Режа: Кириш

Пахта тозалаш корхоналари харажатлари кўрсаткичлари
динамикасининг таҳлили

Корхонада харажат рентабеллиги 0,64% дан ҳисобот даврига келиб 1,64% га қадар кўтарилган. Даромадларнинг ўсиш суръати 137,0% харажатларникига нисбатан (135,6%) юқори бўлишини ижобий баҳолаш мумкин. Даромад ва харажат ўртасидаги бундай нисбатнинг сақланиши харажатларнинг ҳар сўмига тўғри келадиган даромад миқдорининг ўтган йилдаги 1,0064 дан ҳисобот даврига келиб 1,0164 гача кўтарилишини, ўсиш суръати 101,0% ташкил этишини таъминлади.

Умуман рентабеллик даражасини ифодаловчи кўрсаткич – сарфланган харажат рентабеллиги (+0,67%)га таъсир этувчи омилларни қуйидагича ифодалаш мумкин.

Омиллар таъсирини рентабеллик даражасига мутлақ фарқ усулини қўллаган ҳолда аниқлаймиз.

Хўжалик юритувчи субъектнинг даромади, харажатлари ва молиявийнатижалари мавжуд ресурслар салоҳиятидан самарали фойдаланишга кўп жиҳатдан боғлиқ. Маҳсулотни ишлаб чиқариш ва уни реализация қилишда иштирок этувчи ресурслар таркибига қуйидагилар киради:

• 
  ишлаб чиқариш ходимлари (R);
  
• 
  асосий ишлаб чиқариш фондлари (F);
  
• 
  моддий ресурслар (M);
  
• 
  молиявий натижалар (фойда) (P).
  

Ресурслардан фойдаланишни комплекс баҳолаш учун кўрсаткичларни ўтган йилга нисбатан ўсиш суръатлари зарур.
8-жадвал маълумотлари асосида корхонанинг ресурслар салоҳиятидан комплекс фойдаланиш кўрсаткичларини қуйидаги формула асосида аниқлаймиз.

Бунда: Пpw – ресурслар кўпайтмасининг ўсиш даражаси.



Демак, корхонада ресурслардан комплекс фойдаланиш даражаси ўтган йилга нисбатан 20,0% га ошган ҳолда, маҳсулот сотишдан келган тушум 44,0% га ўсган. Юқоридаги икки кўрсаткич иштирокида ресурслардан самарали фойдаланиш ҳамда “экстенсив” ва “ интенсив ” фойдаланиш коэффициентларини қуйидаги формула орқали аниқлаймиз.

Ресурслардан асосан кўпроқ интенсив равишда фойдаланилган.