Samarqand qishloq xo’jalik instituti “qishloq xo‟jaligi mahsulotlarini tayyorlash, saqlash va qayta ishlashni tashkil etish” kafedrasi

001.429.011.BMI. 2015 y. 

---

ketish xavfi tug‟iladi, xavfli doiralarning o‟lchamlari fazoda o‟zgaruvchan bo‟lishi 
mumkin. 
2. Hamma qishloq ho‟jaligi korxonalariga yetkazib beriladigan har qanday 
qishloq xo‟jalik mashinasi, agregati, mexanizmi va uskunalari baxtsiz 
xodisalarning oldini olishning oldini olishning zamonaviy vositalari bilan 
jixozlanadi. Mehnat xavfsizligi to‟siq, tormoz, blokirovka, saqlash qurilmalari, 
signalizasiya, shaxsiy muxofaza vositalarini ishlatish, shuningdek ularning yaxshi 
yaxshilanishi nazorat qilish bilan ta‟minlaydi. 
To‟siq qurilmalar xavfli doiralarni izolyasiyalash uchun oddiy, ishonchli va 
arzon to‟siq qurilmalar keng ko‟lamda ishlatilmoqda. To‟siq qurilmalar odam bilan 
xavf orasida to‟siq yaratish uchun xizmat qiladi. Ular qanday maqsadga 
mo‟ljallanganiga qarab har-xil konstruksiyada bo‟ladi. 
Saqlovchi qurilmalar Mashina va uskunalarga qo‟yiladigan mavjud 
talablarga muvofiq xar bir mashina, traktor yoki agregatda avariya xolidagi ish 
rejimiga mo‟ljallangan saqlash qurilmalari bo‟lmasa, bunday mashina ishga yaroqli 
emas, deb xisoblanadi. Saqlash qurilmalarining ishlash prinsplari nazorat 
qilinadigan parametr (zo‟riqish, bosim, temperatura va x.k) ruxsat etiladigan 
chegaradan chiqqanda uskunaning avtomatik to‟xtatishga asoslangan. 
Tormozlash qurilmalari mashina va uskunalarning xarakatlanayotgan 
(aylanayotgan) elementlarini tez va asta-sekin to‟xtatish uchun tormozlash 
qurilmalari ishlatiladi. Bundan tashqari, ular mashinalarni qiyaliklarda tutib turish, 
ko‟tarilgan yukning o‟z-o‟zidan pastga tushib ketishidan saqlash maqsadida ham 
ishlatiladi. 
Blokirovka qurilmalari. Blokirovka- bu mexanizmlarni yoki ularning 
qisimlarini muayyan xolatda ishonchli maxkamlashni ta‟minlaydigan vositalardir. 
Blokirovka qurilmalari mexanizm va mashinalarda boshqa saqlagich vositalarning 
bo‟lishi ishlovchining xavfsizligi ta‟minlay olmaydigan xollarda qo‟llaniladi. 
Signalizasiya. Qo‟llaniladigan signalizasiya qurilmalari mexanizm, agregat 
va mashinalarning ish jarayonining miqdori yoki sifat o‟zgarishlaridan xabardor 
bo‟lib turishga imkon beradi. Signalizasiya funksional vazifaga ko‟ra quydagilarga 
bo‟linadi: Ogohlantiruvchi, nazorat qiluvchi va gaplashish signalizasiyasi.