С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

болалар: улар шундай мазлум асирларки, амир уларни ўзининг
мурдор даргоҳнда даҳшатлн асирлнкда сақлайди: улар ниҳоллар-
дирким, амирнинг ифлос оёғи остнда ноймол бўлганлар: улар янги
очила бошлаган ғунчалардирким, зулм исканжасида мажруҳлан-
ганлар, улар сарой ҳаётидан нафратланадилар, азоб чекаднлар,
алам кўрадилар, шунинг учун ҳам улар гарчи тирик бўлсалар ҳам,
ранглари мурдага ўхшайди.
Аравалар ва отлиқлар ўтиб бўлгач, орқадан амирнинг аскар-
ларн кўринди. Уларнинг уст-бошлари кавказча бўлиб, ўзлари ҳам
«Кавказ» аскарлар деб аталардилар.
Кавказ аскарлари ортндан амирнинг удайчи ва шнговуллари
иайдо бўлди. Уларнинг қўлида боши зарҳал қилинган тўқмоқлар
бўлиб, тилла эгар-жабдуқли отларга миниб олсандилар. Аммо бу-
лар от чоптирмай, аста-секин келардилар.
Улардан бирп:
— Амир ҳазратлари музаффар ва мансур бўлсинлар,— деса.
бошқа бирови:
— Ҳазратн амир жаҳонгир бўлсинлар! Қиличлари бурро, са-
фарлари бехатар бўдсин,— дерди.
Учинчиси худди уларга жавоб бергандек:
— Илоҳи о.мин!— дер эди.
Чориқ кийган юиун киши бу сўзларни эшнтиб, хахолаб кулиб
юборди.
— Нега куласан?— деб сўради биров.
— Амир қўлига қурол олиб ўзини йўқотишга аҳд қилган
мазлум ме.ҳнаткашларга қарши юришда зафар тоиолмади, тона
олмайди ҳам. Шунинг учун, кўрнб турибмизки, ма.млакатдан қуви-
либ, шармандаларча бегона юртларга қочиб кетаётир. Улар ҳали
ҳам: «Амир ҳазратлари музаффару мансур бўлсинлар, қиличлари
бурро бўлснн, жаҳонгир бўлсинлар», деб бақирмоқдалар. Ахир бу
кулгилп эмасми,— деди у.
— Қуролланган ситамдийда меҳнаткашлар қўлидан бошини
қутқариб қочиб кетиши ҳам амир учун бир зафардир,— деди бош-