Режа: Маркетинг тизимининг асосий босқичлари. Маркетингни таркибий элементлари ва стратегик масалалари. Маркетинг мутахассислари тадбирлари. Реклама стратегияси ва уни бозорда ҳаракат қилиш усули. Рекламани уюштириш

5.4 Маркетинг мутахассислари тадбирлари тўғрисида.

Бозор тадқиқотчиси – бозордаги сотувчи номидан ҳаракат қиладиган вакиллари – менежер ёки махсус маркетинг мутахассислари .

Бозор тадқиқотчиси харидор ва унинг талаби билангина қизиқиб қолмай, балки ўзининг рақобатчилари ва уларнинг товарлари билан, мамлакатдаги, қолаверса бутун дунёдаги иқтисодий ҳолат билан ҳам танишади. Ихтиёрий муаммони ўрганишда бозор тадқиқотчиси текширув мақсадини қўйиши ва керакли маълумотларни йиғиб олиши керак бўлади. Тўпланадиган маълумотлар манбаи хилма-хил бўлади. Бозор тадқиқотчиси бўлган маркетинг мутахассиси уларни турли газеталардан, махсус журналлардан, мижозлар билан бевосита мулоқот қилиш орқали ёки яна бошқа манбалардан олган бўлиши мумкин. Экспериментлар, кузатишлар, сўраб-суриштиришлар орқали маълумот йиғиш жуда ҳам қулай ва самарали усуллардир. Сўраб-суриштириш кўп ҳолларда анкета ва интервьюлар орқали амалга оширилади.
Тадқиқотчи йиғиб чиққан ҳамма маълумотларни қайта ишлаб чиқади ва таҳлил қилади. Махсус математик методлардан , яъни математик статистика методлари, жараёнларни тадқиқ қилиш методлари ва бошқалардан фойдаланади.


5.5 Реклама стратегияси ва уни бозорда ҳаракат қилиш усули .

Замонавий бизнесда р е к л а м а маркетингнинг энг кучли қуролларидан биридир. Рекламадан антиқа товарларни ва кенг истеъмол қилинувчи товарларни ишлаб чиқарувчи фирмалар фойдаланишади. Шунингдек, реклама киноартистлар, ёзувчилар, шифокорлар ва шу кабилар учун, ҳаттоки реклама агентликлари учун ҳам керакдир.

Реклама агентлиги шундай фирмаки, бошқа фирмаларнинг буюртмаси бўйича фаолият кўрсатади. Катта фирмалар ўзларининг реклама бўлимига эга бўлади. Кичикроқ фирмаларда реклама билан фақат сотувчигина шуғулланади. Лекин улар ҳам кўпроқ реклама агентликларига мурожат қилишади чунки реклама агентлари одатда, кўпроқ тажрибага эга бўладилар.
Реклама – бу истеъмолчиларга бўлган мурожаатдир. Рекламанинг мақсади истеъмолчилар эътиборини фирма товарларига ва хизматига қаратишдан иборат. Рекламанинг хусусияти шундаки, у маълум бир кишига эмас, истеъмолчилар гуруҳига йўналтирилгандир. Бу гуруҳ мамлакатнинг барча аҳолиси бўлиши ҳам мумкин.
Реклама кўп маблағ талаб қилади. Бу маблағ бекор кетмаслиги учун фирма маркетинг фаолиятини яхши ўйлаб қадам қўйиши керак.
Нималарни реклама қилиш мумкин? Улар қуйидагилардан иборат:

1. 
   Муайян товарларни. Бунда реклама харидорга товарнинг хоссалари, нархи
   

ҳақида маълумот беради.

2. 
   Фирмаларни. Реклама истеъмолчида фирма ҳақида таассурот яратади. Масалан, фирманинг иш фаолияти.
   
3. 
   Воқеаларни. Мисол учун кўчмас мулк биржаси ўтказаётган аукцион ҳақида, турли хил савдо-кўргазмалари ҳақида ва ҳ.к.
   
4. 
   Фикрларни. Реклама одамларни бирор нарсадан муҳофаза қилишга чақиради ёки бир фирма акцияларини сотиб олишга чақиради. Масалан, маблағларни турли хил жамғармаларда сақлаш ҳақидаги рекламалар.