Самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ветеринария факултети

Ҳайвонларни озиқлантириш ва парвариш қилишнинг сут 
миқдорига ва таркибига таъсири.
Сут ҳам бошқа маҳсулотлар сингари ҳайвонлар ѐйдиган озиқа 
ҳисобига ҳосил бўлади. Кавш қайтарувчи ҳайвонларда сут ҳосил бўлиши 
катта қоринда кечадиган ҳазм жараѐнига боғлиқ бўлиб, истеъмол 
қилинаѐтган озиқага уни таркибидаги углеводларга боғлиқ. 
Катта қоринда кўп учувчи ѐғ кислоталари ҳосил бўлиб, сирка 
кислотаси қонга сурилиб, елинга келиб, сут ѐғини синтезланишида 
қатнашади. 
Лактасия нормал бўлиши учун озиқа таркибида етарли оқсил бўлиши 
керак. Оқсил етишмаса ҳайвон сутининг миқдори, сут таркибидаги ѐѐғ ва 
оқсил миқдори камаяди.
Кўп сут берадиган сигирлар расионида бир озиқа бирлигига 90-100 
оқсил миқдори тўғри келиши лозим, озиқада ѐғ ва ѐғсимон моддалар етарли 

---

198 
бўлиши керак. Сут берувчи ҳайвонлар организмига минерал моддалар ва 
витаминлар керак.
 
ТАЙЁРЛАНИШ УЧУН САВОЛЛАР. 
1.
Лактасия деб нимага айтилади? 
2.
Сут бериш даври деб нимага айтилади? 
3.
Елинни тузилишини тушунтиринг? 
4.
Елинни еволюсион ривожланишини тушунтиринг? 
5.
Елинни ўсишини тушунтиринг? 
6.
Елинни ўсиши ва ривожланишини қандай баҳолайсиз? 
7.
Сут қандай ҳосил бўлади? 
8.
Сут оқсили ва ѐғини таркибини тушунтиринг? 
9.
Сут ҳосил бўлишини ва гумоарл бошқарилишини тушунтиринг? 
10.Сут бериш жараѐнини фазали жараѐн сифатида тушунтиринг? 
11.Сут бериш рефлекси моҳиятини тушунтиринг? 
12.Машинада мут сут соғишни физиологик аҳамиятини тушунтиринг? 
13.Икки ва уч тактли машиналарда сут соғишни фарқини тушунтиринг? 
14.Сут таркибини тушунтиринг? 
15.Оғиз сутини фарқини тушунтиринг? 
16.Сут миқдори ва таркибига озиқа ва ҳайвонни парваришлашни 
таъсирини тушунтиринг?