Samarqand qishloq xo’jalik instituti “qishloq xo‟jaligi mahsulotlarini tayyorlash, saqlash va qayta ishlashni tashkil etish” kafedrasi

---

 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ VA SUV XO’JALIGI 
VAZIRLIGI 
 
SAMARQAND QISHLOQ XO’JALIK INSTITUTI 
 
“QISHLOQ XO‟JALIGI MAHSULOTLARINI TAYYORLASH,
SAQLASH VA QAYTA ISHLASHNI TASHKIL ETISH” 
KAFEDRASI 
5410500-Qishloq xo‟jalik mahsulotlarini saqlash va
Dastlabki ishlash texnologiyasi bakalavriat yo‟nalishi 
talabasi Siddiqov Anvarning 
BITIRUV MALAKAVIY IShI 
MAVZU: 
“Samarqand viloyati Oqaryo tumanida
paxtani saqlash tizimini loyihalash” 
 
Ilmiy rahbar: A. Yusupov 
Bajardi A.Siddiqov. 
 
Samarqand – 2015 yil. 

---

 
M U N D A R I J A 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. 
K i r i sh 
2. 
Texnik iqtisodiy asoslash 
3. 
Texnologik qism 
4. 
Ekologiya atrof muhitni muxofaza qilish 
5. 
Standartlashtirish 
6. 
Iqtisodiy qism 
7 
Xulosa va takliflar 
8. 
Internet ma‟lumotlari 
9. 
Foydalanilgan adabiyotlap
10 Taqdimot 

---

KIRISh 
Paxta tolasi o‟zining afzalliklari tufayli XXI asrda ham to‟qimachilik sanoati 
uchun muhim xom ashyo sifatida ishlatilayotgan tolalar ichida yetakchi bo‟lib 
qoladi. Tahlillar shuni ko‟rsatmoqdaki, agar 2000 yilgacha an‟anaviy bozorda 
o‟zbek tolasining 62 foizi Yevropa davlatlariga, 23 foizi MDXga, 15 foizi Osiyo 
mamlakatlariga yetkazib berilgan bo‟lsa, keyingi yillarda dunyo bozoridagi 
iqtisodiy globallashuv paxta sanoati faoliyatiga ham o‟z ta‟sirini ko‟rsatdi. 
Respublika paxta eksporti salohiyatini oshirishda paxtachilik sohasi bilan bir 
qatorda paxtani dastlabki ishlash sanoati muhim o‟rin egallaydi. Keyingi yillarda 
paxta sanoati korxonalarida muvofiqlashtirilgan texnologiya talablariga javob 
beradigan yangidan-yangi paxtani dastlabki ishlash qurilma va dastgohlari joriy 
etilmoqda, ayniqsa O‟zbekiston Respublikasi Prezidentining «2007-2011 yillarda 
paxta tozalash sanoatini rekonstruksiya va modernizasiya qilish dasturi haqida» 
03.04.2007 yildagi 70-sonli qarori tarmoqning xozirgi etapdagi rivojlanishida katta 
ahamiyatga ega bo‟lib, tadbiš etilayotgan texnikaviy va texnologik tadbirlar 
yig‟ib–terib olingan paxtani nobudgarchilikka yo‟l qo‟ymay o‟z vaqtida dastlabki 
ishlashni va iste‟molchilarga mahsulotni uzluksiz yetkazib berishni 
ta‟minlamoqda. Lekin an‟anaviy texnologik tizimlar qancha takomillashtirilmasin, 
har bir navdan paxta tolasini to‟liq ajratib olish muammosi hal etilmayapti. Tola 
nobudgarchiligiga yo‟l qo‟ymaslik borasida olimlar va mutaxassislar oldiga 
qo‟yilgan tola chiqishini oshirish vazifasi noan‟anaviy yondoshuvlar va ilmiy 
izlanishlar orqali bajarilishi mumkin.
Paxtani dastlabki ishlash bo‟yicha nazariy va amaliy izlanishlar asosida 
texnologik jarayonlarni takomillashtirish, yangi samarali uskuna va jihozlarni 
yaratish natijasida yuqori sifatli paxta tolasini olish, tola nobudgarchiligining oldini 
olib, qo‟shimcha tola chiqishini ta‟minlash, linterlash jarayonini takomillashtirib, 
shtapel massa uzunligi birtekis bo‟lgan yuqori sifatli momiq ishlab chiqarishda 
chigitli paxtayb sifatli saqlai bugungi kunning dolzarb ilmiy muammolaridan 
hisoblanadi. 
Bajardi 
Rahbar 
Yusupov A 
Siddiqov A