V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.
Sana:.
Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari
Sinf: __6 ABV __
Mavzu: «Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir» mavzusidagi amaliy mashg`ulot
Darsning maqsadi: O`quvchilarga O`z Vatanining fuqarosi bo`lish nima uchun insonga g`urur-iftixor bag`ishlanishi, Fuqarolik hissi deganda nimani tushunishini, Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilishi, Biz qurayotgan jamiyat nima uchun ongli fuqarolarga tayanishini ,Ongli fuqaro bo`lish uchun nima qilish zarur ekanligini tushuntirish.
Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.
Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;
Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.
DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar
Bilim: O`quvchilar O`z Vatanining fuqarosi bo`lish nima uchun insonga g`urur-iftixor bag`ishlanishi, Fuqarolik hissi deganda nimani tushunishini, Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilishi, Biz qurayotgan jamiyat nima uchun ongli fuqarolarga tayanishini ,Ongli fuqaro bo`lish uchun nima qilish zarur ekanligini bilishi
Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish
Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish
Dars turi: Amaliy, og`zaki
Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi
2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch
3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari
4. Doska , bo`r, daftar , ruchka
Dars jarayonining mazmuni :
1. «Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir»
2. Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilishi
3. O`zbekiston vatanim manim
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O`quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.
a) salomlashish.
b) davomatni aniqlash.
II .O`tilgan mavzuni takrorlash
Qadriyat deb nimaga aytiladi?
Milliy qadriyat deganda nimani tushunasiz?
Milliy qadriyatlar qanday sharoitda rivojlanadi?
Siz ko`proq qaysi milliy qadriyatlarimizni yoqtirasiz?
Ushbu rasmlarning qaysi birida Navro`z manzaralari aks ettirilgan?
Qaysi so`zlarimizni boshqa tillarga tarjima qilish qiyin?
III. Yangi mavzuning bayoni
«Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir» mavzusidagi amaliy mashg`ulot uchun adabiyotlar
Islom Karimov. Yuksak ma`naviyat — yengilmas kuch. Toshkent,
«Ma`naviyat» nashriyoti, 2008-yil, 90—91-betlar.
Islom Karimov. Vatan va xalq mangu qoladi. Toshkent, Alisher Navoiy
nomidagi O`zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010-yil, 6— 12-bctlar.
A. Ibrohimov. Yorug`lug`. Toshkent, «O`zbekiston milliy ensiklopcdi-
yasi» davlat ilmiy nashriyoti, 2006-yil, 91—95-betlar.
Ma`naviy yuksalish yo`lida. Toshkent, «Ma`naviyat» nashriyoti, 2008*
yil, 104-120-betlar.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:
O`z Vatanining fuqarosi bo`lish nima uchun insonga g`urur-iftixor bag`ishlaydi?
Fuqarolik hissi deganda nimani tushunasiz?
Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilasiz?
Biz qurayotgan jamiyat nima uchun ongli fuqarolarga tayanadi?
Ongli fuqaro bo`lish uchun nima qilish zarur?
Ushbu rasmlarda tasvirlangan qaysi insonlarni ongli fuqaro dcyisli mumkin?
V. Baholash Faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish.
Sana:.
Fan: Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari
Sinf: __6 ABV __
Mavzu: Vatanparvarlik
Darsning maqsadi: O`quvchilarga Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`lishi, Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanishini, Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanishini ,Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olishi, Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`lishi, Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan rasmlarni tushuntirish.
Ta`limiy: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish va darsni tushuntirish vaqtida ularga mavzuni ta`limiy ravishda yoritib berish: O`quvchilarga biz nima uchun istiqlolni buyuk ne`mat sifatida qadrlashimizni, Prezidentimiz Islom Karimovning eng ulug` maqsadimiz, eng ulug` g`oyamiz haqida aytgan fikrini sharxlashi, Yurt tinchligi , Vatan ravnaqi va Xalq farovonligi kabi ezgu maqsadlarni amalga oshirish uchun avvalo nima qilish kerakligi, Ulug` maqsadlarga intilib yashagan odam nima uchun adashmasligi, Tabiatda , jamiyatda bo`shliq bo`lmagani kabi , insonning qalbi va ongida ham bo`shliq bo`lmasligini tushuntirish.
Tarbiyaviy: Bilimli, sog`lom, barkamol insonni voyaga yetkazish. O`z yurtiga sadoqatli, mard va fidoyi, komil insonlarni tarbiyalsh, yaxshi va yomonning farqiga borishga, hayotda to`g`ri yo`l tanlash, xalqimiz va Vatanimizga halol xizmat qilish, bunyodkor g`oyalarning hayotbaxsh kuchini to`g`ri anglab, vayronkor g`oyalarga vaqtida zarba berishga o`rgatish . Guruh bilan “ bir yoqadan bosh chiqarib” ishlashga, “ hamma bir kishi uchun, bir kishi hamma uchun”, “ birlashgan o`zar, birlashmagan to`zar “ maqolining hayotdagi isbotini ko`rsatish bilan o`quvchilarni birlashib, maslahatlashib, bir-birini fikrini hurmatlashga o`rgatish;
Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga darsni tushuntirish vaqtida o`quvchilarni qiziqtirish uchun ularni guruhlarga bo`lib, guruhlar bilan ishlash , test savollari, boshqotirmalar orqali dars rivojlantiriladi. O`quvchilarning to`g`ri fikrlashini rivojlantirish.
DTS talablari: Bolalarga Vatan tuyg`usi fani haqida ma`lumot berish.O`quvchilar dars davomida o`rganishi kerak bo`lgan bilim, ko`nikma, va malakalar
Bilim: O`quvchilar Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`lishi, Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanishini, Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanishini ,Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olishi, Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`lishi, Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning siymolari aks ettirilgan rasmlarni bilishi
Ko`nikma: O`quvchilar Vatan , mahalla , shahar haqida tushuncha hosil qilish
Malaka: O`quvchilar darslik matni bo`yicha mustaqil ishlashi,, darslik va hujjatlar asosida ayrim hodislarga tavsif berish , ularni baholash va munosabat bildirish
Dars turi: Amaliy, og`zaki
Dars jihozi: 1. 6 sinf “Vatan tuyg`usi ” darsligi
2.Yuksak ma`naviyat – yengilmas kuch
3. Mavzuga oid rasmlar, boshqotirma va test savollari
4. Doska , bo`r, daftar , ruchka
Dars jarayonining mazmuni :
1. Vatanparvarlik
2. Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`lishi
3. O`zbekiston vatanim manim
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O`tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O`quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.
a) salomlashish.
b) davomatni aniqlash.
II .O`tilgan mavzuni takrorlash
O`z Vatanining fuqarosi bo`lish nima uchun insonga g`urur-iftixor bag`ishlaydi?
Fuqarolik hissi deganda nimani tushunasiz?
Fuqarolik hissini tuyib, qahramonlik ko`rsatgan insonlardan kimlarni bilasiz?
Biz qurayotgan jamiyat nima uchun ongli fuqarolarga tayanadi?
Ongli fuqaro bo`lish uchun nima qilish zarur?
Ushbu rasmlarda tasvirlangan qaysi insonlarni ongli fuqaro dcyisli mumkin?
III. Yangi mavzuning bayoni
Aziz o`quvchi, har bir inson ona yurtiga bo`lgan muhabbati va sadoqatini turli shakllarda ifoda etadi. Kimdir sidqidildan mehnat qilib,
Vatanning moddiy va ma`naviy boyliklarini oshirishga harakat qiladi. Yana kimdir iste`dod va mahoratini muqaddas diyorining ravnaqi uchun
safarbar etadi. Yana kimdir Vatan sarhadlarida tun-u kun sergak turib,uning har qarich yerini ko`z qorachig`idek asraydi. Bularning barchasi
vatanparvarlik deb ataladigan aziz va noyob tuyg`uning amalda namoyon bo`lishidir. Odam o`z yurtining dard-u tashvishi, shodUg-u quvonchi
bilan hamisha hamnafas yashasa, hatto Vatan uchun jonini ham fidoqila olsa, vatanparvarlik shunchaki tuyg`uga emas, yuksak insoniy fazi-
latga aylanadi.• Buni yodda tuting. Vatanparvarlik deb, o`z yurtini sevish,unga sadoqat bilan xizmat qilish, uning mustaqilligi, tinchligi
va taraqqiyoti yo`lida jism-u jonini safarbar etish, fidoyilik ko`rsatib yashashga aytiladi.Vatanni haqiqiy vatanparvar farzandlar dunyoga tanitadi. Vatan tuprog`i shunday jonkuyar insonlar tufayU ulug` va muqaddas bo`ladi.O`ylab ko`ring, Oy va boshqa sayyoralarda ham tuproq bor. Lekin
odam yashamagani, hozircha hech kim vatan deb bilmagani uchun u yerlarni aziz va muqaddas deb aytolmaymiz.Vatanparvarlik Vatan tuyg`usini anglashdan boshlanadi. Bu tuyg`insonni Vatan manfaatlari yo`lida jasorat va qahramonlik ko`rsatiyashashga undaydi. Qahramonlik — fidoiylikdir.
Dunyoda Vatanning ozodligi, ravnaq topishini o`z hayotinin ma`no-mazmuni deb bilgan insonlar ko`p bo`lgan. Aynan ana shunday
insonlar tufayli Vatan tuyg`usi, vatanparvarlik fazilati odamzot hayotida eng buyuk qadriyatlardan biri bo`lib kelmoqda.Siz Amerika Qo`shma Shtatlarining birinchi Prezidenti Jorj Vashington haqida eshitgan bo`lsangiz kerak. Bu jasur inson XVIII
asrda Shimoliy Amerikadagi ozodlik harakatlariga boshchilik qiladi. O`sha paytda Amerika Yevropadagi yirik davlatlarga nisbatan ancha
qoloq edi. Bu yerda muntazam armiya shakllanmagan edi. Shunday bir sharoitda har tomonlama yaxshi qurollangan Angliya armiyasiga
qarshi kurash olib borish oson emasdi. Lekin Vatan ozodligi va mustaqiffigini muqaddas deb bilgan Jorj Vashington shunday qaltis va
murakkab vazifani amalga oshirishga qat`iy bel bog`laydi — ozodlik harakatiga rahbarlik qiladi. Dushman son jihatdan, harbiy ta`minotiga
ko`ra bir necha barobar ustun bo`Ushiga qaramay, Jorj Vashington boshchiligidagi vatanparvar kuchlar oxir-oqibat g`alaba qozonadi. 1782-
yih Angliya AQShning mustaqilligini tan oladi.Shu misolning o`ziyoq Vatanga bo`lgan muhabbat hissi askarlari soni kam, qurol-yarog`i yetarli bo`lmagan insonlarni qanchalik qudralli qilib yuborishini ko`rsatadi.Vatanparvarlik borasida bizning buyuk ajdodlarimiz ham har
tomonlama ibratga munosib meros qoldirganlar.Masalan, jasur ajdodimiz Jaloliddin Manguberdining mo`g`ul bosqinchilariga qarshi o`n ikki yil davomida olib borgan kurashi haqida eshitgandirsiz. Yov yurtimizga bostirib kirgan paytda Jaloliddin yigirma yoshli navqiron yigit edi. Uning otasi Alouddin Muhammad Xorazmshoh uzoqni o`ylamay ish tutgani uchun mamlakatning harbiy qudrati susayib, kuchlar bo`linib ketadi, buning natijasida uning qo`shini mag`lubiyatga uchraydi. Shohning o`zi Kaspiy dengizidagi orollardan biriga borib jon saqlashga majbur bo`ladi.Shafqatsiz janglarda ishtirok etolmasligini his qilgan Xorazmshoh to`ng`ich o`g`li Jaloliddinni valiahd, ya`ni taxt vorisi qilib tayinlaydi.
Mard va bahodir Jaloliddin o`z ukalari va 70 nafar otliq askari bilan yov qurshovida turgan Xorazmning qadimiy poytaxti — ko`hna Gur-
ganjga kirib keladi. Uni ko`rib, xalqning ruhi ko`tariladi. Jaloliddin (inrganj va Xuroson o`rtasidagi sahroda o`zining 70 nafar askari bilan Xullas, Vatan bor ekan, vatan parvarlik eng ohy fazilatlardan biri bo`hb qolaveradi va ana shu sharafga munosib farzandlar ham voyaga yetaveradi. Vatanparvarlik borasida awalo Vatanning o`zi buyuk murabbiy hisoblanadi. Uning saxovatli zamini, betakror tabiati, bir-biridan go`zal shahar va qishloqlari, shonli tarixi, boy madaniyati, oriyatli, mehnatkash, sodda va oqko`ngil odamlari, ajdodlar xotirasi, avlodlar baxti — barcha-barchasi insonni o`zi tug`ilgan zaminga bog`lab turadi, shu tupro qning fidoyi va jonkuyar farzandi bo`lishga undaydi. Ona O`zbekistonimiz — ana shunday beqiyos o`lka. Binobarin, biz uchun unga munosib farzand bo`lishdan ortiq baxt-u saodat yo`q.
IV darsni mustahkamlash. Savol va topshiriqlar:
Vatanparvarlik insonning qanday harakatlarida namoyon bo`ladi?
Vatanparvarlik tuyg`usi qachon fazilatga aylanadi?
Vatanparvarlik tuyg`usi qanday tarbiyalanadi?
Buyuk vatanparvar ajdodlarimiz haqida gapirib bera olasizmi?
Mustaqil O`zbekistonning vatanparvari deganda awalo kimning
siymosi ko`z oldimizda namoyon bo`ladi?
Ushbu haykallarda qaysi buyuk vatanparvar ajdodlarimizning
siymolari aks ettirilgan?
Do'stlaringiz bilan baham: |