S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

joniga tekkan fuqaro isyonlari tufayli xonliklar tiklandi. Xiva bilan
Buxoro xonligi o'rtasida, shu xonliklaming o'zida ichki ziddiyatlar
avj olib, uzluksiz nizolarga sabab bo'ldi. Bir oz vaqt o'tib xonliklar
o'rtasidagi chegaralar va munosabatlar muayyan darajada
mo“‘tadillashdi. Shu davrda Farg'ona vodiysida Qo‘qon xonligi vujudga
keldi va u qisqa vaqt ichida iqtisodiy-siyosiy jihatdan o'z mavqeini
yaxshilab, Buxoro va Xiva xonliklari bilan raqobatlasha oladigan
mustaqil bir davlatga aylandi. Bu xonlikka Farg'ona vodiysi shaharlari,
Isfara va boshqa chegaradosh joylar qarar edi. XVIII asming oxiridan
Qo'qon xonlari — amir Olimxon va Umarxon olib borgan urushlar
tufayli xonlik hududi Qashqar (Sharqiy Turkiston) shahridan
Norin uzilishigacha, Janubdan Tibetgacha, Shimoldan—Toshkent,
C him kent orqali D ashti Q ipchoqqacha (Oq M asjidgacha)
kengaytirilgan edi.
XVII—XVIII asrlarda Turkiston xalqlari madaniyati, san’ati,
ma’naviy hayoti asosan uch mustaqil xonlik hududida rivojlandi.
Bu xonliklarda ko'plab iste’dodli tarixchilar, tazkiranavislar,
xattotlar, musiqashunoslar, musiqa ustalari, shoir va adiblar yashab,
barkamol asarlar yaratdilar.
Xullas, madaniy-adabiy hayot uch xonlik doirasida ijtimoiy-
tarixiy sharoitga qarab, goh siljishda, goh turg'unlikda, goh
tanazzulda bo'lib turdi. Xon va amirlar, hukmron guruh vakillari,
m ulkdor shaxslar m adrasalar, m asjidlar, xon aq oh lar,
karvonsaroylar, ziyoratgohlar qurdirardilar. XVII—XVIII asrlar
mobaynida Toshkentda Baroqxon madrasasi, Buxoroda Mir Arab,
Abdullaxon, Abdulazizxon madrasalari, Nodir devonbegi masjidi,
shu shaxsning Samarqandda Xoja Ahror Vali masjidi yonida
qurdirgan madrasasi, Samarqandda Sherdor, Tillakori, madrasalari,