САМАРҚАНД ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ аҳоли томорқаЛАРиДАН самарали ФОЙДАЛАНИШ ВА Мева - сабзавот экинлари ЗАРАРКУНАНДА ҲАМДА КАСАЛЛИКЛАРИГА ҚАРШИ КУРАШ БЎЙИЧА тавсиялар
Самарқанд-2018 Томорқаларда мевали дарахт ва сабзавот экинларининг зараркунандалари ва касалликларининг олдини олиш тадбирлари 1. Кеч кузда барг хазон йиғиб кўмилади, дарахтлар атрофи юмшатилади. 2. Дарахт танасида ва йўғон шохларида кўчган пўстлоқлар кеч кузда ва эрта баҳорда қириб олиниб ёқиб юборилади ва дарахтларга шакл берилиб, касалланган ва қуриган шохлар олиб ташланади. 3.Дарахтларга меъёрида маҳаллий ва минерал ўғитлар солинади. 4. Гўнгни фақат чиритиб қўллаш лозим. 5. Қишда албатта илдиз атрофига чилла суви бериб ерни музлатиш лозим. 6. Кузда ва баҳорда албатта дарахт танаси оҳакланади. 7.Эски материалдан эни 10-15 см бўлган тутқич белбоғ тайёрланиб май ойининг ўртасида дарахт танасига боғланади ва ҳар 7-10 кунда белбоғлар қайнатилиб қайтадан то кеч кузгача боғланади, ўз вақтида белбоғлардаги ғумбакни йўқ қилмасангиз у капалакка айланиб учиб кетади ва яна тухум қўяди (бу тадбирлар барча мевали дарахтлар учун тавсия этилади). Ушбу тадбир қишловга кетувчи ҳашаротлар ғумбакларини тутуш учун кеч кузда (октябрь) ҳам ьакрорланади ва эрта баҳорда олинади. 7. Мева ҳосили кўп бўлган йилларда гул 70-80% тушганда кучли сув оқими (насос ёрдамида) билан кучсиз ҳосилларни тўкиб юбориш керак. Натижада солкашлик (йиларо ҳосил бериш) бўлмайди. Ҳар йил ҳосил олиш мумкин. Шундай қилинса ўргамчаккана тушиши 20-кунга кечикади. 8. Гилосларга ёзда шакл бериш келгуси йил ҳосилини кўпайтиришга сабаб бўлади.
Олма, нок, беҳи зараркунандалари ва касалликларига қарши кураш чоралари 1.Эрта баҳорда куртаклар ўйғонмасдан олдин (феврал охирида) дарахтларда қуриган шохлар, кўчган пўстлоқлар, мох ва лишайниклар щётка ёрдамида сидириб олиниб ёқиб юборилади. Дарахт танаси 20-30% ли оҳакли эритма билан оқланади. Мевали дарахтларда учрайдиган ун-шудринг, калмараз (парша ёки қўтир дейилади), монилиоз, барг доғ касалликлари ва бошқа касалликларга қарши қуйидаги дорилардан биронтаси билан дориланади: 3% ли Бордос суюқлиги ёки 3%ли мис ёки 1% темир купороси билан ишлов берилади, ёки Импульс-25% сус.к., 10литр сувга 5 мл дори қўшилади. 1 литри 150 минг сўм; Шайн 10% эм.к. 10 литр сувга 10 мл дори қўшилади. 1 литри 150 минг сўм; Коназол 25%ли дори билан 20 литр сувга 20 мл дори қўшиб дарахтлар тўлиқ ҳўллангунча сепилади. 100 грами 40 минг сўм туради. Ҳамма дорилар эҳтиёжингизга яраша сотилади.