S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Bir pari paykar xati la ’lini sharh ettim Amir...
Bu g'azalning 
«Zeri mashqidur Navoiy daftari»
baytidan uning 
badiiy ijodga qo'l urishi, mashqiy izlanishlari Navoiy asarlari 
mutolaasidan boshlanganligini ko'rsatadi. Amiriy devonidagi 
anchayin g'azallar Navoiy g'azallariga nazira, o'xshatma tarzida 
maydonga kelgan g'azallardir. Ulaming ko'plari Navoiy qoilagan 
aruz vaznlarida, asosan, ramal bahri vaznlarida, qofiya, radiflarda 
bitilgan. Buyuk shoir mahorat bilan ishlatgan ma’nodor so'zlar, 
badiiy-tasviriy vositalar, ma’naviy hamda lafziy san’atlar Amiriy 
g'azallariga ham ko'chgandek, uning g'azallariga ham go'zallik 
bag'ishlagandek seziladi.
Amiriyning:
Orazin pinhon qilur qonli yoshim ко ‘rgach Amir,
Oyiakim yog‘in kuni tushmush quyosh uzra sahob...—
baytiga ko'zingiz tushsa, beixtiyor Navoiyning

---

Orazin yopqoch ко
‘'zimdin sochilur har lahza yosh,
Boyiakim paydo bo‘lur yulduz, nihon bo‘lg‘och quyosh—
bayti xotirangizga keladi.
Yoki Amiriyning «Zeb» radifli g'azali tarkibidagi:
Ishq hayrat ashkidin chehramni gulgun ayladi,
Topti ul naqqoshdin bu surati devor zeb—
baytini mulohaza qilganingizda, Navoiyning
Keldi chin naqqoshi ul yuz tarhini qilmoqqa naqsh,
Chehra ochib naqshi devor ayladi naqqoshni—
baytini eslamaymizmi?
Amiriyning tazmin muxammaslarida, ayniqsa, uning Navoiy 
baytlaridagi ma’no va badiiy-poetik jihatlarga yondashishdagi 
izlanishlar, hayotiy detallar topib ishlatishdagi mahorat yanada 
yaqqolroq, aniqroq namoyon bo'ladi.
«Xazoyin ul-maoniy» devonlaridan joy olgan
Topg‘ali xoki tanimg‘a novaki ishqing kushod...
О У la hijron toshlarin yog‘durli charxi tez gard...