Samarqand veterinariya meditsinasi instituti

001.002.026.BMI. 2018 y. 

 

oralig‘ida  1,2-1,5  metrli,  diametri  10-15  sm  keladigan  ustunlar  qo‘yiladi. 

Ustunlarning pastki tomoniga saqich yoki bitum surtiladi. 

 

Shundan keyin ustunlar taxtachalar bilan o‘ralib, qora qog‘oz bilan yopiladi. 

Undan  so‘ng  issiqlik  o‘tkazmaydigan  somon,  torf  yoki  qipiq  solinib  tuproq 

tortiladi.  Odatda,  doimiy  yopiq  uyum  va  xandaklar  bir  necha  marta  kattaroq 

o‘lchovda barpo qilinadi. Bunda shamollatish tizimi odatdagidek bo‘ladi. 

 

 Kartoshkani saqlash xususiyatlari. 

 

Saqlash muddatlari va isrof 

iqdorini belgilaydigan asosiy xususiyat yoki biologik xossasi uning fiziologik 

tinim davrining o‘tishidir. Tinim davri navga, o‘stirish va saqlash sharoitiga 

bog‘liq bo‘lib, 1-3 oy bo‘lishi mumkin. Tnim davri murakkab fiziologik va 

biokimyoviy jarayon hisoblanib, u hujayralarning o‘ziga xos o‘zgarishi va 

tuganaklar ichida moddalar almashinishiga bog‘liqdir. Saqlash mobaynida 

tuganaklarda hayot faoliyati tezligi turlicha kechadi. Masalan, harorat pasayib 4

0

S 

bo‘lganda, tinim davrida tuganaklar 3-6 mg/kg ko‘mir isli gaz chiqaradi. Tinim 

davrining oxirida tuganaklardagi kurtaklar o‘sa boshlaydi, nafas olish tezligi 3-5 

m/s va undan ko‘proq ortadi. 

 

Biroq o‘suv nuqtalarining tabaqalanishi va rivojlanishiga bog‘liq kechadigan 

jarayonlar, ya’ni ularning kelgusi o‘suv davriga tayyorgarlik ko‘rishi tinch holatda 

ham  davom  etaveradi.  Xuddi,  shu  jarayonlar  tinim  davrining  mohiyati,  ya’ni 

navning biologik xususiyatlarini belgilaydi. 

 

Yaxshi 

etilmagan 

va 

po‘sti 

mustahkamlanmagan 

tuganaklarni 

sovutgichlarga  joylashdan  avval  ularni  omborxona  yaqinidagi  maydonchalarda 

yoyib  qo‘yish  tavsiya  etiladi.  Oradan  1-3  hafta  o‘tgach,  mahsulot  uzoq  saqlash 

uchun  omborzonaga  joylanadi.  Kraxmal  va  qand  moddalarining  o‘zaro 

almashinishi  muhim  texnologik  ahamiyatga  ega.  Normal  sharoitda  saqlangan, 

etilgan  tuganaklar  tarkibida  o‘rtacha  15-18%  kraxmal  va  0,5-1%  qand  moddasi 

bo‘ladi. Harorat 3

0

S  dan  past  bo‘lganda,  kraxmalning  qandlanishi  natijasida  qand 

ko‘payadi va uning asosiy qismi nafas olishga sarflanadi. 

---

 

Bajardi 

Rahbar 

Karimov.M.K 

Fayzullayeva.D