S avezbayev, S. N. Volkov

'i>».->i-
ох

Л2А£.г_ /йо/а daraxtlari polosalari va dolpyo'Uari ;■:*;. v-":;:p
прттттттг Q»vwtf o'tkazRichga ajratilgan polosa ...^{; r}. ■'.'.<
J Almashlab ekish dalalari va ularning ayrim ......
ffl I qismlari tartib raqamlari va maydonlari
E|||S8 Aholi yashash joylari - '■' -4
— „..*.», Avtotrassani joylashtirishning birinchi yechimi ,,;,: .' j
——— Avtotrassani joylashtirishning qabul qilingan yecfiitf^. ■,, ,,
4-rasm. Noqishloq xo'jalik yer tuzilishi _; : ГМ U
(avtotrassani joylashtirish yechiminitanlash)
imkonini beradi. Bu tizimga mos ravishda xo'jalikda ichki yer tuzish loyihasi mazmuni quyidagi tarkibiy qismlardan tashkil topadi.
1.Xo'jalik markazlarini va ishlab chiqarish bo'limlari yer mas-sivlarini joylashtirish.
Xojalik markazlariga aholi yashash joylari yonida joylashgan chorvachilik fermalari va malum ishlab chiqarish ahamiyatiga ega xo'jaliklar hovlilari bilan birga kiradi. Xo'jalik markazi fermer xo'jaligi qishlog'i, jamoa xo'jaligining markaziy qo'rg'oni yoki uning ishlab chiqarish bo'limi markazi bo'lishi mumkin. Ishlab chiqarish bo'limlari - bu brigadalar, ishlab chiqarish uchastkalari,. bo'limlar_? pudratchilar va ijarachilar uchastkalari; ularning yer massiylari
119

ma'lum maydonlarga va chegaralarga ega. Chorvachilikfermalarijoy-lashgan uchastkalar, xo'jalik hovlilari, qayta ishlovchi va boshqa seksiyalar xo'jalikning ishlab chiqarish markazlari deb ataladi.
Xo'jalikdagi asosiy (magistral) ichki yo'llami va boshqa umum­xo'jalik injenerlik inshootlarini joylashtirish.

2. 
   Xo'jalikdagi asosiy ichki yo'llarga markaziy qishloqni ishlab chiqarish bo'iimlari va boshqa qishloqlar, umumiy foydalanishdagi avtomobil yo'liari, temir yo'li bekatlari bilan bog'lovchi hamda bo'limlarni bir-birlari bilan bog'lovchi yo'Uar kiradi. Injenerlik inshootlari - bu hududni injenerlik jihozlashning umumxo'jalik obyektlari: melioratsiya, agro o'rmon melioratsiyasi, suv xo'jaligi, eroziyaga qarshi obyektlar, avtomobillarga xizrhat ko'rsatish uchun maydonchalar.
   
3. 
   Yer turlarini va almashlab ekishni tashkil etish quyidagi masa-lalarni yechadi: loyihalanayotgan yerlar turlari va maydonlari; joriy etilayotgan almashlab ekishlar soni, turlari va maydonlari; yerlarni transformatsiyalash (bir turdan ikkinchi turga o'tkazish) va ularni yaxshilash; yer turlarini va almashlab ekish massivlarini joylashtirish.
   
4. 
   Almashlab ekish hududini tashkil etish quyidagi elementlarni loyihalashni o'z ichiga oladi: sug'orish yoki ishchi uchastkalaxini loyihalash; almashlab ekish dalalarini joylashtirish; ihota daraxtlari polosalarini joylashtirish; dala yo'llariiii joylashtirish; dala shiyponlarini joylashtirish; dala eroziyaga qarshi obyektlarini, suv ta'minoti manbalarini joylashtirish.
   

5. Bog'lar, uzumzorlar, rezavorzorlar hududini tashkil etish o'z
ichiga quyid'agilarni oladi: mevali daraxtlar navlari va turlarini
joylashtirish; kvartallar, brigada uchastkalari, katakchalarni joylash­
tirish; yo'llarrii, himoya o'rmon daraxtlarini, yordamchi xo'jalik mar-
kazlarini, suv manbalarini joylashtirish
"''^:;6.' OZuqa dliriadiganyer turlari hududini tuzish o'z ichiga quyida-gilarni oladi:^ayluFvalrriashishishlarini tashkil etish; poda ya otarlar uchastkalarihi'jbylashtirish; navbat bilan o'tlatiladigan uchastkalarni joylashtirish; yozgi' lagerlar: va- moi haydaladigan yo'llarni, suv manbalarini joylashtirish; pichanzor almashishni joylashtirish.
Yuqorida keltirilganlarning loyiha qismlarining birinchi uchtasida hududni tashkil etishning boshqa ishlab chiqarish vositalarini joy­lashtirish bilan birgalikda umumxo'jalik masalalari ishlanadi, qolgan
120