С. А. Эгамбердиева молекуляр



Download 2,76 Mb.
Pdf ko'rish
bet45/140
Sana07.04.2022
Hajmi2,76 Mb.
#533619
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   140
Bog'liq
molekulyar biotexnologiya

НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ: 
1.
ДНК-зондга тўлиқ тавсиф беринг. 
2.
ДНК-гибридизация процедурасининг хусусияти нимадан 
иборат. 
3.
ДНК-нишонга тавсиф беринг. 
 
 
 
 
 


66 
§ 10. Эукариотларнинг структуравий генларини клонлаш 
Эукариотик структуравий генларни клонлаш учун махсус 
усуллар зарур. Прокариотлар бирламчи РНК-транскриптлардан 
интронларни чиқариб юбориш хусусиятига эга бўлмаганликлари 
боис, эукариотик мРНКнинг бактерия ҳужайрасида тўғри трансляция 
қилинишининг имкони йўқ. Бундан ташқари, эукариотик ДНК 
экспрессияси фақат транскрипция ва трансляцияни бошқарадиган 
прокариотик сигнал кетма-кетлиги мавжуд бўлгандагина амалга 
оширилиши мумкин. Эукариотик мРНКнинг охирги соҳалари ўзига 
хос тарзда ўзгарган (модификацияланган): уларнинг 5ʹ-учлари 
кэпланган (G қолдиқдан кўпинча метилирланган «кэп»ни сақлайди), 
3ʹ-учлари эса полиаденилирланган (аденозиннинг тахминан 200 
қолдиғидан иборат poly(A)-«дум» сақлайди). 
Poly(A)-дум борлиги мРНКни рибосома ва транспорт РНКдан 
ажратиш имконини беради. Бунинг учун умумий эукариотик РНК 
целлюлоза билан тўлдирилган, тимидин қолдиқларидан иборат 
ўлчамлари тахминан 15 звенога тенг қисқа олигонуклеотид 
занжирлари, oligo (dT) бириктирилган колонкадан ўтказилади. мРНК 
молекулаларининг Poly(A)-думлари oligo (dT) билан жуфтлашади ва 
колонкада тутиб қолинади, тРНК ва рРНК молекулалари эса 
колонкадан тўсиқсиз ўтиб кетади. Кейин колонка А ҳамда Т 
ўрасидаги водород боғламларининг узилиши содир бўладиган буфер 
билан ювилади, ва мРНК ажралади. 
мРНКнинг ўзини ДНК-векторга киритиш мумкин эмас, дастлаб 
унда икки занжирли ДНКни синтезлаш зарур. Бунинг учун иккита 
турли хил полимеразалардан фойдаланилади: тескари транскриптаза 
ва ДНК-полимераза I нинг Кленов фрагменти (расм 10.1). Дастлаб 
тозаланган РНКли реакцион аралашмага қисқа oligo (dT), тескари 
транскриптаза ва тўртта dNTP (dATP, dTTP, dGTP, dCTP) қўшилади. 
мРНКнинг 
Poly(A)-думи 
комплементар 
занжир 
синтезини 
инициациялайдиган эркин 3ʹ- OH-гуруҳини тутувчи oligo (dT) билан 
жуфтлашади. Мазкур синтезда матрица бўлиб мРНК молекуласи 
хизмат қилади, уни эса баъзи РНК-вируслар ишлаб чиқарадиган 
тескари транскриптаза катализациялайди. У қолдиқнинг ўсиб 
бораётган занжирига бирин-кетин T, C, G, ёки A, комплементар A, G, 
C ёки U мРНКни бирлаштиради. In vitro шароитида ДНК синтези 
охиригача бормайди, бунда тескари транскриптаза одатда тўхташдан 


67 
олдин “орқага қайтади” ва бир нечта нуклеотидларни тескари 
йўналишда бириктирадики (расм 10.1), натижада “шпилка” ҳосил 
бўлади. 

Download 2,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish