Режа. Саноат ва маиший чиқиндилар

Ўзбекистон Ресубликаси Фанлар академиясининг ўғитлар институтида лизиметрик шароитда азотнинг барқарор изотопини қўллаб, бўз тупроқ ерлардаги пахтазорларда азот баланси ўрганилди. Солинадиган ўғитларнинг талайгина миқдорининг органик моддаси таркибида мустаҳкамланади: гектарига 200 кг азот, 140 кг фосфор ва 60 кг калий солинганда - 27,5 фоиз, 300 кг азот, 200 кг фосфор ва 90 кг калий ишлатилганда 25 фоиз тупроқдан азотли ўғитларнинг газсимон йўқолиши 36-5 - 47,0 фоизни ташкил этди, бунда ўғитлар миқдори қанча юқори бўлса, нобудгарчиликлар ҳам шунча кўп бўлади.

• Ўзбекистон Ресубликаси Фанлар академиясининг ўғитлар институтида лизиметрик шароитда азотнинг барқарор изотопини қўллаб, бўз тупроқ ерлардаги пахтазорларда азот баланси ўрганилди. Солинадиган ўғитларнинг талайгина миқдорининг органик моддаси таркибида мустаҳкамланади: гектарига 200 кг азот, 140 кг фосфор ва 60 кг калий солинганда - 27,5 фоиз, 300 кг азот, 200 кг фосфор ва 90 кг калий ишлатилганда 25 фоиз тупроқдан азотли ўғитларнинг газсимон йўқолиши 36-5 - 47,0 фоизни ташкил этди, бунда ўғитлар миқдори қанча юқори бўлса, нобудгарчиликлар ҳам шунча кўп бўлади.
• Минерал ўғитлар бўйича халқаро марказ маълумотларича, шоликорлик минерал ўғитларнинг азот нобудгарчилиги ҳозирги вақтда ўртача 50-70 фоизни ташкил этади. Ўзбекистонда 1990 йилда 1 млн. 830 минг га майдонда ғўза, 147 минг га ерда шоли етиштирилди. Биринчи экинга гектарига 247 кг соф азот, иккинчсига 150 кг, солинди, пахта ва шоли майдонларидан газ ҳолатдаги азот 194 минг тоннани ташкил қилганди.

Азотнинг бундай катта нобудгарчилиги нима сабабдан рўй бераётир? Қандай қилиб бунинг олдини олиш керак?

• Азотнинг бундай катта нобудгарчилиги нима сабабдан рўй бераётир? Қандай қилиб бунинг олдини олиш керак?
• Бу ҳақда Ўзбекистон Фанлар Академияси ўғитлар институтининг троофология лабораторияси ходимлари ҳам жавоб излашмоқда. Шу лаборатория тадқиқотлари Ўзбекистоннинг бўз тупроқли минтақаларида тупроқ ўсимлик ўғит-атмосфера тизимида азот ўзгаришларининг мураккаб жараёнлари моҳияти кириб бориш имконини берди..