Режа: Психология тарихига назар. Психологиянинг предмети. Психологиянинг тармоқлари ва амалий соҳалари

Афлотун жоннинг қисмлари ҳақида тушунчаларни ажратиб кўрсатди:

• Афлотун жоннинг қисмлари ҳақида тушунчаларни ажратиб кўрсатди:
• 1) ақл-идрок –бошда;
• 2) жасорат –кўкракда;
• 3) орзу-истак – қоринда жойлашган бўлиб, бу қисмлар одамларда бир хил тақсимланган, лекин бирининг бошқаларига қараганда устунроқ бўлиши билан белгиланади (аслзодалар ва оддий меҳнаткашларнинг жон қисмлари).

Декарт- психика хулқ-атворнинг ғайриихтиёрий табиатга эга эканлигини кашф этади.

• Декарт- психика хулқ-атворнинг ғайриихтиёрий табиатга эга эканлигини кашф этади.
• Спиноза- онгни катта кўламга эга бўлган материадан қолишмайдиган воқелик , яққол нарса деб тушунтиради.
• Қадимий аждодларимиз-руҳ танани маълум сабабларгагина тарк этади, ўлим ҳаётнинг охирги босқичидир.
• И.М.Сеченов- психиканинг физиологик асослари, механизмлари, бош мия рефлексларининг ўзига хос хусусиятларини очиб беради.

Психология фанининг предмети - психикадир.

• Психология фанининг предмети - психикадир.
• Психика – бу юнонча “псюхе”- жон деган маънони англатиб, инсоннинг ўзи ҳақидаги маълумотларни, билимларни ўзида мужассамлаштирган категориядир.
• Психикани ўрганиш лотинча “reflеxus” ўзининг руҳий ҳолатини таҳлил қилиш демакдир. Ўз-ўзини ўрганиш демакдир.
• Психика - ташқи оламни онгимизда
• акс эттирилишидир.

Психика моддий олам тараққиётининг энг юқори босқичида – тирик мавжудотлар : ҳайвонлар ва одамлар пайдо бўлган босқичда вужудга келган. Юксак тараққиёт даражасига эришган ҳайвонлар ва одамда психиканинг тарққиёти бош мия катта ярим шарлари пўстининг ривожланиши билан узвий, чамбарчас боғлиқ. Шундай қилиб психика, онг-материя тараққиётининг юқори босқичида вужудга келадиган хоссасидир. Бу хосса алоҳида йўсинда ташкил топган материя – миянинг юксак даражадаги маҳсулидир.

• Психика моддий олам тараққиётининг энг юқори босқичида – тирик мавжудотлар : ҳайвонлар ва одамлар пайдо бўлган босқичда вужудга келган. Юксак тараққиёт даражасига эришган ҳайвонлар ва одамда психиканинг тарққиёти бош мия катта ярим шарлари пўстининг ривожланиши билан узвий, чамбарчас боғлиқ. Шундай қилиб психика, онг-материя тараққиётининг юқори босқичида вужудга келадиган хоссасидир. Бу хосса алоҳида йўсинда ташкил топган материя – миянинг юксак даражадаги маҳсулидир.

• Психика категориясининг замирида онг ҳақида тушунча майдонга келди. Киши фақат идрок ва тафаккурга эга бўлиб қолмасдан, балки уларнинг унга мансублигини эътироф этишга, ихтиёрий ҳаракатлар қилибгина қолмасдан, балки бу ҳаракатларни унинг ўзи қилаётганини билишга ҳам қодирдир.