Reja: Prognozlash usullarining klassifikatsiyasi

6. Matematik modellashtirish usullari. 
 
U yoki bu hodisani ta‘riflovchi modellashtirish eng ko‘p tarqalgan usul 
hisoblanadi. Kelajakdagi hodisani prognozlashtirishda yaxshi natija beradigan usul 
modellashtirishdir.
Birinchi marotaba prognozlash maqsadida model tuzish iqtisodiyotda
qo‘llanilgan. Iqtisodiy izlanishda qo‘lllaniladigan matematik apparat iqtisodiy 
matematik modellashtirish, deb ataladi. Model izlanish sub‘ekti tomonidan 
shunday tuzilishi kerakki, bunda operatsiyalar izlanilayotgan ob‘ekt haqidagi 
ma‘lumotni aks ettiradigan bo‘ladi (ma‘lumotlar: o‘zaro bogliqlik, tuzilmaviy va 
vazifasiga ko‘ra parametlari). Shuning uchun modelni tasvirlash va modelning
ob‘ektga mosligi masalasi ayrim aniq maqsadlarda yechiladi.
Modelni tuzish ob‘ektni oldindan o‘rganish asosida olib boriladi. Unga mos 
tavsif berish, tajribaviy va nazariy modelni tuzatish modellashtirish usulining 
tarkibi hisoblanadi.
Prognozlashtirishga 
muvofiq 
ravishdi 
izlanilayotgan 
ob‘ektni 
modellashtirish usulida jiddiy qiyinchiliklar uchraydi va u o‘ziga katta ahamiyat 
berishni talab etadi.
Modellashtirishni qo‘llanishidagi qiyinchiliklar prognozlash ob‘ekti 
tuzilmasini qiyinlashtiradi. Shuning uchun ko‘pchilik hollarda bitta model emas, 
balki modellar va usullar tizimini qo‘llash kerak.
Bunda har bir ish aniqlik va ketma – ketlik bilan amalga oshiriladi.
Prognozlashtirish modellari tizimi deganda usullar va modellar yigindisi 
tushunilishi kerak. Bular ob‘ektning kelajakdagi holati va rivoji, prognozning 
kelajakdagi va hozirgi tendensiyasi va qonuniyatlarni o‘rganish asosida kelishilgan 
va ziddiyatsizlik imkoniyatini beradi. Bunda, tizimda prognoz yigindisi model 
ketma-ketligi asosida tuziladi.

---

Prognozlashtirish modelini tuzishning 3ta bosqichi bor.