|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
O‘ZBEKISTON JURNALISTIKA VA OMMAVIY KOMMUNIKATSIYALAR UNIVERSITETI
“REKLAMA NAZARIYASI VA AMALIYOTI” FANIDAN
KURS ISHI
Mavzu: Ijtimoiy reklama
Bajardi: ______________
Tekshirdi: _____________
Toshkent – 2020 yil
REJA:
Reklama tushunchasi, mazmuni va tarixi
Ijtimoiy reklama vazifalari, yaratish xususiyatlari, turlari va nodavlat nootijorat tashkilotlari haqida
Ijtimoiy hamkorlik prinsiplari, Ijtimoiy hamkorlik prinsipining xususiyatlari, Ijtimoiy hamkorlik prinsipining qoidalari
KIRISH
Mamlakatimiz jadallik hamda o‘ziga xos qiyinchiliklar bilan bozor iqtisodiyotiga moslashayapti. O‘zining tuzilishi bilan yetarlicha qiyin bo‘lgan bu jarayon fuqarolarning dunyoqarashi va o‘zini tutishi jihatidan juda katta vazifalarni o‘rtaga qo‘yadi. Hozirgi kecha-kunduzda ijtimoiy hayotni reklamalarsiz tasavvur etib bo‘lmaydi. Chunki reklama kundalik ehtiyojga, aniqroq qilib aytganda bozor talabiga aylanib qoldi.
Reklama shiddat bilan ijtimoiy hayotimizga kirib kelmoqda. XX asr tarixga ilmiy-texnika taraqqiyoti davri bo‘lib kirgan bo‘lsa, XXI asr axborot texnologiyasi davri bo‘ladi. Chunki dunyoning bu chekkasidagi axborot manbalari, yangiliklar, xabarlar tez sur'atlar bilan dunyoning u chekkasida namoyon bo‘lmoqda. Axborotlarning bunday tez tarqalishi jamiyat a'zolariga, ijtimoiy hayotimizga, insonlarning turmush tarziga, kundalik hayotiga kuchli ta'sir etadi. Reklama axborotning san'at darajasidagi ommaviy turi bo‘lib, u turli uslublar orqali mahsulotlar va xizmat turlarining belgilari va texnologiyalarini yorituvchi vositadir. Uning ahamiyati, ayniqsa jamiyatda ishlab chiqaruvchi kuchlar o‘rtasida raqobatning kuchaygan bir davrida oshib boradi. Reklama bu – aholiga mahsulot yoki biror xizmat turi haqida axborot berish, uning afzalligi va imkoniyatlarini tushuntirish demakdir. Reklama mahsulotning kelib chiqishi yoki xizmat turining afzalliklarini, unga bo‘lgan ehtiyojning darajasini ham o‘zida aks ettiradi. Reklamada mahsulot haqidagi axborotlar bozorning to‘rtta talabini ham o‘z ichiga oladi. Bu – mahsulot, narxlar, sotuv va targ‘ibot. Reklama tashkiloti – turdosh reklama agentliklari ma'lumotlarini umumlashtirib reklamaning yangi formasini va uning tarqatilishini boshqaradi.
Demak, reklama biror korxona, muayyan turdosh buyum, xizmat yoki ijtimoiy harakatning el orasida nom chiqarishini ta'minlash uchun tovarga, xizmatga odamlar diqqatini jalb etish, bularni keng ma'lum qilish, ular to‘g‘risidagi ma'lumotlarni tarqatish maqsadida olib boriladigan faoliyatdir. Mohirlik bilan tashkil etilgan reklama bozordagi xaridorlarning xohish-istagi va iste'molchilarning xatti-harakatlarini boshqarib borishda yordam beradi.
Ijtimoiy reklama - bu ijtimoiy xulq-atvor shakllarini o'zgartirishga va ijtimoiy ahamiyatga ega hodisalar va muammolarga e'tiborni jalb qilishga qaratilgan reklama. Ijtimoiy reklama - bu shaxsiy bo'lmagan taqdimot va ijtimoiy g'oyalarni, xatti-harakatlar va amaliyotni targ'ib qilishning o'ziga xos shakli bo'lib, bu butun jamiyatni insonparvarlashtirishga, shuningdek, jamoat manfaati nuqtai nazaridan foydali bo'lgan individual maqsadlarga erishishga yordam beradi.
Ijtimoiy reklamaning rivojlanishi ijtimoiy o'zgarishlarning agenti sifatida reklama funksiyasi to'g'risidagi fikrlar bilan bog'liq bo'lib, bu reklama ijtimoiy normalar va qadriyatlarning tarqalishi va tarqalishini rag'batlantirishi yoki osonlashtirishi mumkinligini anglatadi. Tijorat reklamasi singari, ijtimoiy reklama ham tarqalishi, xilma-xilligi, lakonizmi va hissiyotliligi tufayli ommaviy ongga ta'sir qilish uchun katta imkoniyatlarga ega. Biroq, ijtimoiy reklama samaradorligi to'g'risida turli fikrlar bor.
Ijtimoiy reklama tijorat bilan bir xil usuldan foydalanadi. Ular faqat maqsadlar bilan ajralib turadi. Har qanday ijtimoiy reklamaning strategik maqsadi reklama ob'yektiga nisbatan jamiyatning xulq-atvor modelini o'zgartirish va ba'zi hollarda yangi ijtimoiy qadriyatlarni yaratishdir. Bunday reklama ob'ekti ijtimoiy guruhlarning ongi va xatti-harakatlarida muayyan o'zgarishlarni amalga oshirish uchun mo'ljallangan moddiy yoki nomoddiy ijtimoiy mahsulot (g'oyalar, qadriyatlar, munosabatlar). Ushbu turdagi reklama jamoatchilik yoki davlat manfaatlarini ifodalaydi va odatda iste'molchilarning tor maqsadli guruhiga emas, balki asosan ijtimoiy mavqei yoki butun jamiyat yoki uning katta qismi bilan birlashtirilgan tomoshabinlarga qaratilgan.
Ijtimoiy reklama notijorat reklamaga ishora qiladi, chunki u foyda olishni nazarda tutmaydi. Ko'pincha bunday reklama buyurtmachilari davlat muassasalari va jamoat tashkilotlari bo'lib, reklama ishlab chiqaruvchilar va reklama tarqatuvchilar uni qonun talablariga muvofiq bepul ishlab chiqaradilar va joylashtiradilar. Turli mamlakatlarda ijtimoiy reklamalarni tartibga solish turli yo'llar bilan tashkil etilgan: ba'zi mamlakatlarda bu funksiyalar hukumatning qo'lida to'plangan, boshqalarda esa jamoat tashkilotlari shug'ullanadi. Ko'pgina mamlakatlarda ijtimoiy reklama bo'yicha maxsus Qonunchilik mavjud emas.
Ijtimoiy reklama ijtimoiy reklama kampaniyasi orqali amalga oshiriladi - bir guruh odamlar (o'zgarish agentlari) tomonidan boshqalarning xulq-atvor, munosabat yoki amaliyotni qabul qilish yoki o'zgartirish yoki ijtimoiy ahamiyatga ega ijtimoiy loyihalarni qo'llab-quvvatlashga yo'naltirilgan uyushgan harakati. O'zgarish agentlari reklama vositalaridan foydalanib, ma'lum ijtimoiy ahamiyatga ega muammolarga nisbatan ongida va xatti-harakatlarida o'zgarishlarni amalga oshirish maqsadida jamiyatning yoki uning bir qismining e'tiborini faollashtiradi.
Ijtimoiy reklama kampaniyalarining asosiy elementlari:
Tashkilashtirish - o'zgarish agentlari sifatida mavjud bo'lgan ijtimoiy muammolarga kerakli javobni taqdim etadigan ijtimoiy intilishdir.
O'zgarish agenti - ijtimoiy o'zgarish kampaniyasi orqali jamiyatda biron bir o'zgarishlarni amalga oshirishga intilayotgan kishi, tashkilot yoki ittifoq.
Maqsadli auditoriya - o'zgarish agentlari tomonidan o'zgarish ob'yekti bo'lgan jamoat guruhlari yoki umumiy aholi.
Tarqatish kanallari - bu o'zaro ta'sir va maqsadli guruhlardan javob olinadigan reklama kanallari.
O'zgartirish strategiyasi - maqsadli guruhlarning munosabati yoki xatti-harakatlarini o'zgartirish uchun o'zgartirish agentlari tomonidan qabul qilingan yo'nalish yoki dastur.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
