Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik-pedagogika

Metchik bilan rezьba kesish. Detal teshigini chizmaga qarab rejalashtiriladi, so’ngra ma’lumotnoma jadvallariga ko’ra tanlangan parma bilan rezьba kesiladigan teshik parmalanadi. 60 yoki 120li zenkovkada teshikni 1-1,5 mm uzunlikda zenkovkalanadi. Metchikni tanlab tekshirib ko’rilgandan keyin zagotovkani gira jag’lari orasiga qisib mahkamlanadi. Avval berilgan formulalar yordamida tegishli parmadasta tanlanadi. Uning dastasidan ushlab metchikni soat mili harakati yo’nalishida aylantirib, rezьbani kesish va qirindini maydalash uchun vaqti-vaqti bilan chorak, yarim aylanishda teskarisiga aylantiriladi. Metchikni tez-tez teshikdan chiqarib, qirindidan tozalab turiladi.
Yopiq teshiklarda rezьba kesishda parmalash chuqurligi rezьba uzunligidan 6R qadar ortiq olinishi kerak. Metchik teshik tubiga taqalishi bilan uni aylantirishni darhol to’xtatiladi. Kesilgan rezьba kalibr-tiqin yoki bolt bilan nazorat qilinadi, agar kalibrning yoki boltning uchi o’tmasa, qiynlik bilan buralsa, rezьbani ikkinchi metchik bilan takror kesish kerak. Yopiq teshiklarda to’la rezьba kesish zarurati tug’ilsa kesuvchi qismi kattalashtirilgan uchinchi metchik ishlatiladi, bunda rezьba teshikning tubiga yetadi.
Rezьba kesuvchi asbobni moylash. Rezьbaning sifati va asbobning turg’unligi moylash-sovutish suyuqliklarini to’g’ri tanlashga bog’liq.

Rezьba kesishda ishlatiladigan moylash-sovutish suyuqliklari

Ishlov beriladigan material

Moylash-sovutish suyuqligi

Po’lat - uglerodli konstruktsion instrumental legirlangan	emulьsiya; moy; moyli kerosin, aralsh moy; moyli kerosin, aralash moy.
CHo’yan	- 3-5% li emulьsiya
Quyma cho’yan	- sovutilmaydi; 3-5% li emulьsiya, kerosin.
Bronza	- sovutilmaydi; aralash moy.
TSink	- emulьtsiya.
Jez	- sovutilmaydi; 3-5% li emulьsiya.
Miss	- emultsiya; aralash moy.
Nikel	- emulьsiya
Alyumin va uning qotishmasi	- sovutilmaydi; emulьsiya; aralash moy; kerosin.
Zanglamaydigan o’tga chidamli qotishmalar	- 30% kerosin, 20% olein kislotasi; 80% li sulьfofrezol.
Voloknit, vinilplast, organiq oyna	-3-5% li emulьsiya.