Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Qon  aylanish  sistemasi  ochiq.  Yuragi  harxil  tuzilgan.  Sodda  tuzil-gan 
guruhlarida  yurak  qorincha  va  ikkita  bo’lmadan  iborat.  Ayrim  guruhlarida 
asimmetriya  belgisining  paydo  bo’lishi  munosabati  bilan,  o’ng  tomon  jabrani 
reduksiyasi  tufayli  o’ng  yurak  bo’lmasi  ham  qisqargan.  Yurak  qisqarganda 
qorinchadan  qon  aortaga  o’tadi.  Aorta  ikkita  tomirga  ajraladi.  Biri  boshga 
boradi  va  ikkinchisi  ichki  organlarga  boradi.  Bu  tomirlardan  epiteliy  devorli 
arterial  qon tomirlari  boshlanadi.  Arteriyalardan qon  arteriya  sinuslariga  o’tib, 
so’ng vena sinuslariga to’planadi. Yirik vena sinuslaridagi qonning ko’p qismi 
jabralarga  olib  keluvchi  tomirlarga  o’tadi.  Unda  tozalanib,  jabralardan  olib 
ketuvchi vena orqali yurak bo’lmasiga tushadi. Qonning qolgan qismi bo’yrak 
tomirlari orqali jabraga o’tib, o’zidagi keraksiz mahsulotlarni beradi va jabradan 
chiqib yurak bo’lmasiga quyiladi. Qorinoyoqlilarning qoni rangsiz va tarkibida 
amyobasit hujayralar ko’p bo’ladi. 

---