С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

уни уриб юрдилар.
Шоди бундай ҳақорат ва калтакларга бардош бера олмай,
хўжайинларга кўринмасликка қарор қилди: у беда ва сомон
ғарамларининг ичига, шох-шаббаларнинг орқасига бекиниб ётиб
юрди.
Бутун ҳаёти ўгли билан пайванд бўлган ва уни жонидан
ҳам азиз кўрадиган меҳрибон онаси унга ёрдам бера олмас, ҳатто
бир парча қотган нонни ҳам унга яширинча берарди. Бой Сорани
ўз никоҳига олган кундан бери Шодини бирон марта ҳам ўз исми
билан чақирмас, доим уни «етимча» деб чақирар, «етимча» деб
ишга буюрар ва ҳатто «етимча» деб урар эди.
Бойнинг бошқа оила аъзолари ҳам уни «етимча» деб чақира-
диган бўлиб қолишди.
Шоди улғайгач, кичикликни ифодалайдиган «ча» қўшимчасини
тушириб қолдириб, «етим», деб атайдиган бўлдилар.
Бора-бора унинг асл исми хотирдан кўтарилди. Ҳатто Шоди-
нинг ўзидан ҳам: «Номинг нима?» деб сўрасалар: «Етим», деб жа-
воб берадиган бўлиб қолди.
Шунинг учун ҳам биз энди ҳикоямиз давомида уни «Етим»
деб атаймиз, баъзан отасининг номини қўшиб: «Етим Мурод ўғли»,
деб юритамиз.
162
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

VII
Февраль ойи. Қор аралаш ёмғир ёгиб турарди, баъзан қаттиқ
изғирин шамол эсарди. Кенг, очиқ майдонда жуда кўп кишилар
ана шу қор-ёмғир остида тик турардилар. Дарё лабида улар жон
сақлайдиган бирон бошиана йўқ: на қишлоқ, на ғор ва на иморат
бор. Фақат карбосдан
1
тикилган жигарранг чодир кўзга ташланар-
ди, холос. Унинг устига қизил матодан гул тикилган бўлиб, олд
қисмига йўл-йўл матодан (шомиёна) айвонга ўхшаш бир жой
ҳозирланганди.
Чодирда ҳеч ким йўқ эди, лекин унинг олдида шомиёна сипоҳ-