Samarqand davlat tibbiyot instituti

Gemotransfuziyadan keyin bemorning ahvolini nazorat qilish. 
Qon quyilganidan keyin retsipiyent 2 soat davomida yotoqda bo’lishi va 
bir sutka davomida davolovchi va navbatchi shifokor tomonidan 
nazoratda bo’lishi zarur. 
Gemotransfuziyadan keyingi ilk 3 soat muddat davomidagi 
bemorning ahvoli diqqat bilan nazorat qilinishi lozim. Bunda shikoyatlar 
bor-yo‘qligi so’raladi, umumiy ahvolidagi o‘zgarishlar kuzatiladi, har 
soatda bir martadan yurak urishi, arterial bosim va tana harorati 
o’lchanadi. Ushbu ko'rsatkichlar kasallik tarixida qayd qilib boriladi. Qon 
quyishdan keyingi birinchi marta ajralgan peshob mikroskopik tarzda 
tekshirilishi, peshob ajralishining va rangining (gemotransfuziya asoratlar 
yuzaga kelganida peshob qo‘ng‘irsimon rangga kiradi) saqlanganligi 
kuzatilishi lozim. Qon quyilganidan keyin (narkoz ostida), jarrohlik 
stolida, kateter yordamida peshobni chiqarish va shuningdek unga 
makroskopik baho berish lozim. 
Keyingi kunda albatta qon va peshobning umumiy tahlili 
o’tkazilishi lozim. 
 

---

O’quv qo’llanma 
92 
V. BOB. POSTTRANSFUZION ASORATLAR 
Gemotransfuziyadan keyin kelib chiqadigan turli tasnifdagi ko’p 
sonli asoratlar haqida fikrlar mavjud. Ular A.N.Filatov (1973-y.) 
tomonidan ishlab chiqilgan tasnifda to‘liqroq ko‘rsatilgan. Ushbu tasnif 
keying to’rt o’n yillikdan buyon mavjudligiga qaramasdan, ulardagi 
asosiy holatlar hozirda ham qo’llanilib kelinmoqda. 
A.N. Filatov posttransfuzion asoratlarni uch xil guruhga ajratib 
ko‘rsatgan: mexanik, reaktiv va infeksion. 
1. Mexanik asoratlar 
Mexanik asoratlar asosan qon quyish amaliyotini o’tkazish 
texnikasiga rioya qilmaslik natijasida kelib chiqishi mumkin. Ularga 
quyidagilar kiradi: 
O’tkir yurak kengayishi; Havo emboliyasi;