S. P. Allayorov

 
3.
Aftomatik ishlaydigan axbarot tizimlari
 
Tashkiliy tizim - 
boshqarish, shuningdek, tashkiliy tuzilma, maqsadlar, 
boshqarish samaradorligi va xodimlarni ragʻbatlantirish qoidalari mezonlari uchun 
foydalanadigan, xodimlarning yurishturishi va texnik vositalarning ishlatilish 
tartibini belgilovchi qoidalar yigʻindisidir.

---

23 
Ilmiy tadqiqotlarni avtomatlashtirish va boshqarishda axborot tizimlari ilmiy 
xodimlar faoliyatini avtomatlashtirish, statistik axborotni taxlil etish, tajribalarni 
boshqarish uchun moʻljallangan. 
Loyixalashtirishni avtomatlashtirishda axborot tizimlari yangi texnika 
(texnologiya) ishlab chiqaruvchilar va muxandis loyixachilar mexnatini 
avtomatlashtirish uchun moʻljallangan. 
Tashkiliy boshqaruvda axborot tizimlari — shaxslar funktsiyalarini 
avtomatlashtirish uchun moʻljallangan. Bu sinfga xam sanoat (korxonalar), xam 
nosanoat ob`ektlari (bank, birja, sugʻurta kompaniyalari, mexmonxonalar va 
xokazolar) va ayrim ofislar (ofis tizimlari)ni boshqarishning axborot tizimlari 
kiradi. 
60-yillarda axborot tizimlariga munosabat butunlay oʻzgardi. Bu tizimlardan 
olingan axborot davriy xisobot uchun koʻpgina parametrlar boʻyicha qoʻllana 
boshlandi. Buning uchun tashkilotlarga koʻpgina funktsiyalarga ega boʻlgan EHM 
lar talab etila boshlandi. 
70—80-yillarda axborot tizimlari qarorlarni qoʻllab-quvvatlovchi va 
tezlashtiruvchi jarayonga ega boʻlgan nazorat boshqaruvi vositalari sifatida keng 
foydalanila boshlandi. 
80-yillar oxiridan boshlab, axborot tizimlaridan foydalanish kontseptsiyasi 
yanada oʻzgarib bormoqda. Ular axborotning strategik manbai boʻlib qolmoqda va 
istalgan soxada tashkil etishning barcha darajalarida foydalanilmoqda. Bu davrning 
axborot tizimlari axborotni oʻz vaqtida berib, tashkilot faoliyatida muvaffaqiyatga 
erishishga yordam bermoqda. 
90 -yillarning boshi - tashkilotlararo zamonaviy texnologiyalar va axborot
tizimlarni yaratish.Ushbu bosqichning muammolari juda ham koʻp. Bulardan 
muhimlari: 
•
kompyuter aloqasi uchun protokollar; 
•
strategik ma’lumotlarga kirish imkoniyatlarini tashkil qilish; 
•
ma’lumot xafsizligi va himoyasini tashkil qilish. 

---

24