Samarqand davlat tibbiyot instituti

161 
eritrositar massa 35 kungacha, Adsal va SIGM 41 kungacha, faglusit 50 
kungacha saqlanadi. 
7.3.
 
Eritrositar massa transfuziyasini samaradorligining 
mezoni. 
Transfuzion terapiyada eritrositlar saqlovchi qon tarkibiy 
qismlarini transfuziyasini samaradorligi har bir transfuziyada amaliy 
jihatdan baholanishi kerak. Bunda mezon sifatida klinik ma’lumotlar, 
kislorodning transportirovkasi, gemoglobin darajasi va sirkulatsiyalovchi 
qon hajmi miqdoriy ko‘rsatkichidan foydalanish mumkin. Davom etuvchi 
faol qon ketishning yo‘qligida, 250 ml eritrositar massani samarali 
quyishdan bir soat o'tgandan keyin sirkulatsiyalanuvchi qon hajmining 
oshishi yana shu kattalikka olib keladi. Ammo 24 soatdan keyin 
sirkulatsiyalanuvchi qon hajmi oldingi darajaga qaytadi. Qonning 
tranfuziyadan oldingi hajmini nisbatan sekin qaytishi surunkali buyrak 
yyetishmovchiligi, turli genezli gepotomegaliya, surunkali anemiya va 
sust yurak yyetishmovchiligi bor bemorlarda kuzatiladi. Transfuziyadan 
keyin kutilgan gemoglobinning o‘sishi o‘zini namoyon qiluvchi 
splenamegaliya, davomiy qon ketishda, immunologik mos kelmaslikda va 
uzoq davom etuvchi gipertermiyada kuzatiladi. 
Eritrositlar bilan transfuzion vosita o'rnini bosuvchi terapiyani 
o‘tkazishda samaradorlik yoki samarasizlik sabablari qayta tahlil qilinishi 
kerak. Shu narsa ma’lumki, sog’lom kishilarda eritrositlarni me’yoriy 
kunlik mahsuloti tana massasining taxminan 0,25 ml/kg ni tashkil qiladi. 
Shu bilan birgalikda mielodepressiyali kishilarga gemoglobin darajasini 
bir xilda saqlash uchun haftada bir ikki marotaba eritrositar massani 200-
250 ml hajmda quyish yetarli hisoblanadi. 
Eritrositlar saqlovchi transfuzion vosita suyuqliklar quyishda 
shifokor quyidagilarga e’tibor berishi lozim: homilador ayollarda juda 
kam 
hollarda 
gemotransfuzion 
infeksiyalarini 
(OITS, 
gepatit, 
sitomegalavirusli) 
yuqtirish imkoni tug’iladi. Yuqorida aytib 
o‘tilganlaridan tashqari juda ko‘p transfuziyani amalga oshirish hollarida 
ichki sekretsiya bezlari kuchayishi surunkali dessiminirlangan tomir ichi 
lahtalanishlari, xurujlanishi, ayniqsa o‘sma kasalliklarida, surunkali 
buyrak yyetishmovchiligida, allosensibilizatsiyalanishga sabab bo‘ladi.