Respublikasi oliy va o rta maxsus ta’lim

JIN S B IL A N B IR IK K A N H O LD A IR SIY L A N ISH BO 'YICH A M ASALALAR
1 - m a sa la . Gemofilik yigit sog' qizga uylansa, bu nikohdan tug'ilgan qiz va o 'g 'illar sog' bo'lsa, nevaralarda gem ofiliya bilan kasallanish kuzatiladimi?
2 - m a sa la . O dam ning Y jinsiy xromosomasida oyoqdagi ik­ kinchi va uchinchi barm oqlar orasida pardaning rivojlanishi- ga ta ’sir etuvchi gen bor. Shunday erkak barm oqlarida p a r ­ dasi yo'q ayolga uylansa, m azkur belgi hnlalar va n evaralar­ da paydo bo'lishi ehtimoli qanday?
3 - m a sa la . Shapko'rlikning bir shakli gem erolopiya X jin ­ siy xromosomaga birikkan retsessiv gen orqali irsiylanadi. Sog' ayol va erk ak d a n gem erolopiyali o 'g 'il tug'ildi. O ta- o n a va bolaning genotipini aniqlang.
4 - m a s a la . Sog'lom ota va onadan albinos gemofiliyali o'g'il tug'ildi. O ta - o n an in g genotipini va ikkinchi o 'g 'iln in g sog' tug'ilish ehtim olini aniqlang.
5 - m a sa la . K atarakta (autosoma bilan irsiylanadigan domi­ n a n t xili), qoni yaxshi iviydigan ayol, ko'zi norm al, lekin gemofilik yigitga turm ushga chiqqan edi. U larda gemofilik o'g'il bola tu g 'ild i. Bu oiladagi kelgusi fa rz a n d la rn in g so g 'lig 'i to 'g 'risida qanday fikr bildirasiz?


6-masala. Sog‘ ayol va erkakdan ikkita o‘g‘il bola tug'ildi. U la rn in g b iri gem ofilik, ik k in ch is i d altonik. O ta - o n a va o‘g ‘illarning genotipini belgilang.
7-masala. G ipertrixoz geni retsessiv bo'lib, Y xromosoma orqali irsiylanadi. Ixtioz xastaligining bir turi (terida yoriqlar bo'lishi) X xrom osom a orqali irsiy lan ad i. Ayol ikki belgi bo'yicha norm al, erkak gipertrixoz bo'lgan oilada tug'ilgan, ixtioz kasaliga chalingan. 1. Shu o 'g 'ilda keyinchalik g ip e rtri­ xoz paydo bo'lishi mum kinmi? 2. Bu oilada bolalarning ikki belgi bo'yicha sog' bo'lishi m um kinm i? 3. O'g'il bolada bo'ladim i yoki qizdami?
8-masala. Tishlarning qoram tir rangi ikkita dom inant gen ta ’sirida rivojlanadi. Bu genlarning biri autosomada, ikkinchisi X xrom osom ada joylashgan. T ishlari qora erkak va ayoldan tish rangi normal bo'lgan qiz va o'g'il tug'ildi. Ayol tishini qoram tir rang geni X xromosomada, erkak tishini qoram tir ran g geni autosomalarda joylashgan taqdirda, shu oilada keyingi farzand­ ning tish rangini normal bo'lishi imkoniyati qanday? A gar erkak m azkur genlar bo'yicha geterozigota bo'lsa-chi?