farzandlarimizni mustaqil va keng fikrlash qobiliyatiga ega
boigan, ongli yashaydigan komil insonJar etib voyaga yetkazish — ta`Iim-tarbiya sohasining asosiy maqsadi va vazifasi bo`Iishi lozim, deb qabul qilishimiz kerak. Bu esa ta`lim va tarbiya ishini uyg`un holda olib borishni talab etadi. Ta`limni tarbiyadan, tarbiyani esa ta`limdan ajratib bo`lmaydi —
bu sharqona qarash, sharqona hayot falsafasi»<sup>1</sup>. Ba`zida har tomonlama sog`lom tug`ilgan inson noto`g`ri tarbiya oqibatida ham jisman, ham ruhan majruh bo`lib qolishi mumkin. Jismning kasalligi tana a`zolarining har xil og`riqlarga duchor bo`lishida ko`rinsa, running illati odamning yolg`onchilik, dangasalik, loqaydlik, johillik, manmanlik kabi yomon odatlarida namoyon bo`ladi. Jism ham, ruh ham doimiy parvarishga muhtoj. Shu bois insonning sog`lom va barkamol rivojlanishida tarbiya bosh masala hisoblanadi. Sog`lom farzand — jamiyatning bebaho boyUgi. Chunki inson sog`-
lom bo`lsagina iste`dodi, aqli va g`ayrati bilan Vataniga xizmat qila oladi. Shu bois o`z kelajagini o`ylagan jamiyat yosh avlodning jismoniy
va ma`naviy kamoloti haqida qayg`uradi. Ammo inson voyaga yetib,mustaqil hayotga qadam qo`ygach, o`z taqdiri haqida o`zi bosh qotirishi,
ruhiy va jismoniy tarbiyani turmush tarziga aylantirishi zarur. Tanni va dilni рок saqlash, sport bilan shug`ullanib, uni chiniqtirisli,vaqtida ishlab, vaqtida dam oUsh, muntazam ravishda tibbiy ko`rikcliin o`tib turish, san`at va madaniyat vositalari orqali ruhiyati, ong-u tafakkurini boyitish, yomon ishlardan tiyilib, yaxshi ishlarga bosh qo`shish bularning barchasi o`zini o`zi tarbiyalashga kiradi. Shu tariqa inson sog`lom turmush tarziga, komillikka yaqinlashib boradi. Buni bilib oling. Sog`lom turmush tarzi deb, jaholat va xurofotdan, zararli odatlardan xoli bo`lgan, ilm, ma`naviyat, sport vositasida o`zini o`zi tarbiyalab boradigan, inson, oila va jamiyatning kamol topishiga xizmat qiladigan hayot shakliga aytiladi. Inson o`zini o`zi tarbiyalashi uchun unda kuchli iroda bo`Iishi lozim. O`zining kasb-u hunari, iste`dodi bilan katta natijalarga erishgan insonlar hayotiga nazar tashlaydigan bo`lsak, ularning faoliyatida kuchli
iroda hal qiluvchi o`rin tutganini ko`ramiz. Ayniqsa, sportchilarning turli musobaqalarda qanchalik mardlik va jasorat namoyish etganini ko`p ko`rgansiz. Masalan, mashhur o`zbek bokschisi Rufat Risqiyevning 1974-yili Kubada bo`lib o`tgan jahon birinchiligida ko`rsatganjasorati diqqatga sazovordir. O`shandajasur sportchimiz yarim final beHashuvida qattiq shikastlanadi va bir qo`li og`ir jarohatlangan holda final o`yinida ishtirok etadi. Rufat Risqiyev o`z yurti, xalqining sha`n-u sharafini o`ylab, irodasini jamlab, matonat bilan bellashuvni davom ettiradi va nihoyatda kuchli raqibini mag`lub etadi. Rufat Risqiyev shu tariqa o`zbek sportchilaridan birinchi bo`lib jahon chempioni degan yuksak sharafga erishadi.Bunday iroda, bunday yuksak fazilatlar bizlarga ota-bobolarimizdan meros bo`lib kelmoqda. Tarixiy kitoblarda yozilishicha, bir jangda Amir Temur bobomizning oyog`i va qo`liga o`q tegib, og`ir yarador bo`ladi.Shunga qaramay, jang maydonini tark etmaydi. Aksincha, askarlarining ruhini ko`tarib, yovga qarshi mardona hujum boshlaydi va oxir-oqibatda o`z lashkari bilan yov ustidan g`alaba qozonadi. Ulkan iroda, buyuk jasorat namun asini biz yana bir jasur bobomiz

Bobur Mirzo hayoti misolida ham ko`rishimiz mumkin.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

1. 
   Qanday odamni sog`lom deymiz?
   
2. 
   Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak?
   
3. 
   Qanday odamni barkamol deyish mumkin?
   
4. 
   Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etadi?
   
5. 
   Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etadi?
   
6. 
   Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qiladi?
   

7. 
   O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunasiz?
   
8. 
   Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatdi?
   
9. 
   Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida nimalarni bilasiz?
   
10. 
    Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilgan?
    

V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.

Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABV __

Mavzu: «Yoshlar — Vatan keiajagi» mavzusidagi
amaliy mashg`ulot

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Qanday odamni sog`lom deyishimiz,Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak ekanligi, Qanday odamni barkamol deyish mumkinligi, Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etishi, Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etilishi, Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qilishi, O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunishimiz, Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatganligini, Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida ,Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilganligini tushuntirish.

Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.

Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Bilim: O`quvchilar Qanday odamni sog`lom deyishimiz,Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak ekanligi, Qanday odamni barkamol deyish mumkinligi, Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etishi, Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etilishi, Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qilishi, O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunishimiz, Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatganligini, Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida ,Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilganligini bilishi

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. «Yoshlar — Vatan keiajagi»

2. Qanday odamni barkamol deyish mumkinlig

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II .O`tilgan mavzuni takrorlash

Nima uchun yoshlar — Vatanning kelajagi, deymiz?

O`z yurti kelajagining bunyodkori bo`lish uchun yoshlar qanday fazilatlarga ega bo`lishi lozim?

Jahon kimni tan oladi va hurmat qiladi?

Mamlakatimiz nomini dunyoga yoyishga munosib hissa qo`shayotgan yoshlardan kimlarni bilasiz?

O`zingiz kelajakda kim bo`lmoqchisiz, yurtimizga qanday xizmat qilmoqchisiz?

Ushbu rasmlardagi insonlarni taniysizmi? Ular qaysi sohalardagi yutuqlari bilan bizga o`mak bo`Imoqda?

III. Yangi mavzuning bayoni
«Yoshlar — Vatan keiajagi» mavzusidagi amaliy mashg`ulot uchun adabiyotlar

1. Islom Karimov. Yuksak ma`naviyat - yengilmas kuch. Toshkent,
«Ma`naviyat» nashriyoti, 2008-уД, 60-64-betlar.

2. Islom Karimov. Vatan va xalq mangu qoladi. Toshkent, Alisher Navoiy
nomidagi O`zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010-yil, 126—130-
botlar.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:

Qanday odamni sog`lom deymiz?

Komil inson bo`lish uchun nima qilish kerak?

Qanday odamni barkamol deyish mumkin?

Jism va ruhning uyg`unligi nimani taqozo etadi?

Ta`lim-tarbiyaning asosiy maqsadi nimani talab etadi?

Ushbu rasmlarda tasvirlangan mashg`ulotlarning qaysi biri jismni,qaysi biri esa ruhiyatni tarbiyalshga xizmat qiladi?
O`zini o`zi tarbiyalash deganda nimani tushunasiz?

Mashhur bokschi Rufat Risqiyev qanday jasorat ko`rsatdi?

Buyuk ajdodlarimizning jasoratlari haqida nimalarni bilasiz?

Prezidentimiz Islom Karimovning «Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch» kitobi kimlarga bag`ishlab yozilgan?

V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.


Sana:.

Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari

Sinf: __6 ^ABD
Mavzu: Vatanimiz poytaxti

Darsning maqsadi: O`quvchilarga Vatanimiz poytaxti haqida ma’lumot berish`, Toshkent shahri markaziy Osiyoda iqtisodiy,siyosiy va madaniy markaz sifatida tan olinganligini aytib o’tish. Poytaxtimizning hozirgi ko’rinishi va o’zgarishlar to’g’risida ma’lumot berish.

4. 
   Ta`limiy: Bolalarga Vatanimiz poytaxti haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.
   
5. 
   Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;
   
6. 
   Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.
   

DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar

Ko`nikma: O`quvchilar Vatan, mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish

Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish, ularni baholash va munosabat bildirish

Dars turi: Amaliy, og`zaki

Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi

2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch

3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari

4. Doska , bo`r, daftar , ruchka

Dars jarayonining mazmuni :

1. Eng ulug` maqsad

2. Vatan tuyg`usi nimani o`rgatadi

3. O`zbekiston vatanim manim

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O`quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

a) salomlashish.

b) davomatni aniqlash.

II. Yangi mavzuning bayoni

Toshkent — nafaqat mamlakatimiz, balki O‘rta Osiyo mintaqasining eng yirik ma’muriy, iqtisodiy va madaniy markazi. U Vatanimizning shimoli-sharqiy qismida, Tyanshan tog‘ tizmalarining g‘arbiy etagida, Chirchiq vodiysida joylashgan. Shahar 335 kvadrat kilometrga yaqin maydonni egallagan bo‘lib, bu yerda qariyb ikki yarim million aholi istiqomat qiladi.

Shahar 11 ta tumanga — Bektemir, Mirzo Ulug‘bek, Mirobod, Olmazor, Sergeli, Uchtepa, Chilonzor, Shayxontohur, Yunusobod, Yakkasaroy, Yashnobod tumanlariga bo‘lingan.Qadimda shahar Choch, Shosh, Binkat degan nomlar bilan atalgan. Shahar hududida Shoshtepa, Mingo‘rik, Chilonzor Oqtepasi, Yunusobod Oqtepasi singari ko‘hna shahar qoldiqlari saqlanib qolgan.

Toshkent 1930-yildan buyon O‘zbekiston poytaxti hisoblanadi. Qadimda Toshkent shahrining 12 ta darvozasi bo‘lgan. Bular — Labzak, Taxtapul, Qorasaroy, Sag‘bon, Chig‘atoy, Ko‘kcha, Samar- qand, Kamolon, Beshog‘och, Qo‘ymas, Qo‘qon, Qashqar darvoza- laridir. Bugungi kunda Toshkentning o‘zi ulkan darvoza hisoblanadi. Chunki dunyoning g‘arbiy o‘lkalaridan Sharq mamlakatlariga, Sharqdan esa G‘arbga boradigan samolyotlar, avtomobil karvon- lari Toshkent orqali o‘tadi. Shuning uchun u tom ma’noda Sharq darvozasiga aylanib bormoqda.

Toshkentning yana bir muhim xususiyati — bu yerda irrigatsiya tarmoqlari — ariq va kanallarning ko‘pligidir. Chirchiq daryosining o‘ng sohilidagi magistral kanal — Bo‘zsuv Toshkent shahri hududida Anhor, Bo‘rijar, Salor, Qorasuv, Kaykovus kabi tarmoqlarga bo‘linib, mahalla va mavzelar bo‘ylab kichik ariqchalar shaklida tarqalib ketadi. Biron-bir ko‘cha yoki guzar yo‘qki, undan suv to‘la ariqchalar oqib o‘tmasa.

«Toshkentning mayin havosi, go‘zal tabiati, qut-baraka yog‘i- ladigan fusunkor bog‘lari, zilol va shifobaxsh suvlari haqida qanday go‘zal ta’riflar bitilmagan. Xususan, XVI asrda yashab 0‘tgan tarixchi alloma Zayniddin Vosifiy Toshkentni ulugflab, bu diyorni bir bor ko‘rgan odam bamisoli jannat bog‘larini kez- gandek bo‘ladi, deb yozganida ayni haqiqatni ifoda etgan edi»

Qadimiy Toshkentning ko‘cha va mahallalari, guzarlari Temirchi, Mis- karlik, Degrezlik (qozon yasovchilar),

O‘qchi, Egarchi, Taqachi, Mahsi- do‘zlik, Ko‘nchilik, Parchabof degan nomlar bilan mashhur bo‘lgan. Ay- niqsa, kamonchilar yasagan o‘q-yoylar «kamoni Shoshiy» degan nom bilan yetti iqlimga tanilgan.

Toshkent azaldan ilm-ma’rifat shah- ri, buyuk allomalar, aziz-avliyolar yurti bo‘lib kelgan. Bu zamindan Qaffol Shoshiy, Shayx Xovandi Tohur, Xo‘ja Ahror Valiy, Hofiz Ko‘ykiy, Shayx Zayniddin bobo, Ibrohim ota va Qo‘y- liq ota kabi aziz-avliyolar, «Shoshiy»,

«Toshkandiy» taxalluslari bilan ko‘plab olimlar, shoir va mutafakkirlar yetishib chiqqan.

XX asr boshlarida jadid ma’rifatparvarlari sifatida maydonga chiq- qan tarixiy harakat ham avvalo Toshkentdan boshlanib, butun yur- timizga keng tarqalgan edi. Bu harakatning Munavvar qori, Abdulla Avloniy, Abdulla Qodiriy kabi atoqli vakillari aynan qadimiy Shosh farzandlaridir.

Istiqlol davrida Toshkent tom ma’noda poytaxt shaharga, jahon miqyosida tan olingan megapolis, ya’ni yirik shaharga aylandi. Mam- lakatimizda amalga oshirilayotgan barcha ulkan tarixiy o‘zgarishlar Toshkentdan boshlanmoqda.

¹ Islom Karimov. Tarixi boy, buguni go‘zal, kelajagi buyuk shahar. —T.: «O‘zbekiston», 2009-yil, 5—6-betlar.