Режа. Саноат ва маиший чиқиндилар

Ўзбекистон Республикасидаги саноат ва маиший чиқиндилар омборлари умумий сони 171 та бўлиб уларни эғаллаган майдони 1142 гектарни ташкил этади. Шу жумладан Фарғона вилоятида 15 та чиқиндихоналар бўлиб, уларни эғаллаган майдони 150 гектардан ортиқ. Ўзбекистон ҳудудида ва унга яқин зоналарда радиактив рудаларни қазиб олиш ўтган асрнинг бошларидан бошланиб, асрнинг ўрталарига келиб кучайди. Шу давр мобайнида 150 га яқин радиактив ифлосланиш майдонлари пайдо бўлди. Уран қазиб олиш жараёнида Ўзбекистон ҳудудида махсус дастур аосида рекуль-тивация қилишни талаб этувчи, уранни тоғ-конларидан қазиб олиш натижасида кўплаб чиқиндилар тўпланиб қолди, бўлар алоҳида эътиборни талаб этади. Бундай чиқиндилар ҳозирда кўпчилиги назоратсиз ва экологик талабларга жавоб бермайди.

• Ўзбекистон Республикасидаги саноат ва маиший чиқиндилар омборлари умумий сони 171 та бўлиб уларни эғаллаган майдони 1142 гектарни ташкил этади. Шу жумладан Фарғона вилоятида 15 та чиқиндихоналар бўлиб, уларни эғаллаган майдони 150 гектардан ортиқ. Ўзбекистон ҳудудида ва унга яқин зоналарда радиактив рудаларни қазиб олиш ўтган асрнинг бошларидан бошланиб, асрнинг ўрталарига келиб кучайди. Шу давр мобайнида 150 га яқин радиактив ифлосланиш майдонлари пайдо бўлди. Уран қазиб олиш жараёнида Ўзбекистон ҳудудида махсус дастур аосида рекуль-тивация қилишни талаб этувчи, уранни тоғ-конларидан қазиб олиш натижасида кўплаб чиқиндилар тўпланиб қолди, бўлар алоҳида эътиборни талаб этади. Бундай чиқиндилар ҳозирда кўпчилиги назоратсиз ва экологик талабларга жавоб бермайди.

Ҳозирги кунда биосферани ифлосланиш даражаси коинотдаги барча инсонлар олдида, "ХХИ-асрда соф экологик муҳит" яратиш вазифасини энг долзарб муаоммо бўлиб турганини тушина бошладилар, антропоген ва техноген ифлосланиш даражаси қиёмига етиб боряпти. Турли жонзотларни касалланиши секин-аста инсонда ҳам жуда кўплаб касалликларни келтириб чиқаради, бу аҳвол республикамизда ҳам кейинги йилларда аниқ кузатилмоқда. Биосфера буғланади. Атмосфера ва гидросферада барча ўзгаришлар оҳири тупроққа таъсир этади, сўнгра денгиз ва океанлар сувини ифлослантиради. Демак, тупроқ кўплаб миқдордаги газлар, қаттиқ ва суюқ моддаларни ўзида сингдиради, тўплайди ва ўсимликка беради, ҳайвонга, оҳири шу иккаласи орқали инсон организмига ўтади, уни заҳарлайди, ёки тупроқ, ҳайвон, инсон занжирсимон узлуксиз кетма-кетлик орқали заҳарланиш юзага келади, бугун эса у ўз таъсирини кўрсатмоқда.

• Ҳозирги кунда биосферани ифлосланиш даражаси коинотдаги барча инсонлар олдида, "ХХИ-асрда соф экологик муҳит" яратиш вазифасини энг долзарб муаоммо бўлиб турганини тушина бошладилар, антропоген ва техноген ифлосланиш даражаси қиёмига етиб боряпти. Турли жонзотларни касалланиши секин-аста инсонда ҳам жуда кўплаб касалликларни келтириб чиқаради, бу аҳвол республикамизда ҳам кейинги йилларда аниқ кузатилмоқда. Биосфера буғланади. Атмосфера ва гидросферада барча ўзгаришлар оҳири тупроққа таъсир этади, сўнгра денгиз ва океанлар сувини ифлослантиради. Демак, тупроқ кўплаб миқдордаги газлар, қаттиқ ва суюқ моддаларни ўзида сингдиради, тўплайди ва ўсимликка беради, ҳайвонга, оҳири шу иккаласи орқали инсон организмига ўтади, уни заҳарлайди, ёки тупроқ, ҳайвон, инсон занжирсимон узлуксиз кетма-кетлик орқали заҳарланиш юзага келади, бугун эса у ўз таъсирини кўрсатмоқда.