Reşat Nuri Güntekin’in Eserleri

B... Mayıs
Dün, büyük bir kabahat işledim: Meydana çıkacak diye yüreğim 
titriyor. Yaptığım şeyin iyi olmadığını biliyorum; fakat ne yapayım, 
içimden öyle geldi. Muallimler, haftada bir gece mektepte nöbetçi 
kalıyorlar. Dün gece sıra benimdi. 
Akşam mütalaasında muavin Şehnaz Hanım’la beraber mektebi 
dolaşıyorduk. Sınıfların birindeki havagazı lambasının iyi yanmadığını 
görerek içeri girdik. Muavin, çok marifetli bir kadındı. Elinden her şey 
gelirdi. Ayağının altına bir sandalye çekerek lambayı muayene ediyordu. 
Kapıdan ihtiyar hademe kadın girdi. Elimde bir mektupla arka sıralarda 
oturan bir talebeye yaklaşmaya başladı. 
Tam mektubu vereceği vakit muavin, birdenbire bulunduğu 
yerden: 
-Dur, Ayşe Kadın! O ne? dedi. 
-Hiç, Cemile Hanım için kapıcıya bir mektup bırakmışlar da. 
-Onu bana getir. “Talebeye gelen mektupları evvela ben 
göreceğim,” diye kaç kere size tembih ettim. Ne kafasız kadınsın! 
Bu dakikada tuhaf bir şey oldu. Cemile, yerinden atlayarak 
hademenin elinden mektubu kapmıştı. 
Muavin hiç sükunetini bozmadan: 
-Buraya gel, Cemile, dedi. Cemile, hareket etmiyordu. 
-Buraya gelmeni söylüyorum Cemile, niçin itaat etmiyorsun? 
Bu cılız, hastalıklı kadında öyle bir âmirane eda vardı ki, ben bile 
titredim. Sınıfa derin bir sükût çökmüştü, sinek uçsa işitilecekti. 
Cemile, başını önüne eğerek ağır ağır yanımıza geldi. On altı, on 
yedi yaşlarında güzel bir genç kızdı. Daima arkadaşlarından kaçtığını, 
downloaded from KitabYurdu.org

---

248 
bahçede tenha köşelerde, düşüne düşüne dolaştığını görürdüm. 
Derslerinde de dalgın ve mahzundu. 
Yüzünü yakından gördüğüm vakit, çocuğun büyük bir teessür 
içinde olduğunu anladım. Yüzünde bir damla kan kalmamıştı. 
Karşımızda başını eğerek dudakları sararıyor, gözkapakları hemen 
titriyor denecek suretle açılıp kapanıyordu: 
-Cemile, o mektubu bana ver! 
Muavin, hırçın bir sabırsızlıkla ayağını yere vurdu: 
-Haydi, ne bekliyorsun? 
-Niçin, Muavin Hanım, niçin? 
Bu “niçin” sözünde, bu küçük kelimede meyus bir isyan vardı. 
Muavin, sert bir hareketle elini uzattı, kızın bileğini hırpalayarak 
mektubu kaptı. 
-Haydi, şimdi yerine git! 
Şehnaz Hanım, zarfın üzerine göz gezdirirken hafifçe kaşlarını 
çatıyordu. Fakat, çabucak kendini topladı. Derin sükûnete rağmen 
heyecan içinde olduğu hissedilen sınıfa hitâb ile; 
-Mektup, Cemile’nin Suriye’deki biraderinden... Yalnız hemen 
bana itaat etmediği için yarına kadar ona vermeyeceğim, dedi. 
Talebeler, tekrar başlarını kitaplarının üzerine eğdiler. Muavin ile 
beraber dışarı çıkarken sınıfa bir göz gezdirdim. Arka sıralarda birkaç 
genç kız, baş başa vermiş, bir şeyler fısıldaşıyorlardı. Cemile’ye gelince, 
başını sıranın üstüne saklamış, omuzları hafif sarsıntılarla titriyordu. 
Koridora giderken muavine: 
-Cezanız pek ağır oldu, dedim. Yarına kadar nasıl bekleyecek, kim 
bilir, ne kadar sabırsızlık içindedir? 
-Merak etme kızım. O, mektubu hiçbir zaman okuyamayacağını 
anladı. 
-Nasıl, Muavine Hanım, kardeşinden gelen bu mektubu ona 
vermeyecek misiniz? 
downloaded from KitabYurdu.org

---

249 
-Hayır, kızım. 
-Niçin? 
-Çünkü kardeşinden gelmiyor. 
Muavin, sesini daha ziyade alçaltarak devam etti: 
-Bu Cemile, epeyce zengin bir adamın kızıdır. Bu sene genç bir 
mülazımı sevdi. Babası, mümkün değil, razı olmuyor. Gerek evde, gerek 
mektepte bu kız, göz hapsindedir. Mülazımı Bandırma’ya gönderdiler. 
Biz, bu çocuğu yavaş yavaş tedaviye çalışıyoruz. Halbuki o, ikide birde 
biçarenin yarasını tazeliyor. Bu, üçüncü mektuptur ki elime geçti. 
Konuşa konuşa muavinin odasına gitmiştik. Şehnaz Hanım hırçın 
bir hareketle bu mektubu buruşturdu, sobanın kapağını kaldırarak içine 
attı. 
Vakit gece yarısına yaklaşıyordu. Ben hâlâ nöbetçi muallimler 
odasındaki yatağımda uyuyamıyordum. Nihayet, kararımı verdim. 
Koridorda dolaşan nöbetçi hademeyi bir bahane ile aşağı göndererek 
muavinin boş odasına girdim. Perdeleri açık kalmış bir pencereden 
odaya soluk bir mehtap aydınlığı vurmuştu. Bir gece hırsızı gibi 
titreyerek sobanın kapağını açtım. Yırtılmış, buruşturulmuş kâğıt 
yığınları içinde Cemile’nin zavallı mektubunu bulup çıkardım. 
Nöbet gecelerimde herkes uyuduktan sonra boş koridorlarda, 
sessiz, karanlık yatakhanelerde dolaşmak çok hoşlandığım bir şeydi. 
Burada üstü açılmış bir küçük kızı örterim, ötede yatağında öksüren 
minimini bir hastanın yorganını düzeltirim, ateşli başına yavaşça elimi 
koyarım, daha ileride kumral bir saç kümesinin içinde bir genç kız 
uyuyordur, yarı açık ince dudaklarıyla hangi ümide gülümsediğini kendi 
kendime sorarım. 
Bu birçok genç kızın uyuduğu loş, sessiz yatakhanelere ağır bir 
rüya bulutu çökmüş gibidir. Bu havayı dağıtmamak, biçareleri, er geç 
kaybedecekleri bu rüyadan uyandırmamak için ayaklarımın ucuna basa 
basa, yüreğim titreyerek yürürüm. 
downloaded from KitabYurdu.org

---

250 
O gece, Cemile’nin karyolasını bulduğum vakit biçare, yeni 
uyumuştu. Bunu, kirpiklerinde daha kurumamış gözyaşı damlalarından 
anladım. 
Yavaşça üzerine eğildim: 
-Bahtiyar küçük kız, mektep önlüğünün cebinde sevdiğinden gelen 
mektubu bulduğun zaman, kim bilir, ne kadar sevineceksin? Bu 
kaybolmuş şeyi hangi görünmez gece perisinin oraya getirip bıraktığını 
kendi kendine soracaksın. Cemile, o, bir peri değil, sadece bir biçaredir, 
nefret ettiği insandan gelebilecek mektupları daima kalbinin bir 
parçasıyla beraber yakmaya mahkûm bir talihsiz...