Самиғов н. А. Бино

Арболит плиталари (блоклари) қисқа толали органик тўлдиргичлар (ѐғоч қипиғи, пайраха, ғўза пояси, каноп пояси, похол ва бошқ.) ва портландцемент ѐки шлакишқорли боғловчилар асосида тайѐрланади. Маҳсулот сифатини ошириш учун қоришма таркибига калций хлорид, суюқ
шиша каби минерализаторлар қўшилади. Иссиқлик изоляцияси арболитнинг ўртача зичлиги 500 кгм³ гача, конструктив-иссиқлик изоляцияси арболитники эса 700 кгм³ гача бўлади. Арболитнинг сиқилишдаги мустаҳкамлиги 0,5-3,5 МПа, эгилишдаги чўзилишга мустаҳкамлиги 0,4-1,0 МПа, иссиқлик ўтказувчанлик коэффициенти 0,08-0,12 Вт(м^.0С).
Ёғоч чиқиндилари ва минерал ѐки органик боғловчилар асосида тайѐрланган плиталар ва бошқа композицион материалларга ишлов бериш- арралаш, тешиш, мих қоқиш, силлиқлаш осон. Улар тўсиқ конструкцияларни, каркасли девор ва ѐпмаларни иссиқлик изоляцияси учун ишлатилади.
Сотопластлар полимерларга шимдирилган гофраланган қоғоз листларни, шиша толали ва пахтали матоларни елимлаб тайѐрланади. Сотопластларнинг иссиқлик изоляцияси хоссаларини яхшилаш учун ячейкалари мипора увоқлари билан тўлдирилиши мумкин. Сотопластлар одатда уч қатламли панелларнинг ўрта қисмига ишлатилади.
Қамиш плиталар қамиш пояларини махсус станокда пресслаб ва зангламайдиган сим билан кўндаланг йўналишда тикиб тайѐрланади. Қамиш плиталари узунлиги 2400-2800 мм, эни 500-1500 мм, қалинлиги 30-100 мм ўлчамларда ишлаб чиқарилади. Плиталар ўртача зичлиги 175, 200 ва 250 кгм³, иссиқлик ўтказувчанлиги 0,06-0,09 Вт(м^.0С), намлиги (массасига кўра) 18% гача бўлади.
Қамиш плиталари қамиш кўп ўсадиган дарѐ, кўл атрофларида маҳаллий материал сифатида ишлаб чиқарилади. Уларни чиришдан сақлаш мақсадида антисептиклар билан, ѐнишдан асраш учун антипиренлар билан ишлов берилади.
Қамиш плиталари лой, гипс ва бошқа сувоқлар билан яхши тишлашади. Улар каркас деворлар, ички пардадеворлар, кам қаватли бинолар шипининг иссиқлик изоляциясида ишлатилади.
Қурилишбоп намат ҳайвон жунидан узунлиги 1000-2000 мм, эни 500- 2000 мм ва қалинлиги 12 мм тўғри бурчакли бир эн мато кўринишида ишлаб чиқарилади. Наматнинг зичлиги 150 кгм³, иссиқлик ўтказувчанлиги 0,06 Вт(м^.0С) атрофида бўлади.
Наматни чиришдан сақлаш мақсадида антисептик моддалар билан ишлов берилади. Намат девор ва шиплар, дераза ва эшик қутилари ва бошқаларнинг иссиқлик изоляцияси учун ишлатилади.

2.