S. R. Uraimov madaniyat nazariyasi va metodlari qo'llanma mundarija

Jismoniy tarbiya tizimi


O‘zbekiston Respublikasi jismoniy tarbiya tizimi ijtimoiy amaliyotning tarixan belgilangan ­turi bo‘lib ­, insonning jismoniy kamolotini va sog‘lom turmush tarzini shakllantirishni ta’minlaydigan g‘oyaviy, nazariy-uslubiy, dasturiy ­-me’yoriy va tashkiliy asoslarni o‘z ichiga oladi ­.
bitta. Jismoniy tarbiya tizimining mafkuraviy asoslari - bu inson faoliyatining yo'nalishini belgilaydigan va ma'lum bir tarkibiy qismlarning tarkibi, ularning o'ziga xos funktsiyalari, jamiyatning boshqa tizimlari bilan o'zaro munosabatlari bilan tavsiflanadigan qarashlar va g'oyalar majmui . odamlarning jismoniy rivojlanishi. Jismoniy madaniyat tizimining faoliyati samaradorligi asosan maqsadli yo'naltirilganligi ­va mukammalligiga bog'liq uning elementlari. Madaniyat, fan , iqtisodiyot, siyosat, san'at ta'siri ostida rivojlanmoqda .­

2. 
   Nazariy va uslubiy asoslar Jismoniy tarbiya tizimlari ko'plab fanlarning yutuqlariga asoslanadi va uning nazariy va uslubiy asosini tabiiy , ijtimoiy va pedagogik fanlarning ilmiy qoidalari tashkil etadi, ular asosida ularning umumiy qonuniyatlari ishlab chiqiladi va asoslanadi.
   
3. 
   Dastur va normativ-huquqiy baza jismoniy tarbiya tizimlari jismoniy tarbiya bo'yicha majburiy davlat dasturlari asosida amalga oshiriladi . Ushbu dasturlarda ­jismoniy tarbiyaning ilmiy asoslangan vazifalari va vositalari, ­o'zlashtirilishi kerak bo'lgan harakat qobiliyatlari majmualari, aniq norma va talablar ro'yxati mavjud.
   

Jismoniy tarbiya ­tizimining dasturiy-me'yoriy asoslari ­kontingentning xususiyatlari va asosiy faoliyat shartlari bilan bog'liq holda belgilanadi va ikkita asosiy yo'nalishga bo'linadi: umumiy tayyorgarlik va ixtisoslashtirilgan .
Umumiy tayyorgarlik yo'nalishi umumiy majburiy ­ta'lim tizimida har tomonlama jismoniy tayyorgarlikning asosiy minimumini ta'minlagan holda taqdim etiladi.
Ixtisoslashtirilgan yo'nalish yuqori ­darajadagi muvaffaqiyatga ega bo'lgan keng umumiy tayyorgarlik asosida ­tanlangan motorli faoliyat turini chuqur takomillashtirishni nazarda tutadi .­
Bu ikki asosiy yo`nalish insonning hayotiy harakatlarini izchil egallash, jismoniy, axloqiy va irodaviy fazilatlarni tarbiyalash, sport bilan shug`ullanish imkoniyatini ­beradi.
Jismoniy tarbiyaning asosiy tamoyillari dastur-me'yoriy asoslarda aniq mujassamlikni topadi .­
4. Jismoniy tarbiya tizimining tashkiliy tuzilmasi ­davlat va ­jamoat-havaskor tashkil etish, rahbarlik va ­boshqaruv shakllaridan iborat.
O‘zbekiston Respublikasida tizimli majburiy ­jismoniy mashqlar nazarda tutilgan maktabgacha ta’lim muassasalari , umumta’lim maktablari, o‘rta ­maxsus va oliy o‘quv yurtlari, shuningdek, Qurolli Kuchlar, davolash- profilaktika tashkilotlari, davlat ­dasturlari asosida darslar o‘tkaziladigan ta’lim tizimining barcha bo‘g‘inlarida .­
Ommaviy havaskorlar yo'nalishiga ko'ra, jismoniy mashqlar individual moyilliklarga, jalb qilinganlarning qobiliyatiga va jismoniy tarbiyaga bo'lgan ehtiyojga ­qarab tashkil etiladi . .
Jismoniy tarbiyani jamoat havaskorligi asosida tashkil etish ixtiyoriy sport jamiyatlari tizimi orqali jismoniy tarbiyaga ommaviy jalb qilishni nazarda tutadi.