Samarqand veterinariya meditsina

F = SM q- T T
bunda: SM q — sotilgan m ahsulot qiymati (tushdi).
TT — to'liq tannarx.


24

4. 
   Ko'p tarmoqli fermer xojaliklarining qoshimcha tarmogida samaradorlikni oshirish yollari.
   
   1. 
      Tannarx va qoshimcha tarmoqda uni pasaytirish yollari.
      

Mahsulot tannarxi qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishi iqtisodiy samaradorligining muhim omili va bir vaqtning o'zida ko'rsatkichi bo'lib hisoblanadi. Har qanday mahsulot birligining tannarxi ikki miqdor nisbatiga: ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot sifatiga bog'liq bo'ladi.
Tannarx quyidagi hollarda pasayishi mumkin:

• 
  agar m ahsulot o'zgarm agani holda, xarajat miqdori kamaysa;
  
• 
  agar yalpi m ahsulot miqdori ko'payib, xarajatlar o'zgarm asa;
  
• 
  agar yalpi m ahsulotining o'sish sur’ati xarajatlar o ‘sish sur’atidan ilgari
  

ketsa.
Mahsulot tannarxi omillari qishloq xo'jaligida turli-tumandir. Ularni 3 guruhga bo'lish mumkin, ya’ni:

1. 
   Tannarxning 2 tarkibiy qismiga, ya’ni ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot miqdori;
   
2. 
   Faqat xarajat miqdori;
   
3. 
   Faqat m ahsulot miqdori.
   

1. 
   guruhga:
   

1. 
   xodim larning moddiy manfaatdorligi;
   
2. 
   ishlab chiqarishni ixtisoslashtirish va konsentratsiyalash;
   

d) ishlab chiqarish texnologiyasini qisqa vaqtda va sifatli bajarish.

2. 
   guruhga:
   

1. 
   ishlab chiqarishning mehnat sig'imi;
   
2. 
   ishlab chiqarishning yer sig'imi;
   

4. 
   ishlab chiqarishning fond sig'imi,
   
5. 
   ishlab chiqarishning m aterial sig'imi.
   

3. 
   guruhga:
   

1. 
   qishloq xo'jaligi ekinlari hosildorligi va hayvonlar mahsuldorligi;
   
2. 
   ekin m aydonlari va poda strukturasi; d) mahsulotni saqlash usullari.
   

~ 25 ~