Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

11.3-расм. Барлар графиги

3. 
   Япон шамлари
   

Барлардан фарқли равишда япон шамлари анча узоқ тарихга эга (улар XVII асрда Японияда ихтиро қилинган деб ҳисобланади). Ташқи кўринишидан улар устунсимон графикни эслатиб юборади. Япон шамларининг барлардан асосий фарқи очилиш нархлари ва ёпилиш нархлари ўртасидаги оралиқда ҳосил бўладиган тўғри тўртбурчак мавжудлиги ҳисобланади. Бу тўртбурчак шамнинг танаси деб аталади. У очилиш ва ёпилиш нархлари нисбатига қараб турли рангларда бўлиши мумкин. Агар нархлар пасайган бўлса, шам танаси тўқ ранг билан, ўсган бўлса – оч ранг билан бўялади. Нархнинг шам танаси бўйлаб юқорига ва пастга ҳаракат қилиши соя ҳосил қилади. Шамли графикнинг яна бир устунлиги шундаки, у ўз-ўзидан техник таҳлил элементи ҳисобланади, чунки маълум бир шамлар йиғиндиси турли техник моделлар ҳосил қилиши мумкин.

11.4-расм. Япон шамлари графиги

бар

Япон шами

бар

Япон шами

максимум ёпилиш нархи


очилиш нархи


минимум

11.5-расм. Шамлар ва барларни таққослаш

Шунингдек, янада экзотик график турлари мавжуд бўлиб, улар амалиётда кам фойдаланилади. Масалан, пункт-рақам графиги.

11.6-расм. Пункт-рақамли график (крестча-нолчалар)

Пункт-рақамли графикнинг асосий фарқи вақт ўқининг йўқлиги ҳисобланади.

Бозор профили. У, энг аввало, «кун ичида» савдо қиладиган трейдерларга қизиқарли. Номи индикаторнинг моҳиятини англатиб туради. Тақдим этиш тури ҳар хил бўлиши мумкин, лекин тамойил битта – шкалада белгиланган нарх
бўйича битимлар частотаси кўрсатилади. Бу уларнинг миқдори ёки нарх ўринга эга бўлган ойлар номи бўлиши мумкин.
Гистограмма. Ташқи кўриниши билан у горизонтал ағдарилган «бозор профили»ни эслатиб юборади. Бироқ уни тузиш тамойили бошқача – устун сифатида қоидага кўра, ҳажм кўрсаткичи олинади. Устунда бирон-бир нарх бўйича битимлар сони эмас, уларнинг ҳажми (белгиланган давр учун умумий пулдаги ифода) акс эттирилади.
Кун ичидаги савдонинг яна бир муҳим воситаси талаб ва таклиф ҳажми нисбати графиги ҳисобланади. Унинг механизми жуда оддий: бир томондан, харидга берилган талабномалар ҳажмини, бошқа томондан эса – мос равишда, сотувга берилган талабномалар ҳажмини акс эттиради.
Савдода фойдаланиш қулай бўлган бошқа графиклар ҳам мавжуд.
Нархлар графиклари фойдаланувчи берган кўрсаткичларга қараб автоматик равишда тузилади. Бошқача қилиб айтганда, фойдаланувчининг вазифаси – кўриниши бўйича ҳам, ранг билан безатиш бўйича ҳам унинг учун қулай бўлган график тақдимотини танлашдир.