Reja: Yevropada uyg’onish davrining vujudga kelish sababi va oqibatlari 2

Bokachcho (1313-1375). Jovanni Bokachcho Parijda, italiyalik badavlat savdogar va fransuz ayoli oilasida tug‘ildi. Bolaligida Itali-yaga olib kelingan Bokachcho oldin savdo maktabida, keyin Neo-politan universitetining huquqshunoslik fakultetida o‘qiganiga qara-may, adabiyot hayotining mazmuniga aylandi. U she‘rlar, poemalar, romanlar muallifi bo‘lsa-da, hikoyalari bilan mashhurlikka erishdi. Yozuvchi novellalar to‘plami bo‘lgan "Dekameron"(yunoncha dekameron so‘zi o‘n kunlik ma"nosini anglatadi) asari ustida 1352-1354-yillarda ishladi. Kitobning nomi uning kompozitsion qurilishi bilan bog‘liq bo‘lib, u o‘n qismdan iborat, har bir qismda o‘ntadan novella berilgan.
Fransuz uyg‘onish adabiyoti o‘z rivojlanishida Italiyaga xos xu-susiyatlarga ega bo‘lish bilan birgalikda, farqli tomonlari ham mav-jud edi.Fransuz burjuaziyasi bir qadar ortda bo‘lgani sababli gumanis-tik harakatda faol ijtirok eta olmadi. Fransuz uyg‘onishiga Italiya-ning ta'siri katta bo‘ldi. Fransuz gumanistik harakatining atoqli arboblaridan biri qirol Fransisk I ning singlisi Margarita Navarrskaya (1492-1549) edi. Italyan, yunon, lotin tillarini yaxshi o‘zlashtirgan, ma'rifatli ayol bo‘lgan Margarita ko‘plab she^!r va novellalar yaratgan. Uning mash-hur asari "Geptameron" novellalar to‘plami edi. Margarita Navarrskaya homiyligida faoliyat yuritgan to‘garakda shoir Klemen Maro, yozuvchi Bonaventura Deperelar faol ishtirok etdilar.⁶
Fransua Rable (1494-1553). "Gargantyua va Pantagryuefning muallifi Fransua Rable uyg‘onish davridagi eng yirik fransuz yozuv-chilaridan biridir.Fransuz gumanizmining yirik namoyandasi bo‘lgan yozuvchi Shinonda tavallud topgan. Yoshlik yillarida monastirda diniy bilim lar bilan bir qatorda qadimiy yozuvlar va huquqqa oid risolalarni o‘rgandi. Ma'lum bo‘lmagan sababga ko‘ra, monastirdan ketib, meditsinani o‘rgana boshlagan va 1532-yili Lion gospitalining shifo-korlar lavozimida ishlay boshlagan.Parij yepiskopi, kardinai Jan dyu Belle, qirol Fransisk I qo‘lida xizmat qilgan va 1553-yili Parijda va-fot etgan. Fransua Rable tibbiyot, huquqshunoslik, arxeologiyaga oid bir qator ilmiy asarlar muallifi. Yozuvchi sifatida "Gargantyua va Panta-gryuel" romani bilan shuhrat qozondi. Romanni yozishga 1532-yili Lionda chop etilgan "Gargantyuaning buyuk va bebaho xronikasi" nomli xalq kitobi turtki bo‘ldi.Shu yili Rablening "Buyuk dev Gargantyuaning o‘g'li dipsodlar qiroli shavkatli Pantagryuelning dahshatli ishlari va qahramon-liklari" kitobi yozdi.
Ispaniya Uyg'onishi(shuningdek, 1580-1640-yy. ispan qirollari qo‘l ostida bo‘lgan Portugaliya) o‘ziga xos xususiyati bilan ajralib turadi. Ilk Uyg‘onish davri (1475-1550-y.)Rivojlangan Uyg‘onish davri (1550-XVII asrning boshlari). Ispan Renessans she'riyatida lirika va epik doston turlari rivojlandi. XVI asrning 30-yillarida shoirlar Boskan va Gosilaso dela-Velar italyan poetik formalarini (kansona, elegiya, eklog, noma, sonet) ispan adabiyotiga olib kirdilar.⁷