Samarqand davlat universiteti fizika fakulteti optika kafedrasi


b) 4 xil qo’sh tirqishli (



Download 13,47 Mb.
bet11/45
Sana20.07.2022
Hajmi13,47 Mb.
#828365
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   45
Bog'liq
Laboratoriya tayyor оптика

b) 4 xil qo’sh tirqishli (b = 0,20 mm) diafragmada difraksiya:
4-Rasmda tirqishlarning turli oraliqlari g = 0,25 mm, 0,50 mm, 0,75 mm va 1,00 mm uchun intensivlikning taqsimotlari 4 xil qo’sh tirqishli diafragma uchun keltirilgan. Bunda a) tajribadan farqli, intensivlik taqsimotlaridagi yirik strukturaning (qobig’) asosiy maksimumlari intensivligi o’zgarmaydi. Tirqishlar oralig’ining g o’zgarishi, intensivlikning ikkilamchi minimumlari orasidagi masofaning sezilarli o’zgarishiga olib keladi, ya’ni u difraksion tasvirning nozik strukturasini belgilaydi. Tirqishlar oralig’ini g ortishi bilan, ikkilamchi maksimumlar bir-biriga yaqinlashadi.




4-Rasm. Qo’sh tirqishning (N = 2) tirqishlar oralig’iga g (qorachiziq) bog’liq difraksion tasvirlari. Qizil chiziq tenglama (1) ga asosan modellashtirishga mos keladi.
Baholash:
O’lchangan intensivlik taqsimoti bilan hisoblangan taqsimotni I (α) taqqoslash orqali tirqishlar oralig’ini g aniqlash mumkin. - a) da bayon qilingan amal orqali tirqishlar oralig’ini g o’zgaruvchan parametr qilib kiritib, intensivlikning taqsimotini modellashtiring. 4-Rasmdan ko’rinib turibdiki, modellashtirish vositasida hisoblangan intensivlik egriliklari intensivlikning o’lchangan taqsimoti bilan muvofiq kelgan. O’lchash aniqligi chegarasida bu yo’l bilan olingan tirqishlar oralig’i g berilgan nominal
qiymat bilan yaxshi mos keladi.
5-Rasmda tirqishlar soni N = 2, 3, 4 va 5 bo’lgan ko’psonli tirqishlar diafragmasi uchun difraksion tasvirlarning intensivlik taqsimotlari keltirilgan. Tirqish kengligi b va tirqishlar oralig’i g doimiy qo’lganda, intensivlik taqsimotida N ga mos ravishda , asosiy maksimum atrofida N-1 ikkilamchi minimumlar va N-2 ikkilamchi maksimumlar namoyon bo’ladi. Asosiy maksimumning intensivligi N2 ga proposional tarzda ortadi. N
ortib borgan sari, ikkilamchi maksimumlarning intensivligi kamayadi va asosiy maksimum yaqqolroq bo’lib boradi. Tirqishlar soni o’zgarganda, difraksion tasvirdagi asosiy maksimumning o’rni o’zgarmaydi.




5-Rasmdan ko’rinib turibdiki, modellashtirish vositasida hisoblangan intensivlik egriliklari o’lchangan intensivlik taqsimotlariga muvofiq kelgan. O’lchash aniqligi chegarasida bu usul bilan olingan tirqish kengligi b va tirqishlar oralig’i g nominal qiymatlar bilan yaxshi mos keladi.




Baholash.
Hisoblangan intensivlik taqsimoti I (α) bilan o’lchangan intensivlik taqsimotini taqqoslash orqali tirqishning kengligini b va tirqishlarning oralig’ini g aniqlash mumkin.
- tirqish kengligini b va tirqishlar oralig’i g o’zgaruvchan parametr deb olib, a)da keltirilgan amal bo’yicha intensivlik taqsimotini modellashtirishni bajaring.


Natijalar
Kengligi b bo’lgan, bir xil masofada joylashgan N tirqishlardan o’tgan lazer nuridan difraksion tasvir olinganda, intensivlik taqsimoti tenglama (1) orqali yaxshi muvofiqlikda ifodalanishi mumkin.
Intensivlik taqsimoti tirqishning kengiligiga b, tirqishlarning oralig’iga g va tirqishlarning soniga N bog’liq. Tirqishlar soni kam bo’lganda, tirqishning kengligi b geometrik soya sohasiga kengayishni belgilaydi. Ikkilamchi minimumlarning soni
tirqishlarning oralig’iga g bog’liq. Tirqishlarning soni N ortishi bilan asosiy maksimum yanada intensivroq bo’ladi; ikkilamchi maksimumlarning intensivligi esa sustlashadi.



Download 13,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish