Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

1 (1) va 12 (2) transmembran domenlarini saqlagan
integral membrana oqsillari (bir necha qismlarga ega bo‘lgan
oqsillar).
Q o‘sh qavatli membrananing bir qavatida oqsillarning “langar- 
lanishi”ga lipidiar bilan hosil qilingan kovalent bog‘ yordam beradi 
(2.4-rasm). 
,
NN
i \ 
membrananing 
(c 
sitoplazmatik
g Lipid biqatlami
-Membrananing 
tashqi yuzasi
yuzasi
2 9

---

2.4-rasm.
Lipidiar bilan bog‘langan membrana oqsillari:
1 - qisqa gidrofob uchdagi domen yordamida membranada
“ langarlangan” oqsil (masalan, sitoxrom bs); 2 - membrana
lipidi bilan kovalent bogManish oqibatida “langarlangan” oqsil
(masalan, ishqoriy fosfataza).
Bunday oqsillarning aksariyat qismi transmcmbran oqsillar 
bo‘ladi (sitoxrom b5, ishqoriy fosfataza va boshqalar).
B a’zi periferik oqsillar pH yoki ion kuchlari o ‘zgarganda, 
xelatlovchi agentlar bilan Ca2’ ioni olib tashlanganda, mochevina 
yoki karbonat qo ‘shilganda membranadan ajrab kctadi. Integral 
oqsillar, lipid qo‘sh qavati bilan gidrofob o ‘zaro bog’liqlikni 
buzuvchi hamda alohida oqsil molekulalari atrofkla mitsellalar hosil 
qiluvchi, 
detergentlar
(organik erituvchilar) bilan ekstraksiyalanadi 
(2.5-rasm).
30

---

Pcrifcrik oqsil
pH o ‘zgarisbi; —
xclallovchi domen
siydikchil 
2
-
A infifil xususiyatga
ega oqsillar
B iologik |
boshqarilish |
? ¿ ~ >
3
i)
' fosfolipaza C
GPI orqaii
bog'langan oqsil