С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

бир томонга огмасди ҳам. Етим шу зайлда кўлнинг дарё билан
туташган жойигача бориб, яна орқасига қайтиб, гунсарни олиб
чиқди, дамини бўшатиб, ўз ўрнига осиб қўйди-да, кўл бўйига
келиб, кема ҳайдашни машқ қилишга киришди.
Бундан олдин кема ҳайдамаган кичик қўллари дастлабки дақи-
қаларда бир-икки эшкак эшганда толиқиб қолди, лекин бир оз дам
бериб, яна ишга тушгач, олдингига нисбатан кўпга чидар эди. Шун-
дай қилиб ўша куни кечгача Етим ўн марта кўл бўйига бориб келди.
Кун ботди. У жуда чарчаганига қарамай, бугунги машқ келтир-
ган хурсандчилик билан яйраб: «Туркман бирон сернул қочоқ кел-
са мени у билан бирга дарёдан ўтказиб қўяди, агар тез орада кела-
нермаса, дарёдан ўтиш йўлини ўзим ҳам топдим», дедн. У кўлшшг
187
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

лабидан қора уйга келиб чўзилди, чўзилди-ю, қотиб ухлаб қолди
Ярим кечада Етим от туёқларйнинг тапир-тупуридан уйғониб
кетди ва: «Кемага ўғри келмадими», деб ўрнидан туриб, ташқари
чиқди. У кемани туркман учунгина эмас, ўзи учун ҳам ўгридан
сақлаши керак эди. Чунки кема унинг дарёдан ўтиши учун зарур
эди.
У қора уйнинг эшиги олдида туриб, туёқ товуши келган томонга
қаради — икки отлиқ келар эди. Аммо отлиқл^р кема богланган
кўл томон бормай, тўғри қора уй олдига келдилар. Ҳар икки отлиқ
ҳам милтиқ ва қилич билан қуролланган эди.
— Қайиқчини чақир,— деди Етимнинг олдига келиб тўхтаган
отлиқ.
— Кемачи уйда йўқ,— жавоб берди Етим.
— Қаерга кетди?
— Қишлоққа.
— Зоғора-ногора бўлса бизга чиқазиб бер.
— Бор зоғорани еб кетган эди, менинг ўзим ҳам оч ётибман.
— Хотин талоқ!— деб нон қолдирмай кетган кемачини ҳақорат